ไพโรจน์ : การยึดติดในพิธีกรรมมีอยู่ในคำสอนของพระพุทธองค์หรือเปล่าครับ

อ.กุลวิไล : พิธีกรรมที่เป็น "การบูชา" มีการกระทำกันมาก่อนครั้งพุทธกาล แม้ปัจจุบันก็มี ตามความเชื่อ บูชาใคร? บูชาด้วยอะไร? บุคคลนั้นต้องเป็นผู้มีพระคุณ และการบูชานั้นไม่ได้นำมาซึ่งความติดข้องและเห็นผิด

อย่างเช่น การบูชาพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าด้วย "ความเข้าใจธรรม" ทุกวันนี้พอถึงวันสำคัญ เช่น วันวิสาขบูชา มีพิธีกรรมที่ไปบูชาพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าด้วยการเวียนเทียน ขาดการบูชาพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าด้วย "ความเข้าใจธรรม"

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พระพุทธศาสนา ไม่ใช่พิธีกรรม แต่เป็นคำสอนของผู้ที่ทรงตรัสรู้ความจริงคือพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งเป็นไปเพื่อความเข้าใจถูกเห็นถูกสำหรับผู้ที่ได้ฟังได้ศึกษาอย่างแท้จริง ดังนั้น การเป็นชาวพุทธ ไม่ใช่เป็นโดยชื่อ หรือเรียกตามๆกันไปว่า เป็นชาวพุทธ แต่ต้องเป็นผู้ที่ได้ฟังและมีความเข้าใจในคำสอนของพระองค์ ซึ่งจะเห็นได้เลยว่า ชาวพุทธที่แท้จริง ขาดปัญญาไม่ได้ เมื่อเป็นเช่นนี้ กิจหน้าที่ที่สำคัญของชาวพุทธ คือ ฟังคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ประพฤติตามคำสอนของพระองค์ ดำรงคำสอนของพระองค์ เพื่อประโยชน์แก่ผู้อื่นต่อไป ไม่ทำในสิ่งที่ผิดโดยประการทั้งปวง ครับ
...ยินดีในความดีของทุกๆท่านครับ...

ขออนุโมทนาครับ