เรียนท่านอาจารย์สุจินต์ที่เคารพ เพราะเหตุใด ทางปัญจทวารจึงมีชวนวิถีจิต ตทาลัมพณวิถีจิตด้วย ในเมื่อกุศลจิตหรืออกุศลจิต เกิดขึ้นทางมโนทวารสืบต่อ จากปัญจทวารไม่ใช่หรือครับ ถ้าผมเข้าใจไม่ผิด ขอความกรุณาช่วยอธิบายด้วย

เมื่ออารมณ์มากระทบทางปัญจทวาร ในภาวะปกติวิถีจิตย่อมเกิดขึ้นตามลำดับตั้งแต่ อาวัชชนะ ปัญจวิญญาณ สัมปฏิจฉันนะ สันตีรณะ โวฏฐัพพนะ ชวนะ ตทาลัมพนะ ตาม ลำดับ จากนั้นวิถีทางมโนทวารย่อมรับรู้อารมณ์สืบต่อ คือ มโนทวาราวัชชนะ ชวนะ ตทาลัมพนะ ตามลำดับชวนกิจ จึงมีทั้งทางปัญจทวาร และมโนทวาร

ด้วยเพราะเหตุใดในเมื่อทางมโนทวารก็มีชวนวิถีจิตอยู่แล้ว ทำไมยังต้องมีชวนวิถีจิต ทางปัญจทวารซ้ำกันอีก ยังไม่ได้อธิบายให้เหตุผลเลย ในเมื่อกุศลจิตหรืออกุศลจิตเกิด ทางมโนทวาร

เป็นธรรมดาของวิถีจิตที่ต้องเป็นเช่นนั้น ไม่มีใครกำหนด

ถ้าเช่นนั้นกุศลจิตหรืออกุศลจิตก็สามารถเกิดที่ปัญจทวารได้เช่นนั้นหรือและจากนั้น กุศลจิตหรืออกุศลจิตก็เกิดขึ้นช้ำกันอีก 7 ขณะทางมโนทวารเป็นเช่นนี้ผมไม่เข้าใจ

ถูกแล้วครับ ทั้งกุศลจิตและอกุศลจิตเกิดทั้ง ๖ ทวาร ตามการสะสม แม้ว่าทางปัญจทวารมีปรมัตถธรรมเป็นอารมณ์ ชวนจิตต้องเป็นกุศลหรืออกุศล (เว้นพระอรหันต์) และ ชวนจิตทางมโนทวารก็เช่นกัน

ขออนุโมทนาครับ