ในกลุ่มสายปฏิบัติ ที่ผมเคยได้ยินมา อธิบายว่า....

"อารมณ์" (เวทนา) ที่สัมผัสได้ถึงความ "ไม่สุข ไม่ทุกข์ ไม่ชอบ ไม่ชัง ไม่ดูด ไม่ผลัก" คือ อารมณ์แห่ง "นิพพาน"

ถ้าอธิบาย "นิพพาน" ในเนื้อหาอย่างนี้ ผมก็เลยไปปนกับ อุเบกขาเวทนา หรือ ผมเข้าใจอะไรผิดหรือเปล่าครับ และขออภัยล่วงหน้า ถ้าผมถามอะไรที่สูงเกินไป ซึ่งถ้าเป็นเช่นนั้น กรุณาลบออกได้เลย และไม่จำเป็นต้องตอบข้อสงสัยผมก็ได้ ครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระธรรมเป็นเรื่องที่ละเอียด ลึกซึ้ง แสดงถึงความเป็นจริงทั้งหมด เมื่อกล่าวถึงธรรมแล้ว ไม่พ้นไปจากนามธรรม และ รูปธรรม, สภาพธรรมที่ไม่รู้อะไรเลย ไม่ใช่นามธรรมก็เป็นรูปธรรมทั้งหมด นามธรรม แบ่งออกเป็น ๒ ประเภท คือ นามธรรมที่รู้อารมณ์ได้แก่ จิต และ เจตสิก และนามธรรมที่ไม่รู้อารมณ์ ได้แก่ พระนิพพาน ที่เป็นสภาพธรรมที่ไม่เกิด ไม่ดับ แต่มีจริง พระอริยบุคคลขั้นต่างๆ เท่านั้นที่ประจักษ์แจ้งพระนิพพานได้ และ ท่านเหล่านั้นก็รู้ได้ด้วยตนเองว่าท่านได้ประจักษ์แจ้งพระนิพพาน

การเป็นพระอริยบุคคลขั้นต่า่งๆ เป็นได้ด้วยปัญญา และต้องเป็นปัญญาของแต่ละบุคคลจริงๆ ด้วยความเข้าใจที่ถูกต้องในหนทางที่เป็นไปเพื่อความบริสุทธิ์แห่งจิต คือ อริยมรรคมีองค์ ๘ มีสัมมาทิฏฐิ เป็นต้น ถ้าไม่มีปัญญาเลย ก็ไม่สามารถเป็นพระอริยบุคคล ได้

ซึ่งพระนิพพานเป็นสภาพธรรมที่มีจริง ไม่เกิด ไม่ดับ จึงไม่มีความรู้สึกเวทนาในนิพพานเลย และ การรู้พระนิพพานต้องเป็นปัญญาขั้นสูงมากๆ จึงไม่ได้วัดที่พอมีความรู้สึกเฉยๆ จะมีพระนิพพานเป็นอารมณ์ในขณะนั้น ครับ ปัญญาเท่านั้นที่รู้ ไม่ใช่ความรู้สึกของตัวเองเป็นตัวตัดสิน ซึ่งเป็นเรา ไม่ใช่ปัญญา

ขออนุโมทนาครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขณะที่มีพระนิพพานเป็นอารมณ์ บุคคลนั้นจะมีเวทนา คือ ความรู้สึกอย่างใดอย่างหนึ่ง ใน ๒ อย่าง คือ โสมนัสเวทนา ๑ อุเบกขาเวทนา ๑ ดังนั้น เวทนา เป็น เวทนา เป็นสภาพธรรมที่รู้สึก เป็นนามธรรมที่น้อมไปสู่อารมณ์ ส่วนพระนิพพาน เป็นนามธรรมที่ไม่รู้อารมณ์ ดังนั้น คำกล่าวที่ว่า อารมณ์แห่งนิพพาน จึงไม่ถูก เพราะพระนิพพานไม่รู้อารมณ์ และ สายปฏิบัติ ก็ผิดแล้ว เพราะมีการทำด้วยความอยาก ความต้องการ ความเห็นผิด ย่อมไม่มีทางถึงพระนิพพาน มีแต่จะเพิ่มพูนกิเลสให้มากขึ้น เพราะฉะนั้น จึงควรอย่างยิ่งที่จะกลับมาตั้งต้นที่การฟังพระธรรมให้เข้าใจ ด้วยความละเอียดรอบคอบ ไม่ประมาทในคำจริงที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ค่อยๆ สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปทีละเล็กทีละน้อย ครับ

...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

ครับ ผมก็เข้าใจมาแต่เดิมว่า "นิพพาน" ไม่น่าจะ "ตื้นๆ " แบบนี้ คงจะเป็นอย่างนี้กระมังจึงอ้างตัวเป็นพระ "อรหันต์" กันเป็นว่าเล่น ขออนุโมทนากับคำตอบที่ชัดเจนครับ

ขอบพระคุณ ทั้งสองท่านครับ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกท่านค่ะ

ขอขอบคุณและขออนุโมทนาครับ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

กราบอนุโมทนา ขอบพระคุณ กุศลจิตท่านวิทยากร ทั้ง 2 ท่านด้วยค่ะ

กราบขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนาครับ