ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระเจ้ามิลินท์ ตรัสถามว่า ดูก่อน พระนาคเสนสัตว์ทุกจำพวก ต่อเมื่อถึงวาระ จึงตายหรือว่า ไม่ถึงวาระ ก็ตายเหมือนกัน
พระนาคเสน ทูลตอบว่า ขอถวายพระพรย่อมมีทั้ง ๒ ประการ อุปมา ดังผลไม้ซึ่งหล่นจากต้น ย่อมมีทั้งสุกและดิบผลที่สุกแล้ว ก็ไม่มีปัญหาแต่ ผลที่ยังดิบอยู่ เป็นเพราะเหตุใด จึงหล่น
ม. เป็นเพราะถูกหนอนไชบ้าง นกจิกเล่นบ้าง ถูกลมแรงพัดหล่นบ้าง
น. ขอถวายพระพรผลไม้สุกที่หล่น เปรียบเหมือนสัตว์ บุคคล (นาม รูป) ที่ตายตามอายุขัยส่วนผลไม้ดิบที่หล่น เปรียบเหมือน สัตว์ บุคคล ที่ตายโดยยังไม่ถึงวาระ
ม. แต่ข้าพเจ้าเห็นว่า จะตายเมื่อใด หรือเพราะประการใดก็เรียกว่า ตายตามวาระ ทั้งนั้น

น. หาเป็นเช่นนั้นไม่.!เพราะเหตุแห่งความตาย อาจจำแนกได้เป็น ๘ ประการ คือ ๑. โรค มีที่มาจากลม ๒. โรค มีที่มาจากช่องท้อง ๓. โรค มีที่มาจากเสมหะ ๔. โรค มีที่มาจากประสาท ๕. ความเปลี่ยนแปลงของฤดู ๖. การบริหารอิริยาบถไม่สม่ำเสมอ ๗. ความเพียรของบุคคลอื่น ๘. ผลของบุพพกรรมเว้นแต่ "ผลของบุพกรรม" ความตายด้วยเหตุอื่นๆ ถือเป็น "การตายที่ยังไม่ถึงวาระ"
ม. แต่ความตายจากเหตุอื่น ทั้ง ๗ ประการ ก็อาจถือเป็นผลจากบุพกรรมได้ มิใช่หรือ.?
น. อาตมาภาพ ขอยกตัวอย่างมาเปรียบเทียบถวายไฟที่ดับเพราะสิ้นเชื้อ ถือเป็นการดับตามวาระ ใช่หรือไม่
ม. ใช่

น. ถ้าไฟยังลุกโชนอยู่ แต่มีฝนตกลงมา ทำให้ไฟดับจะถือว่า ไฟดับตามวาระ ได้หรือไม่
ม. ไม่ได้ เพราะไฟยังมีเชื้ออยู่...จึงควรลุกต่อไปได้ ตามปกติแต่เหตุที่ไฟดับ เพราะมีฝนตกรดลงมา
น. ขอถวายพระพร สัตว์บุคคล ที่ตายด้วยเหตุ ๗ ประการเบื้องต้นก็เช่นเดียวกับไฟที่ดับลง ทั้งๆ ที่มีเชื้ออยู่เพราะหากไม่มีเหตุมาตัดรอน ชีวิตย่อมยืนยาวต่อไปจนถึง "อายุขัย" ด้วยเหตุนี้จึงถือว่า สัตว์ บุคคล ที่ตายด้วยเหตุ ๗ ประการข้างต้นมิได้ตายตามวาระ. ส่วนสัตว์ บุคคล ที่ตายเพราะเหตุแห่งอายุขัย ดังไฟสิ้นเชื้อถือเป็นการตายตามวาระ
ม. พระคุณเจ้าว่านี้ ชอบแล้ว

(กาลากาลมรณปัญหา) ข้อความบางตอนจาก....

มิลินทปัญหา : ปัญญาพระนาคเสน

ขอเรียนถามว่า

๑. บุพกรรม แปลว่าอะไร

๒. กรุณาอธิบาย และยกตัวอย่าง การตายของสัตว์บุคคลตามวาระ คือ เพราะสิ้นอายุขัย เปรียบเหมือนไฟสิ้นเชื้อ.

๓. อะไรบ้าง คือสิ่งที่กำหนด "อายุขัย" ของปุถุชน เสขบุคคล และ อเสขบุคคล.

๔. การปรินิพพานของพระอรหันต์ และ พระพุทธเจ้า จัดอยู่ในเหตุแห่งการตายประเภทไหน

ขอบพระคุณค่ะ

๑. บุพกรรม แปลว่า กรรมที่เคยกระทำไว้ในอดีต

๒. การตายเพราะสิ้นอายุขัย ก็คือผู้ที่มีอายุเป็นไปตามอายุขัย เช่น ในสมัยครั้งพุทธกาล อายุขัย คือ ๑๐๐ ปี เมื่อครบอายุ ๑๐๐ ปี ร่างกายก็ชรามาก ก็ตายเพราะชรา

๓. เข้าใจว่า สิ่งที่กำหนด "อายุขัย" คือ กรรม

๔. มีได้ทั้ง ๒ ประเภท คือ ตามวาระ และ ไม่ถึงวาระ

เรียนถามอาจารย์ประเชิญ

ถ้าตายตามวาระคือสิ้นอายุขัย นั่นหมายถึงตายเพราะชรา ไม่ได้ตายด้วยโรค หรืออย่างไรคะ แล้วคนที่ตายเพราะกรรมหนักมาตัดรอนชีวิต จะเรียกว่าตายตามวาระ หรือ ไม่ถึงวาระ

ขอบพระคุณค่ะ

ขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนาค่ะ

เรียน ความเห็นที่ 3 ครับ

การตายเพราะสิ้นอายุขัย ส่วนใหญ่ก็ว่าเพราะชรา แต่ยุคปัจจุบันทางแพทย์เขาอาจจะว่า เพราะหัวใจล้มเหลว หรือเพราะปอดติดเชื้อ เพราะไตไม่ทำงาน หรืออะไรก็ได้

ส่วนผู้ที่ถูกกรรมตัดรอน ย่อมตายก่อนวัยอันควร ยังไม่ถึงอายุขัย ยังไม่ชรา..

เรียนถามค่ะ

เหตุแห่งความตายที่เนื่องด้วยความเพียรของบุคคลอื่นคือเช่นไร

เรียน ความคิดเห็นที่ 7

เช่น โจรฆ่าหรือบุคคลอื่นฆ่า เป็นต้น

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนาครับ