เมื่อรูปกระทบ วิถีจิตทางปัญจทวารเกิด ๑๗ ขณะ แล้วภวังค์คั่นต่อด้วยมโนทวารวิถีขอเรียนถามว่าวิถีจิตทางปัญจทวารที่เกิด ๑๗ ขณะ ยังไม่ถึงมโนทวารวิถี ๑๗ ขณะทางปัญจทวาร เกิดดับสลับหลายร้อยหลายพันรอบก่อนที่จะเข้ามโนทวารวิถีใช่หรือไม่
การเกิดขึ้นรู้อารมณ์ของจิตทางปัญจทวารและมโนทวารย่อมต่อเนื่องกัน คือโดยปกติ เมื่อวิถีจิตทางปัญจทวารเกิดขึ้นรู้อารมณ์คือ รูปที่มากระทบตามทวารวิถีจิตย่อมเป็นไปตามลำดับตั้งแต่อาวัชชนะ จนถึงตทาลัมพนะ จากนั้นมีภวังค์เกิดคั่นและวิถีจิตทางมโนทวารรับรู้อารมณ์ต่อทันที จึงกล่าวว่า วิถีจิตวาระแรกทางมโนทวารมีปรมัตถธรรมเป็นอารมณ์ ดังนั้นคำที่ว่า วิถีจิตทางปัญจทวาร เกิดดับสลับหลายร้อยหลายพันรอบจึงมีวิถีมโนทวารเกิดต่อ ก็ไม่น่าจะถูก และยังไม่พบหลักฐานจากพระไตรปิฎกและอรรถกถาอธิบายในลักษณะนี้
อนุโมทนาค่ะ
ตามปกติวิถีจิตทางปัญจทวารจะเกิดขึ้นเพียงวาระเดียว แล้วตามด้วยมโนทวารวิถีจิต หลายวาระ (โดยมีภวังค์คั่นในแต่ละวาระ) ถ้ามโนทวารวิถีจิตเกิดขึ้นเพียงวาระเดียว เราก็จะมีแต่ปรมัตถธรรมเป็นอารมณ์ซึ่งไม่ตรงกับความเป็นจริง
อนุโมทนา
ขออนุโมทนาครับ
ขออนุโมทนาครับ
ยินดีในกุศลจิตค่ะ