คำว่า "อนุตตรธรรม" ในพระพุทธศาสนามีการบอกไว้อย่างไรบ้างครับ และช่วยให้ไปถึงนิพพานได้ จริงหรือไม่ครับ?

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

อนุตตรธรรม ตามที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงนั้นมีครับ ซึ่งอนุตตรธรรม คือธรรมอันสูงสุด ซึ่งพระไตรปิฎก แสดงครับว่า อนุตตรธรรม คือสภาพธรรมที่เป็นโลกุตตรธรรม ๙ นั่นคือ มรรคจิต ๔ ผลจิต ๔ และพระนิพพาน เป็นอนุตตรธรรม เป็นธรรมอันสูงสุด และอนุตตรธรรมนี้ ก็ทำให้ถึงพระนิพพานได้ครับ คือ เพราะมรรคจิต ๔ มี โสดาปัตติมรรค สกทาคามิมรรค อนาคามิมรรค และอรหัตตมรรค ย่อมประจักษ์พระนิพพาน ถึงพระนิพพาน และสามัญผล ๔ คือ โสดาปัตติผล สกทาคามิผล อนาคามิผล อรหัตตผล ก็มีพระนิพพานเป็นอารมณ์ ดังนั้น อนุตตรธรรม ที่เป็นมรรคจิต ๔ ผลจิต ๔ และพระนิพพาน เป็นธรรมที่ทำให้ถึงพระนิพพานด้วย และตัวอนุตตรธรรมก็เป็นสภาพธรรมที่เป็นพระนิพพานด้วยครับ

[เล่มที่ 76] พระอภิธรรมปิฎก ธรรมสังคณี เล่ม ๑ ภาค ๒ - หน้าที่ 626

อนุตตรธรรม (ธรรมไม่มีธรรมอื่นยิ่งกว่า) เป็นไฉน

มรรค ๔ ที่เป็นโลกุตระ สามัญผล ๔ และนิพพาน สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า อนุตตรธรรม.

แต่พระธรรมเป็นเรื่องละเอียดลึกซึ้ง ต้องศึกษาด้วยความละเอียดรอบคอบ ดังนั้น ผู้ที่ศึกษาไม่ละเอียด เมื่อได้ยินคำว่า อนุตตรธรรม ก็นำไปตั้งเป็นคำสอนใหม่ แตกเป็นนิกายใหม่ ในพระพุทธศาสนา ที่เรียกว่า วิถีอนุตตรธรรม อันเข้าใจว่า วิธีการปฏิบัติเช่นนี้ ย่อมเข้าถึง อนุตตรธรรม แต่ในความเป็นจริง อริยมรรค มีองค์ ๘ เท่านั้นที่เป็นวิถีหรือหนทางที่จะทำให้ถึงอนุตตรธรรม คือ มรรคจิต ๔ ผลจิต ๔ และพระนิพพาน หนทางอื่นที่ไม่ได้แสดงหรือสอนให้ตรงตามหนทางการอบรมปัญญาที่เป็นอริยมรรคมีองค์ ๘ หรือสติปัฏฐาน แม้จะใช้ชื่อเรียกอันสวยหรูเช่นไร แต่หนทางในการอบรมปัญญาไม่ถูกต้อง ไม่ตรงตามสติปัฏฐานและอริยมรรคที่พระพุทธองค์ทรงแสดงไว้ ก็ไม่มีทางถึงลักษณะของอนุตตรธรรมที่เป็นมรรคจิต ผลจิต และนิพพานได้เลย ก็เป็นเพียงการเข้าถึงด้วยเพียงชื่อที่ใช้เท่านั้ครับ ซึ่งวิถีอนุตตรธรรม หนทางที่จะถึงอนุตตรธรรมที่ถูกต้องก็ด้วยการเจริญสติปัฏฐาน อบรมปัญญา ระลึกลักษณะของสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ ว่าเป็นธรรมไม่ใช่เรา นี่คือวิถี หนทาง ที่จะถึงอนุตตรธรรมที่แท้จริงครับ โดยเริ่มจากการฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรมให้เข้าใจ ทีละเล็กละน้อยในหนทางที่ถูกต้อง นี่คือทางดำเนินไปสู่อนุตตรธรรม การดับกิเลสจนหมดสิ้นถึงพระนิพพานครับ แม้ว่าจะไม่ใช้ชื่อว่า วิถีอนุตตรธรรม แต่หนทางปฏิบัติที่ถูกต้อง ย่อมนำไปสู่อนุตตรธรรมอยู่แล้วครับ

