[เล่มที่ 19] พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ เล่ม ๑ ภาค ๓

จูฬยมกวรรค จูฬธัมมสมาทานสูตรที่ ๕

๕. จูฬธัมมสมาทานสูตร

[๕๑๕] พระผู้มีพระภาคเจ้า จึงได้ตรัสคำนี้ว่า. - ภิกษุทั้งหลาย ธรรมสมาทาน มี ๔ อย่างเหล่านี้ ๔ อย่าง อะไรบ้าง คือ.-

๑. ภิกษุทั้งหลาย ธรรมสมาทานที่เป็นสุข ในปัจจุบัน (แต่) แต่ไปให้ผลเป็นทุกข์ ก็มี.

๒. ภิกษุทั้งหลาย ธรรมสมาทานที่ปัจจุบัน เป็นทุกข์ และต่อไปก็ให้ผลเป็นทุกข์ ก็มี

๓. ภิกษุทั้งหลาย ธรรมสมาทานที่ปัจจุบัน เป็นทุกข์ (แต่) ต่อไปให้ผลเป็นสุข ก็มี.

๔. ภิกษุทั้งหลาย ธรรมสมาทานที่ปัจจุบัน ก็เป็นสุข และต่อไปก็ให้ผลเป็นสุขก็มี.

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

๑. ภิกษุทั้งหลาย ธรรมสมาทานที่เป็นสุข ในปัจจุบัน (แต่) แต่ไปให้ผลเป็นทุกข์ ก็มี.

๑. บุคคลบางคนไม่เห็นโทษในกามคุณ รูป เสียง....ย่อมยินดี เสพคุ้นกับกามคุณ 5 เมื่อตายไปย่อม เข้าถึง อบาย นรก เปรตวิสัย

๒. ภิกษุทั้งหลาย ธรรมสมาทานที่ปัจจุบัน เป็นทุกข์ และต่อไปก็ให้ผลเป็นทุกข์ ก็มี

๒. บุคคลบางคนประพฤติ ทรมานตน เช่น เดินกระโย่ง ทานนิดเดียว เมื่อตายไปย่อม เข้าถึง อบาย นรก เปรตวิสัย

๓. ภิกษุทั้งหลาย ธรรมสมาทานที่ปัจจุบัน เป็นทุกข์ (แต่) ต่อไปให้ผลเป็นสุข ก็มี.

๓. บุคคลบางคนมีกิเลสมาก ย่อมเป็นทุกข์เพราะกิเลส ร้องไห้ เป็นทุกข์ แต่ก็ยัง ประพฤติธรรม เมื่อตายไป ย่อมเข้าถึงสุคติ โลกสวรรค์

๔. ภิกษุทั้งหลาย ธรรมสมาทานที่ปัจจุบัน ก็เป็นสุข และต่อไปก็ให้ผลเป็นสุขก็มี.

๔. บุคคลบางคนไม่มีกิเลสมาก ย่อมไม่เป็นทุกข์ โทมนัสมากเพราะกิเลส อบรม ประพฤติธรรม เมื่อตายไป ย่อมเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์

ขออุทิศกุศลให้สรรพสัตว์

[เล่มที่ 38] พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทสก-เอกาทสกนิบาต เล่ม ๕ - หน้าที่ 308

พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า เราไม่กล่าวการสมาทานทั้งหมดว่า ควรสมาทานเรา ไม่กล่าวการสมาทานทั้งหมดว่า ไม่ควรสมาทาน เมื่อบุคคลสมาทานการสมาทานอันใดอยู่อกุศลธรรมทั้งหลายย่อมเจริญ กุศลธรรมทั้งหลายย่อมเสื่อมไป เรากล่าวการสมาทานเห็นปานนั้นว่า ไม่ควรสมาทาน เมื่อบุคคลสมาทานการสมาทานอันใดอยู่ อกุศลธรรมทั้งหลายย่อมเสื่อมไป กุศลธรรมทั้งหลายย่อมเจริญยิ่ง เรากล่าวการสมาทานเห็นปานนั้นว่า ควรสมาทาน