เสพอารมณ์ และ ความเร็วของจิต
โดย ระลึก  17 มี.ค. 2550
หัวข้อหมายเลข 3094

กราบเรียนถามสองคำถาม

หนึ่ง คำว่าเสพอารมณ์ หมายถึงยินดียินร้ายกับอารมณ์นั้น ใช่หรือไม่

สอง ประมาณการ/เปรียบเทียบความเร็วของจิต มีกล่าวไว้ในพระไตรปิฎกส่วนไหนหรือ อรรถกถา ฎีกาที่ใหน อย่างไร

ขอบพระคุณยิ่งครับ



ความคิดเห็น 1    โดย study  วันที่ 18 มี.ค. 2550

๑. คำว่า เสพอารมณ์ ภาษาบาลี ชวน ในการกล่าวถึงวิถีจิต โดยกิจ ซึ่งมักนิยมแปลทับศัพท์ว่า ชวนะ และอธิบายว่า เสพอารมณ์ หรือแล่นไปอย่างเร็ว ขณะนั้นจิตเป็นกุศล เป็นอกุศล หรือเป็นกิริยาจิตของพระอรหันต์

๒. มีกล่าวไว้ในอรรถกถาและฎีกาทั้งหลาย ว่าจิตเกิดดับเร็วเมื่อเทียบกับรูป เมื่อรูปดับหนึ่งขณะ จิตเกิดดับ ๑๗ ขณะ


ความคิดเห็น 2    โดย study  วันที่ 18 มี.ค. 2550

ขอเชิญคลิกอ่านได้ที่ ...

พระองคุลีมาล

[เล่มที่ 77] พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้าที่ 79

อนึ่ง ต่อมน้ำ ย่อมเกิดขึ้น และแตกดับไปในหยาดแห่งน้ำนั้นๆ เป็นของไม่ตั้งอยู่นาน ฉันใด แม้เวทนาก็ฉันนั้น ย่อมเกิดขึ้น และย่อมดับไปเป็นของไม่ตั้งอยู่นาน คือเวทนานั้นซึ่งบัณฑิตพึงนับได้แสนโกฏิขณะ * เกิดขึ้นแล้วก็ดับไปในขณะชั่วการดีดนิ้วมือครั้งหนึ่ง.


ความคิดเห็น 3    โดย wannee.s  วันที่ 18 มี.ค. 2550

อนุโมทนา


ความคิดเห็น 4    โดย ระลึก  วันที่ 2 เม.ย. 2550

อนุโมทนาครับ แต่ยังไม่ตรงตามที่อยากทราบครับ อยากทราบในความหมายเช่น เสพคนพาล ซ่องเสพคนพาล บัณฑิตไม่ควรซ่องเสพ (คำแปลว่า คบ) อยากทราบหมายถึง "ยินดียินร้าย" หรือไม่ ส่วนเคยพบว่า ชั่วดีดนิ้วหนึ่งครั้ง จิตเกิดแสนโกฏขณะ อะไรทำนองนี้ ไม่ทราบมีที่ไหนเขียนไว้ครับ


ความคิดเห็น 5    โดย Guest  วันที่ 2 เม.ย. 2550

จาก ..ความคิดเห็นที่ 2 ได้ยกพุทธพจน์ซึ่งกล่าวถึงเวทนา ซึ่งเป็นเจตสิก เจตสิกเกิดพร้อมจิตและดับพร้อมจิต ดังนั้น จิตจึงเกิดดับเร็วเท่ากับเวทนาหรือจิตและเจตสิกเกิดดับเร็วเท่ากัน

[เล่มที่ 77] พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้าที่ 79

อนึ่ง ต่อมน้ำ ย่อมเกิดขึ้น และแตกดับไปในหยาดแห่งน้ำนั้นๆ เป็นของไม่ตั้งอยู่นาน ฉันใด แม้เวทนาก็ฉันนั้น ย่อมเกิดขึ้น และย่อมดับไปเป็นของไม่ตั้งอยู่นาน คือ เวทนานั้นซึ่งบัณฑิตพึงนับได้แสนโกฏิขณะ เกิดขึ้นแล้วก็ดับไปในขณะชั่วการดีดนิ้วมือครั้งหนึ่ง.


ความคิดเห็น 6    โดย ระลึก  วันที่ 5 เม.ย. 2550

อนุโมทนาครับ


ความคิดเห็น 7    โดย chatchai.k  วันที่ 29 ก.ย. 2563

ขออนุโมทนาครับ


ความคิดเห็น 8    โดย yu_da2554hotmail  วันที่ 10 ก.ย. 2567

ยินดีในกุศลจิตค่ะ