กระผมขอเรียนถาม ท่านอาจารย์ ถึงสภาวะของรูป คือ ปฐวีธาตุ ที่มีสภาพ แข็ง หรือ อ่อน แข็งพอเข้าใจครับ แต่ อ่อนในที่นี้เป็นอย่างไร เช่น ฟองน้ำนี้จัดว่าอยูในสภาพธรรม แข็งหรืออ่อน ครับ และขอท่านอาจารย์ยกตัวอย่างให้เข้าใจด้วยครับ

ขอบพระคุณครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

แข็ง อ่อน ก็ไม่พ้นจากสภาพธรรมที่มีจริง นั่นคือ ธาตุดิน ปฐวีธาตุ ซึ่ง ลักษณะอ่อน แท้ที่จริง ก็คือ แข็งนั่นเอง แต่ แข็งน้อยมาก ก็เลยเรียกว่าอ่อน เพราะฉะนั้น ธาตุดิน จึงมีลักษณะ แข็ง ถ้าแข็งน้อยก็เรียกว่าอ่อน เพราะฉะนั้น ฟองน้ำ ที่มีลักษณะอ่อน ก็คือ แข็งนั่นเอง แต่ แข็งน้อยมากๆ ก็ไม่พ้นจากธาตุดินครับ ดั่งเช่น ลักษณะธาตุไฟ คือ เย็นร้อน เย็น ก็คือ ร้อนน้อยนั่นเอง แม้ น้ำแข็งก็ต้องมีธาตุไฟ ก็คือ ร้อนน้อยมากๆ ๆ ๆ จึงเรียกว่าเย็นนั่นเองครับ

ขออนุโมทนา

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

สภาพธรรมที่เกิดขึ้นเป็นไปในชีวิตประจำวัน นั้น มีสภาพธรรมที่เป็นนามธรรมกับสภาพธรรมที่เป็นรูปธรรม รูปธรรมมีจริงๆ ไม่ใช่สภาพรู้ไม่ใช่ธาตุรู้ ส่วนนามธรรมที่เป็นจิตกับเจตสิกนั้น เป็นสภาพธรรมที่รู้อารมณ์เป็นสภาพรู้เป็นธาตุรู้ ซึ่งจะแตกต่างกับรูปธรรมอย่างสิ้นเชิง สำหรับสภาพธรรมที่ อ่อน แข็ง นั้น คือ ธาตุดิน ตามความเป็นจริงของรูปว่าจะแข็งมากหรือแข็งน้อย ซึ่งก็คือความเป็นจริงของธาตุดินนั่นเอง แม้กระทบกับสิ่งที่เรียกว่าฟองน้ำ ก็ต้องไม่ปราศจากความอ่อน แข็งเลย ซึ่งแข็งน้อยมาก เป็นสภาพธรรมที่กระทบกายปสาทะเป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัยไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครทั้งสิ้น เพราะมีกายปสาทะ และมีรูปที่กระทบกับกายปสาทะ จึงเป็นเหตุให้จิตเกิดขึ้นรู้อารมณ์ดังกล่าวนั้น ซึ่งทั้งหมดล้วนเป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัยทั้งสิ้นไม่มีใครทำให้เกิดขึ้นเลย ครับ

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกท่านครับ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

เป็นความลึกซึ้ง ไม่เคยได้รู้มาก่อน เมื่ออ่านคำอรรถาธิบายด้วยความไม่ประมาท ก็ยิ่งซาบซึ้ง

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

กราบขอบพระคุณท่านอาจารย์ มากครับ ที่เข้าใจและจะระลึกถึงสภาวะที่เป็นจริงที่เกิดขึ้นกับอารมณ์ และจะเจริญให้มากยิ่งๆ ขึ้นไปครับ

สาธุ สาธุ สาธุ ครับ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาครับ