โลติกเจตสิก
โดย บ้านธัมมะ  30 มิ.ย. 2551
หัวข้อหมายเลข 9083

โลติกเจตสิก

โล (โลภเจตสิก) + ติกฺก (หมวด๓) + เจตสิก (สภาพที่เกิดกับจิต)

เจตสิกที่เป็นหมวด ๓ ของโลภะ หมายถึง อกุศลเจตสิก ๓ ดวง คือ

๑. โลภะ

๒. ทิฏฐิ

๓. มานะ

ซึ่งเกิดได้กับโลภมูลจิต ๘ ดวงเท่านั้น โลภเจตสิก เป็นสภาพที่ติดข้องต้องการ เพลิดเพลินในอารมณ์ เกิดได้กับโลมูลจิตทั้ง ๘ ดวงแน่นอน ทิฏฐิเจตสิกเป็นสภาพที่เห็นผิดไปจากความเป็นจริงของสภาพธรรม เกิดได้กับโลภมูลจิตทิฏฐิคตสัมปยุตต ๔ ดวงแน่นอน มานเจตสิกเป็นสภาพที่สำคัญตนหรือมีการเปรียบเทียบ เกิดได้กับโลภมูลจิตทิฏฐคตวิปปยุตต์ ๔ ดวง แต่ไม่แน่นอน คือ บางครั้งก็เกิด บางครั้งก็ไม่เกิด ถ้าเป็นโลภมูลจิตที่ติดข้องต้องการอารมณ์เพียงอย่างเดียว เช่น ต้องรับประทานอาหาร หรือดื่มสุราที่มีราคาแพงกว่าผู้อื่น ก็เป็น โลภมูลจิตทิฏฐิคตวิปปยุตต์ ที่ไม่มีมานเจตสิกเกิดร่วมด้วย แต่ถ้ามีความสำคัญตน เช่น ต้องรับประทานอาหารหรือดื่มสุราที่มีราคาแพงกว่าผู้อื่น ก็เป็นโลภมูลจิตทิฏฐิคตวิปปยุตต์ที่มีมานเจตสิกเกิดร่วมด้วย ทิฏฐิเจตสิกและมานเจตสิกไม่เกิดร่วมกัน เพราะอาการของความเห็นผิดจากความเป็นจริงกับอาการของความสำคัญตนจนเปรียบเทียบกับผู้อื่นนั้นเข้ากันไม่ได้ เช่นเห็นผิดว่า บาปบุญไม่มีหรือมีคน มีสัตว์จริงๆ ไม่ใช่สมมติขึ้น กับความถือตัวว่า เราเก่งกว่า สวยกว่า หรือรวยกว่าเขาเป็นอาการของสภาพธรรมคนละอย่างซึ่งเข้ากันไม่ได้



ความคิดเห็น 1    โดย happyindy  วันที่ 1 ก.ค. 2551

ขออนุโมทนาค่ะ


ความคิดเห็น 2    โดย Nongnuch  วันที่ 14 พ.ย. 2553

Anumotana ka.


ความคิดเห็น 3    โดย Pholritt  วันที่ 25 ก.พ. 2554

วันนี้เพิ่งฟังเรื่องเดียวกันจาก อ.สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ทางวิทยุ จ.ขอนแก่นครับ เลยสงสัยเกี่ยวกับเรื่อง โลภมูลจิตที่มีทิฏฐิคตสัมปยุตตเจตสิกเกิดร่วมด้วย จะไม่มีมาน-เจตสิกเกิดขึ้น ในรายการมีผู้ฟังพยายามถามอ.เรื่องนี้ ผมก็สนใจเลยลองใช้ google ค้นหาดู ก็ได้มาอ่านที่นี่ ก็ทำให้เข้าใจมากขึ้นครับ

ขอขอบพระคุณ และอนุโมทนาบุญ


ความคิดเห็น 4    โดย intira2501  วันที่ 26 ก.พ. 2554

ขอขอบพระคุณ และอนุโมทนาในกุศลจิตที่ได้ฟัง และ ได้อ่านค่ะ


ความคิดเห็น 5    โดย chatchai.k  วันที่ 14 พ.ค. 2563

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