นิพพาน นี่คือสภาพที่ว่างจากขันธ์ 5 หรือเปล่าครับ
นิพพาน มีสภาพธรรมที่รับรู้ขันธ์ 5 โดยไม่ยึดเกาะขันธ์ 5 อยู่หรือเปล่าครับ หรือไม่รับรู้ขันธ์ทั้ง 5 โดยสิ้นเชิงเลยครับ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
ปฏิจจสมุปบาท จะหายไป หรือ ถูกทำลายไปได้ไหมครับ
หรือปฏิจจสมุปบาทนี้ จะคงอยู่ตลอดไป เฉกเช่น นิพพาน หรือเปล่าครับ
ขอบพระคุณครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
นิพพาน เป็นสภาพธรรมที่มีจริง แต่ไม่เกิดไม่ดับ เป็นสภาพธรรมที่เป็นามธรรม ที่ไม่รู้อารมณ์ นิพพาน จึงไม่ใช่สภาพธรรมที่จะรับรู้สิ่งหนึ่งสิ่งใดได้เลย นิพพาน เป็นสภาพธรรมที่ไม่มีปัจจัยปรุงแต่งให้เกิดขึ้นได้ แต่สภาพธรรมที่เป็นขันธ์ ๕ ทั้งหมด เกิดเพราะเหตุปัจจัย ดังนั้น นิพพาน กับ ขันธ์ ๕ จึงแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง ผู้ที่จะประจักษ์แจ้งนิพพานได้ ต้องเป็นพระอริยบุคคลเท่านั้น
ปฏิจจสมุปบาท เป็นธรรมที่เกิดเพราะอาศัยเหตุปัจจัยต่างๆ ตราบใดที่ยังมีอวิชชา คือ ความไม่รู้อยู่ ก็ยังมีสภาพธรรมเกิดขึ้นเป็นไป ซึ่งไม่มีอะไรที่จะคงอยู่ยั่งยืนถาวร แต่เกิดเพราะเหตุปัจจัยแล้วก็ดับไป แต่เนื่องจากว่ายังไม่ได้ดับเหตุที่จะให้มีการเกิด จึงยังต้องมีสภาพธรรมเกิดขึ้นเป็นไป สืบต่อกันไปอย่างไม่ขาดสาย แต่เมื่อใดก็ตามที่มีการอบรมเจริญปัญญา ปัญญาเจริญขึ้นตามลำดับ จนถึงสูงสุดสามารถดับกิเลสได้หมดสิ้นถึงความเป็นพระอรหันต์ เมื่อปรินิพพานแล้ว ก็ไม่มีการเกิดอีก นั่นคือ สิ้นสุดของสังสารวัฏฏ์ ไม่มีสภาพธรรมใดๆ เกิดขึ้นอีกเลย ปฏิจจสมุปบาท ก็ไม่เกิดอีกเลย เพราะดับต้นเหตุของสังสารวัฏฏ์ คือ อวิชชา ได้แล้ว นั่นเอง ครับ
... ยินดีในกุศลของทุกๆ ท่านครับ ...
กราบขอบพระคุณอาจารย์มากครับ สาธุ