แนวทางเจริญวิปัสสนาตอนที่ 1375 มีข้อความว่า เวลาที่เกิดในภพภูมิไหนก็ตาม เมื่อมีการรู้สึกตัว ก็มีความยินดีพอใจในการมีชีวิต

กราบเรียนถามว่า

ถ้ายินดี ทำไมทารกแรกคลอดไม่หัวเราะ ซึ่งเป็นลักษณะของความยินดี พอใจ แต่กลับร้องไห้ทุกคน ซึ่งเป็นลักษณะของความเสียใจ และถ้าไปเกิดในนรก จะยังยินดีพอใจในการเกิดอยู่หรือเปล่าคะ

กราบขอบพระคุณค่ะ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ละเอียดลึกซึ้งอย่างยิ่ง คิดเอาเองไม่ได้ จึงต้องค่อยๆ ฟังค่อยๆ ศึกษา พิจารณาไตร่ตรองในความจริง ตามความเป็นจริงแล้ว เพราะสะสมโลภะ ความติดข้องยินดีพอใจมามาก และยังไม่สามารถดับความติดข้องยินดีพอใจในภพได้ คือ ยังมีการเกิดอยู่ เมื่อจุติจิตของชาติก่อนเกิดแล้วดับไปเป็นปัจจัยให้ปฏิสนธิจิตในภพใหม่เกิดสืบต่อแล้วดับไป และทำให้จิตประเภทเดียวกันเกิดขึ้นทำกิจดำรงภพชาติ (ภวังค์) จนกว่ามีการรู้สึกตัวเป็นมโนทวาราวัชชนจิตซึ่งเป็นวิถีจิตแรกเกิดทางใจ จิตที่เกิดสืบต่อจากมโนทวาราวัชชนจิต ก็เป็น อกุศลจิตประเภทที่มีโลภะเกิดร่วมด้วย โลภะ ความติดข้องยินดีในภพในความมีในความเป็นบุคคลนั้น ไม่ว่าจะเป็นในภพไหนก็ตาม ก็ย่อมเกิดขึ้นทำกิจหน้าที่เป็นไปอย่างนั้น แสดงให้เห็นถึงการสะสมมาของโลภะ นั่นเอง
ขอเชิญอ่านคำบรรยายของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์

(แนวทางเจริญวิปัสสนา ครั้งที่ ๑๓๗๕) ดังนี้

ผู้ถาม จะขอย้อนถามว่า ที่อาจารย์บรรยายผ่านไปเมื่อกี้นี้ว่า เมื่อแรกเกิดครั้งแรกก็เป็นโลภะแล้ว ไม่ทราบว่าเป็นโลภะอย่างไรครับ ไม่เข้าใจครับ
สุ. วันหนึ่งๆ ปกติก็เป็นโลภะมากอยู่แล้ว ยับยั้งไม่ได้เลย เพราะฉะนั้น การสะสมโลภะก็เป็นปัจจัยที่จะทำให้ทันทีที่เกิดรู้อารมณ์ในภพใดก็ตาม รู้สึกตัวเกิดขึ้น ขณะนั้นก็มีความยินดีพอใจในภพ คือ ในการเกิด
ผู้ถาม แต่ตอนแรกที่เราเริ่มออกจากครรภ์ของมารดา เรายังไม่มีความรู้สึก เรายังจำอะไรไม่ได้นี่ครับ
สุ. เพราะจำไม่ได้ จึงไม่รู้ว่า เป็นโลภะแล้ว แต่ว่าลองคิดถึงปกติธรรมดาทุกๆ วัน โลภะมีมากไหม เมื่อโลภะมีมาก แล้วก็เก็บสะสมสืบต่ออยู่ในจิต จะเป็นปัจจัยให้ชวนวิถีจิตประเภทไหนจะเกิดก่อนเป็นครั้งแรก วันนี้ลืมตาตื่นขึ้นมา เป็นอะไรก่อนคะ
ผู้ถาม ก็อาจจะพอใจในสิ่งที่เห็น
สุ. เฉพาะวันนี้วันเดียว พอตื่นขึ้นทันทีก็เป็นโลภะแล้ว ฉันใด เวลาเกิดในภพไหนภูมิไหนก็ตาม เมื่อมีการรู้สึกตัว ก็มีความยินดีพอใจในการมีชีวิต
...ยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาในกุศลค่ะ แค่เพียงลืมตา .. ก็ติดข้องในสิ่งที่ปรากฎทางโลกแล้ว

ขออนุโมทนาครับ