ขอตอบคำถามข้อ ๓ ที่ว่า พระโสดาบันรู้แต่กายอย่างเดียว ไม่รู้เวทนา ไม่รู้จิต ไม่รู้ธรรม จะต้องมาเจริญเวทนา จิต ธรรมอีก มีว่าไว้ในสูตรไหน

ที่ถูกแล้วคำถามนี้ ควรจะเป็นว่า ที่ว่า พระโสดาบันรู้แต่กายอย่างเดียวนั้น มีว่าไว้ในสูตรไหน หรือว่าในอรรถกถาฎีกาเล่มใด เพราะว่าเป็นไปไม่ได้เลยที่พระโสดาบันจะรู้แต่กายอย่างเดียว แม้แต่ในวิปัสสนาญาณที่ ๑ คือ นามรูปปริจเฉทญาณ คือ ปัญญาที่รู้ลักษณะอย่างถ่องแท้ของนามและรูป ไม่ใช่กายอย่างเดียว

เพราะฉะนั้น คำถามของท่านผู้ข้องใจที่ว่า พระโสดาบันรู้แต่กายอย่างเดียวไม่รู้เวทนา ไม่รู้จิต ไม่รู้ธรรม จะต้องมาเจริญเวทนา จิต ธรรมอีก มีว่าไว้ในสูตรไหน ก็เป็นความเข้าใจของท่านผู้ข้องใจเท่านั้นที่เข้าใจว่า พระโสดาบันนั้นรู้แต่กายอย่างเดียว

สืบเนื่องจากคำถามข้อ ๒ ท่านเข้าใจว่า พระโสดาบันนั้นรู้กายอย่างเดียว คือ รู้ในท่าทางที่เป็นท่านั่ง หรือท่านอน หรือท่ายืน หรือท่าเดิน แต่ว่าถ้าสอบทานกับพระธรรมวินัยแล้ว ในขณะที่นั่ง นอน ยืน เดิน พูด นิ่ง คิด ถ้าผู้ใดจะระลึกรู้ลักษณะของรูป ก็จะต้องเป็นรูปที่ปรากฏทางตา หรือหู จมูก ลิ้น กาย ตามที่ได้ทรงแสดงไว้ว่า ในรูป ๒๘ รูป รูปอะไรเป็นวิสยรูป และรูปอะไรเป็นรูปหยาบ คือ รูปที่มีลักษณะที่สามารถจะปรากฏให้แทงตลอดในลักษณะนั้นได้

ที่มา และ อ่านเพิ่มเติม ...

แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 155