สำหรับข้อต่อไปที่ว่า ผู้ให้ที่พักอาศัย ชื่อว่าให้ทุกสิ่งทุกอย่างทีเดียว คือ ให้กำลัง เป็นต้น มีอธิบายว่า

ดังเช่นภิกษุผู้เที่ยวไปบิณฑบาต ๒-๓ บ้าน ไม่ได้อะไรๆ กลับออกมาแล้วก็ดี หรือว่าผู้ที่อาบน้ำในสระที่เย็น เข้าไปสู่ที่อยู่อาศัย นอนบนเตียงสักครู่หนึ่ง ลุกขึ้น แล้วนั่งอยู่ก็ดี ย่อมได้กำลัง ดุจบุคคลอื่นนำมาใส่เข้าไว้ให้ในกาย

นี่คือประโยชน์ของที่พักอาศัย ถ้าท่านไม่มีบ้านเลย จะทราบว่า ความเดือดร้อน ความไม่สะดวกสบาย ความยากลำบากนั้น มีสักแค่ไหน แต่เพราะเหตุว่าท่านมีที่พักที่อาศัยจนชิน จนอาจจะไม่ได้รู้สึก ไม่ทราบเลยว่า ขณะที่มีที่พักที่อาศัยนั้น เป็นสิ่งที่สะดวกสบาย ทำให้มีกำลัง หรือว่าท่านที่ออกจากบ้านไปไหนมา เหนื่อยมาก กลับถึงบ้านเป็นอย่างไร พักผ่อนสักครู่หนึ่ง อาบน้ำสักหน่อยหนึ่ง ก็รู้สึกว่า มีกำลังขึ้น

นอกจากเรื่องของกำลัง ก็ยังมีประโยชน์ข้อต่อไป ที่ว่า

ภิกษุผู้เที่ยวไปในภายนอก อายตนะ คือ วรรณะที่กาย ย่อมเสื่อมไปด้วยแดดและลม ภิกษุผู้เข้าไปสู่ที่อยู่อาศัย ปิดประตูแล้ว นอนสักครู่หนึ่ง ความสืบต่อแห่งวิสภาคะย่อมสงบ

ร้อนจากข้างนอก พอเข้าไปถึงข้างใน ความร้อนจากข้างนอกก็สืบต่อไปชั่วระยะหนึ่ง แล้วก็หมด เพราะรูปเกิดดับสืบต่อกัน เพราะฉะนั้น ก็มีชั่วระยะหนึ่งซึ่งสืบต่อ แต่พอเข้าไปสู่ที่พัก ความสืบต่อแห่งวิสภาคะย่อมสงบ

ความสืบต่อแห่งสภาคะย่อมก้าวลง วัณณายตนะ ชื่อว่า เป็นดุจบุคคลนำมาใส่เข้าไว้

ผิวพรรณก็กลับสดชื่นผ่องใสขึ้น ไม่เหมือนกับเวลาที่ตากแดด ตากลมอยู่ข้างนอก นี่เป็นประโยชน์ของการให้ที่พักอาศัย

คำอธิบายต่อไปมีว่า

ก็เมื่อเที่ยวไปภายนอก คือ ผู้ที่ไม่มีที่พักอาศัยนั้น หนามย่อมแทงที่เท้า กระทบที่ขา ตอย่อมกระทบ อันตรายมีสัตว์เลื้อยคลาน เป็นต้น และโจรภัยย่อมเกิด เมื่อเข้าไปสู่ที่อยู่อาศัย ปิดประตูนอนเสีย อันตรายทั้งหมดเหล่านั้นย่อมไม่มี เมื่อสาธยายธรรม ธรรมปีติสุขย่อมเกิดขึ้น เมื่อมนสิการกัมมัฏฐาน ความสุขอันเกิดจากความสงบย่อมเกิดขึ้น

แต่เมื่อเที่ยวไปข้างนอก เหงื่อย่อมไหลออก นัยน์ตาพร่า ในขณะที่เข้าไปสู่เสนาสนะ เตียง และตั่ง เป็นต้น ย่อมไม่ปรากฏ แต่เมื่อนั่งสักครู่หนึ่ง ความผ่องใสแห่งตาย่อมเป็นดุจบุคคลนำมาใส่เข้าไว้ให้ ประตู หน้าต่าง เตียง และตั่ง เป็นต้น ย่อมปรากฏ

ด้วยเหตุนี้ พระผู้มีพระภาคจึงตรัสว่า ก็ผู้ใดให้ที่อยู่อาศัย ผู้นั้นชื่อว่า ให้ทุกสิ่งทุกอย่าง

ที่มา และ อ่านเพิ่มเติม ...

แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 169