ในพระวินัยเล่ม ๘ แสดงไว้ว่า

นิพพานและบัญญัติ ท่านวินิจฉัยว่าเป็น อนัตตา//84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=8&A=5897&Z=5921

ส่วนในอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉท ๖ ของ อชว.//oldaphidham.mcu.ac.th/

แสดงไว้ว่า บัญญัติธรรม ไม่มีสามัญญลักษณะ ๓ อย่างคือ ไตรลักษณ์นี้แต่อย่างหนึ่งอย่างใดเช่นนี้แล้ว หากผมกล่าวว่าบัญญัติเป็นอนัตตา แต่ไม่มีอนัตตลักษณะจะถูกหรือผิดตามหลักธรรมครับ?

ผมพิจารณา และได้ความเห็นเพิ่มอีกนิดว่า
๑.อนัตตา และอนัตตลักษณะ เป็นคนละอย่างกัน สิ่งที่จะมีอนัตตลักษณะ ต้องเป็นธรรมที่มีสภาวะ ๒. บัญญัติ ต้องเป็นอนัตตาแน่ๆ ตามพระวินัยเล่ม ๘ ๓ . บัญญัติ เป็นอสภาวธรรม จึงไม่ควรจะมีสามัญญลักษณะ (ไตรลักษณ์) ใดๆ ดังนั้น บัญญัติจึงเป็นอนัตตา แต่ไม่มีอนัตตลักษณะ

ความจริงคือ สิ่งที่มีอยู่จริง และไม่มีอยู่จริงโดยสภาวะ ไม่มีสิ่งใดเป็นอัตตา ดังนั้น สิ่งที่มีอยู่จริง และไม่มีอยู่จริงโดยสภาวะ เป็นอนัตตาทั้งสิ้น

เชิญคลิกอ่าน ... สิ่งที่มีอยู่จริงและไม่มีอยู่จริงโดยสภาวะ เป็นอนัตตา

ขออนุโมทนาครับ

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

ธรรม แบ่ง เป็น ๒ คือ ปรมัตถธรรม (ธรรมที่มีสภาวะลักษณะ เช่น ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา) เช่น เสียง กลิ่น มีจริง เพราะมีลักษณะ ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา เสียงเกิดขึ้นและดับไป จึงไม่เที่ยง เป็นต้น บัญญัติธรรม (ธรรมที่ไม่มีสภาวะ ลักษณะ) เช่น เรื่องราวที่คิดนึก สัพเพธัมมาอนัตตา ธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา ไม่เว้น ธรรมใดใดเลย

อนัตตา มีหลายความหมาย เช่น บังคับบัญชาไม่ได้ หรือไม่มีสัตว์บุคคลอยู่ในธรรมนั้น เป็นแต่เพียงธรรมจึงเป็นอนัตตาอธิบาย ปรมัตถธรรม คือสิ่งที่มีจริงมีสภาวะลักษณะ เป็นอนัตตาอย่างไร เพราะไม่เที่ยง เป็นทุกข์ บังคับบัญชาไม่ได้ จึงเป็นอนัตตา ไม่มีสัตว์บุคคลในสภาพธัมมะนั้น เช่น ไม่มีเสียงของเรา แต่เป็นเพียงเสียง เพียงธรรมเท่านั้นจึงเป็นอนัตตา อธิบายบัญญัติธรรม คือสิ่งที่ไม่มีสภาวะลักษณะ เช่น เรื่องราวที่คิดนึก ซึ่งไม่มีลักษณะไตรลักษณ์ คือ ไม่เที่ยง ประเด็น บัญญัติเป็นอนัตตา ได้กล่าวถึงว่า อนัตตามีความหมายหนึ่งคือ สูญจากความเป็นสัตว์บุคคลตัวตน ไม่มีใครหรือเราอยู่ในสภาพธัมมะนั้นดังนั้น บัญญัติธรรรมหรือเรื่องราวต่างๆ ที่เป็นการคิดนึก จากสิ่งที่มีอยู่จริง ก็ไม่มีสัตว์ บุคคล จริงๆ อยู่ในนั้น จึงเป็นอนัตตา นิพพาน ก็ไม่มีอัตตา ตัวตนเพราะสูญจากความเป็นสัตว์ บุคคล จึงเป็นอนัตตาครับ

ขออุทิศกุศลให้สรรพสัตว์

อนุโมทนาครับ

ยินดีในกุศลจิตค่ะ