ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ประมวลสารสำคัญ
จากการสนทนาธรรม
ที่โรงแรม ชาน บางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร
วันอังคารที่ ๗ สิงหาคม ๒๕๖๑
~ เราไม่รู้แค่ไหน ก่อนฟังคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเราไม่รู้เลยว่าเราไม่รู้ แต่พอฟังแต่ละคำถึงได้รู้ว่า เราไม่รู้ (มานานแสนนานในสังสารวัฏฏ์)
~ ไม่ว่าจะได้ยินได้ฟังคำไหนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ก็เพื่อน้อมนำไปสู่ความเข้าใจว่าไม่ใช่เรา ซึ่งไม่ง่ายเลย ที่จะรู้ว่าไม่ใช่เรา เพราะฉะนั้น ก็ต้องฟังด้วยความเข้าใจว่าแม้ในขณะที่ฟัง ก็ไม่ใช่เรา หนทางนี้จึงเป็นหนทางที่ยากแสนยาก
~ ตั้งแต่เกิดมานี้ เป็นเราหมด แล้วกว่าจะไม่ใช่เราทั้งหมดเลยเดี๋ยวนี้แต่ละหนึ่งตามปกติ ต้องเป็นผู้ที่ฟังด้วยความเคารพอย่างยิ่ง ว่า ไม่มีอะไรที่จะเป็นจริงยิ่งกว่าคำจริงของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ได้ฟัง
~ ถ้าไม่มีโอกาสได้ฟังพระธรรมเลย อีกกี่แสนโกฏิกัปป์ข้างหน้าก็มืดสนิท ~ ไม่ว่าจะเป็นความดี ความชั่ว ความหลง เป็นต้น ทั้งหมด มีปัจจัยจึงจะเกิดเป็นอย่างนั้นได้ และก็ไม่เป็นอย่างอื่นด้วย จนกว่าทุกอย่างจะไม่ใช่เราอย่างมั่นคง นั่นคือความเป็นผู้ได้รู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้าว่าทรงเป็นใคร ทรงสอนอะไร เพื่ออะไร เพื่อให้คนที่ไมเคยจะมีความเข้าใจที่ถูกต้องเลยได้สามารถเข้าใจได้ ~ ความจริงที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ กับความจริงที่เราพึ่งเริ่มเข้าใจ จะห่างไกลกันสักแค่ไหน ~ ค่อยๆ ฟัง ค่อยๆ ศึกษา ค่อยๆ เข้าใจไปในแต่ละชาติ ~ ความดีแม้สักนิดเดียว สังเกตได้เลย ว่า เริ่มมีไหม จากการที่เป็นคนที่ไม่ละเอียด ทำเพื่อคนอื่นไม่ได้แม้แต่สักนิดเดียว ถ้าความดีเกิดขึ้นจริงๆ นั่นแหละไม่ใช่เขา แต่เป็นธรรมที่เกิดขึ้นเป็นไปตามเหตุตามปัจจัย ~ ฟังธรรม จากการฟังพระพุทธพจน์ เพิ่มความไม่ใช่เราใช่ไหม ทีละเล็กทีละน้อย? จะขาดการฟังพระธรรมไม่ได้ เพราะเหตุว่าแต่ละคำมีค่ามาก ได้ฟังแล้วไตร่ตรอง เพิ่มความเข้าใจที่ถูกต้องยิ่งขึ้น ~ ตราบใดที่ยังมีความไม่รู้และความติดข้อง อย่างที่หวังกันอยู่อย่างนี้ ไม่มีทางออกจากสังสารวัฏฏ์เลย โลภะความติดข้อง ตามไปได้ทุกแห่ง จนกว่าจะถึงโลกุตตรธรรม ~ ทางที่จะทำให้หลงมีมาก เพราะความไม่รู้สะสมมามากในสังสารวัฏฏ์ ~ โลภะกับอวิชชา (ความไม่รู้) กั้นอยู่ตลอดเวลา ยิ่งเพิ่มความเห็นผิดเข้าไป ยิ่งอันตรายที่สุด ไม่กลับมาเห็นถูกอีกเลย น่ากลัวมาก ~ ฟังพระธรรม เพื่อสะสมสำหรับชาติต่อไปๆ ที่จะรู้ว่าธรรมละเอียดมาก จึงจะได้ประคับประคองให้ตนเองไม่ให้หลงผิด ผิดแล้วใครจะช่วย ยากมาก แม้แต่คำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เขาก็ไม่ฟัง ~ คำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้งหมด