ลมหายใจ เป็น รูปที่เกิดจากจิต
สงสัยติดข้องเรื่องนี้ขึ้นมาค่ะ
เกิดอยากรู้ชัด อยากเข้าใจชัด ค่ะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
เมื่อกล่าวถึง "ลม" แล้ว เป็นสภาพธรรมที่มีจริง อันเป็นวาโยธาตุ ลมเกิดจากสมุฏฐาน คือเหตุที่ก่อตั้งให้เกิดหลายประการ ส่วนลมที่เป็นลมหายใจ เป็นรูปธรรม ที่เป็นวาโยธาตุ ที่เกิดจากจิตเป็นเหตุเป็นสมุฏฐานเท่านั้น ลมที่เกิดจากจิตเป็นสมุฏฐาน จึงเป็นสิ่งที่ละเอียดมาก
จิต เป็นสภาพธรรมที่มีจริง เป็นนามธรรมประเภทหนึ่งซึ่งเป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งอารมณ์ (อารมณ์คือสิ่งที่จิตรู้) จิตมีอยู่จริงทุกขณะของชีวิต เพราะชีวิตดำรงอยู่เพียงชั่ว ๑ ขณะจิตเท่านั้น เมื่อจิตขณะหนึ่งดับไป เป็นปัจจัยให้จิตขณะต่อไปเกิดขึ้น ซึ่งจะแตกต่างจากรูปธรรมอย่างสิ้นเชิง เพราะรูปธรรม เป็นสภาพธรรมที่ไม่รู้อะไรไม่รู้อารมณ์เหมือนกับนามธรรม ตามการศึกษาก็พอจะเข้าใจได้ว่า จิตใด เป็นปัจจัยให้เกิดจิตตชรูป (รูปที่เกิดจากจิต) ได้ และ จิตใด ไม่เป็นปัจจัยให้เกิดจิตตชรูป ทั้งหมดนั้น แสดงถึงความเป็นจริงของสภาพธรรมที่เป็นจริงอย่างนี้ ไม่สามารถที่จะไปเปลี่ยนแปลงความจริงนั้นได้ แม้แต่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ก็ไม่ได้ทรงเปลี่ยนแปลงธรรม เพราะเหตุว่าธรรมเป็นจริงอย่างไร พระองค์ทรงตรัสรู้ตามความเป็นจริงและทรงแสดงไปตามความเป็นจริงของสภาพธรรม นั้นๆ และเป็นที่เข้าใจว่า รูปกับนามเข้ากันไม่ได้ ประกอบพร้อมกันไม่ได้ ไม่เหมือนนามธรรมกับนามธรรม (จิตและเจตสิก) เมื่อว่าโดยปัจจัยแล้ว รูปกับนาม เป็นปัจจัยโดยวิปปยุตตปัจจัย นั้น ถูกต้อง ขณะที่สลบ กับ ขณะที่หลับแล้วฝัน ต้องเข้าใจว่าขณะนั้นเป็นจิตอะไร เพราะถ้าไม่ใช่จิต ๑๖ ดวง (อรูปฌานวิบากจิต ๔ ดวง,ปฏิสนธิจิต ๑ ดวง, ทวิปัญจวิญญาณ๑๐ ดวง, จุติจิตของพระอรหันต์ ๑ ดวง) แล้ว ก็เป็นปัจจัยให้เกิดจิตตชรูปได้ ดังนั้นขณะที่สลบ มีชวนจิตเกิด ๖ ขณะ และ ขณะที่หลับแล้วฝัน ซึ่งขณะที่ฝัน ก็เป็นกุศลจิตบ้าง เป็นอกุศลจิตบ้าง จึงเป็นจิตที่เป็นปัจจัยให้เกิดจิตตชรูปได้ หรือ แม้แต่ขณะที่หลับสนิท ไม่ฝัน จิตเป็นภวังคจิต ดำรงภพชาติความเป็นบุคคลนี้ไว้ ก็เป็นปัจจัยให้เกิดจิตตชรูปได้ด้วย จะรู้หรือไม่รู้ก็ตาม ความจริง เป็นจริงอย่างไร ก็เป็นจริงอย่างนั้น ผู้ศึกษาก็สามารถค่อยๆ เข้าใจตามความเป็นจริงมากยิ่งขึ้น เห็นความเป็นอนัตตาของสภาพธรรมมากยิ่งขึ้น เพราะไม่สามารถบังคับบัญชาธรรมอะไรๆ ได้เลย ธรรม เกิดขึ้นตามเหตุตามปัจจัยแล้วก็ดับไป ไม่ยั่งยืนจริงๆ สภาพธรรม มีจริงทุกขณะ มีให้ศึกษาอยู่ทุกขณะ ไม่จำกัดเฉพาะขณะหนึ่งขณะใดเท่านั้น ที่สำคัญที่สุด ต้องอาศัยการฟัง การศึกษา ฟังในสิ่งที่มีจริงบ่อยๆ เนืองๆ ความรู้ความเข้าใจ ก็จะค่อยๆ เจริญขึ้นไปตามลำดับ จิต เป็นธรรม รูปที่เกิดจากจิต ก็เป็นธรรม ไม่ใช่เรา ครับ
ขอเชิญคลิกอ่านข้อความเพิ่มเติมได้ที่หัวข้อด้านล่างนี้ครับ
จิตตชรูป
จิตตชรูป
จิตตชรูป
จิตตชรูป
... ยินดีในกุศลของคุณฉวีวรรณและทุกๆ ท่านด้วยครับ ...
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