ขอตอบปัญหาจากท่านผู้ฟัง จากบ้านเลขที่ ๘๑/๑ ถนนวิสุทธิ์กษัตริย์

ที่ว่า ขณะที่มีสติระลึกรู้ทันลักษณะของสิ่งที่ปรากฏแต่ละทาง เช่น ระลึกรู้ลักษณะของเสียง ถ้าเสียงสิ้นลง นามที่ได้ยินก็ดับพร้อมกัน เช่นนี้จะใช่เห็นรูปนามดับหรือไม่

ตอบ จะสังเกตได้ว่า คำถามนี้มุ่งที่การเกิดดับมากกว่าการรู้ลักษณะของนามและรูป คงจะต้องการประจักษ์การเกิดดับของนามและรูปอย่างรวดเร็ว แต่ไม่ควรจะคำนึงถึงเลย รู้นามและรูปอะไรบ้างแล้ว กำลังมีความริษยาสักนิดหนึ่งเกิดขึ้น มีความมานะ ทะนงตนเกิดขึ้นในลาภบ้าง ในยศบ้าง ในวิชาความรู้บ้าง เป็นแต่เพียงลักษณะของนามและรูปจริงๆ ทุกขณะที่สติระลึกได้ อย่าเพิ่งไปไกลถึงกับจะประจักษ์การเกิดดับของนามและรูป เพราะนั่นเป็นปัญญาที่สมบูรณ์ถึงขั้นอุทยัพพยญาณซึ่งปัญญาต้องเจริญเพิ่มขึ้นตามลำดับขั้น

ขณะนี้นามรูปเกิดดับอยู่ตลอดเวลา ไม่มีใครบังคับบัญชาได้เลย แต่ว่าปัญญาจะต้องรู้ชัดขึ้น รู้มากขึ้น ละคลายมากขึ้น ถึงจะประจักษ์การเกิดขึ้นและดับไปของนามและรูปได้

ที่มา และ อ่านเพิ่มเติม ...

แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 91