เพื่อเข้าใจถูกต้องว่าใม่ใช่เรา ~ บอกว่าเรานับถือพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แต่ว่าพระองค์ทรงตรัสรู้อะไรที่จะทำให้เรานับถือ พระองค์ทรงสอนอะไรที่จะทำให้เรานับถือ เราไม่ได้ฟังคำของพระองค์เลย แต่เราตู่ว่าเรานับถือ ถ้าจะไม่เป็นการตู่พระองค์ เราก็ต้องรู้ว่าพระองค์ทรงสอนว่าอะไรที่เป็นความจริงที่ทำให้เรานับถือ ต้องเป็นคนที่ตรงมากถึงจะเริ่มรู้ว่า ยังมีสิ่งที่เราไม่รู้ ไม่รู้มานานด้วย แต่ก็ทรงมีผู้ตรัสรู้ เพราะฉะนั้น คำของผู้ทรงตรัสรู้ เป็นคำจริงทุกคำ ~ ไม่ใช่เรื่องเหตุบังเอิญที่เราสนใจที่จะฟังพระธรรมหรือมีคนมาบอกให้เราฟัง แต่ที่มาถึงวันนี้ได้ (ที่มีการฟังพระธรรม) ก็เพราะเรามีความสนใจที่จะเข้าใจคำที่เราได้ยินเพิ่มขึ้น ไม่ทิ้งไป ฟังคำเดียวไม่พอ รู้ว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงพระธรรม ๔๕ พรรษา ถ้าเราบอกว่าเรานับถือพระองค์จริงๆ เราต้องมีความเข้าใจ ถ้าไม่เข้าใจ ก็เป็นแต่เพียงพูดแค่นั้นเองว่าเรานับถือ แต่ว่าเราไม่รู้ว่าเรานับถืออะไร ก็ไม่เป็นการสมควรที่จะนับถือโดยไม่รู้ ~ ทุกคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นคำจริง สามารถที่จะเข้าใจได้ และทำให้เข้าใจสิ่งที่กำลังมีเดี๋ยวนี้ด้วย ทุกอย่างที่พระองค์ตรัสไว้มีทุกกาลสมัย เพราะว่าเป็นความจริงถึงที่สุดโดยประการทั้งปวง ซึ่งเราจะคิดเองไม่ได้ ต้องอาศัยการฟังคำของพระองค์เท่านั้น. 
กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์
ที่เคารพยิ่ง
และอนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
ขอบพระคุณและขออนุโมทนาครับ
การเริ่มได้ฟังพระธรรม ได้สั่งสมความเข้าใจถูกเห็นถูก ได้ฟังคำจริงของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าในชาตินี้ ก็รู้ได้ว่าเกิดมาในชาตินี้ไม่สูญเปล่าแน่แล้ว
กราบแทบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ที่เคารพยิ่งครับ
กราบอนุโมทนาค่ะ
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ
กราบเท้าท่านอาจารย์สุจินต์ฯ ด้วยความเคารพยิ่ง และอนุโมทนาค่ะ
กราบขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ
ขออนุโมทนาครับ
น้อมบูชาพระรัตนตรัยด้วยเศียรเกล้า
กราบอนุโมทนาค่ะ
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ
กราบอนุโมทนาครับ
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ
ขออนุโมทนาในกุศลค่ะ
การศึกษาตั้งแต่เบื้องต้น คือการฟังพระธรรม ก็ต้องเริ่มให้ถูกต้องว่า แท้จริงแล้ว ไม่มีเรา แต่เป็นธรรมแต่ละอย่างที่เกิดจากเหตุปัจจัยแล้วก็ดับไปอย่างรวดเร็วในแต่ละขณะ ซึ่งความเข้าใจถูกตั้งแต่ต้นนี้ จะนำไปในหนทางที่ถูกต้องในการอบรมเจริญปัญญา เพื่อรู้สภาพธรรมที่กำลังปรากฏขณะนี้ ตามความเป็นจริงต่อๆ ไป น้อมกราบอนุโมทนาสาธุ สาธุ สาธุ สาธู ขอรับ