ขออนุโมทนาที่ร่วมสนทนาครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

เมื่อได้ยินได้ฟังคำอะไร แล้วจะหาความละเอียดของคำเหล่านั้นได้จากที่ไหน ถ้าไม่ใช่จากพระธรรมคำสอนที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ซึ่งเป็นคำสอนที่ทำให้ผู้ฟัง ผู้ศึกษา ได้มีความเข้าใจถูกเห็นถูกเป็นปัญญาของตนเอง สำหรับอนุตตรธรรม แปลตามศัพท์ได้ว่า ธรรมที่สูงสุด ไม่มีธรรมอื่นที่ยิ่งไปกว่านี้ มีเฉพาะในพระธรรมวินัยนี้เท่านั้น ไม่มีในคำสอนอื่น อนุตตรธรรม มี ๙ คือ มรรคจิต ๔ ผลจิต ๔ และพระนิพพาน,

มัคคจิตและผลจิต [พร้อมด้วยเจตสิกที่เกิดร่วมด้วย] เป็นอนุตตรธรรม เป็นธรรมอันสูงสุด ไม่ได้เป็นไปในฝักฝ่ายของกิเลส ไม่ได้เป็นไปในฝักฝ่ายของการเวียนว่ายตายเกิด (สังสารวัฏฏ์) แต่เป็นฝักฝ่ายของการดับทุกข์ ดับกิเลส พร้อมทั้งเป็นผลของการดับกิเลสด้วย,

พระนิพพาน เป็นสภาพธรรมที่มีมีจริง เป็นธรรมสูงสุดในบรรดาธรรมทั้งหลาย เป็นธรรมที่ไม่เกิดไม่ดับ พ้นจากการเกิดดับ พ้นจากทุกข์ พ้นจากกิเลส โดยประการทั้งปวง หนทางที่จะเป็นไปเพื่อให้มรรคจิต ผลจิต (อนุตตรธรรม) เกิดขึ้นประจักษ์แจ้งพระนิพพาน (อนุตตรธรรม) ดับกิเลสได้ตามลำดับขั้นนั้น มีหนทางเดียวเท่านั้น คือ อริยมรรคมีองค์ ๘ มีสัมมาทิฏฐิ ความเข้าใจถูกเห็นถูก เป็นต้น เป็นหนทางอันประเสริฐที่ทำให้ผู้ดำเนินตามทางนี้ถึงความเป็นผู้บริสุทธิ์หมดจดจากกิเลสได้ในที่สุด ซึ่งจะต้องเริ่มจากการฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปทีละเล็กทีละน้อยจริงๆ เพราะการดับกิเลส เป็นเรื่องที่ยาวไกลมาก ต้องอาศัยการอบรมเจริญปัญญาเป็นระยะเวลาที่ยาวนานทีเดียว ครับ

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

อบรมปัญญาให้เข้าใจความจริง จะเป็นประโยชน์ทั้งชาตินี้ และชาติต่อๆ ไป กุศลที่ทำได้เสมอๆ คือ การฟังพระธรรมที่พระอรหันตสัมมาสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง มีคุณค่ามหาศาลสำหรับชีวิตที่ต้องเดินทางต่อไป อีกแสนไกล และกันดาร

ขอเชิญศึกษาพระธรรม ...

รวมลิงก์เมนูต่างๆ ในเว็บไซต์

พระไตรปิฎก

ฟังธรรม

วีดีโอ

ซีดี

หนังสือ

กระดานสนทนา