* มาร (มร = ตาย) คือสิ่งที่ขัดขวางความเจริญของคุณความดี หรือทำให้ไม่สามารถพ้นจากสังสารวัฏฏ์ไปได้

* มาร มี 5 คือ

- ขันธมาร คือสภาพธรรมที่อาศัยปัจจัยปรุงแต่ง เกิดแล้วก็ดับ คือจิต เจตสิก รูป ที่ตายอยู่ทุกขณะ (ขณิกมรณะ)

- กิเลสมาร คือกิเลสซึ่งเป็นสภาพที่เศร้าหมอง มัวหมอง เมื่อเกิดขึ้น ก็จะขัดขวางไม่ให้กุศล คุณความดีต่างๆ เจริญงอกงาม

- อภิสังขารมาร คือสภาพที่ปรุงแต่งอย่างยิ่ง คือเจตนากรรมทั้งที่เป็นกุศลกรรมหรืออกุศลกรรม ซึ่งสามารถให้ผลปฏิสนธิ เป็นไปในวัฏฏะได้ต่อไป

- มัจจุมาร คือความตาย ซึ่งตัดโอกาส ไม่ให้ได้อยู่เจริญกุศล อบรมปัญญาต่อไป

- และเทวบุตตมาร คือบุคคลที่มีกิเลสอกุศล และมีการกระทำ คำพูดที่ขัดขวางการอบรมเจริญปัญญาหรือคุณความดีของผู้อื่น

* มารที่สำคัญที่สุด ก็คือกิเลสมาร ซึ่งทำให้มีมารประการต่างๆ และเกิดกับจิตใจของผู้ที่ยังมีกิเลส อยู่เป็นประจำ

* หนทางที่จะพ้นจากมารทั้งปวงได้ ก็คือการฟังพระธรรมอบรมปัญญา เพื่อเข้าใจสภาพธรรมตามความเป็นจริง จนสามารถดับกิเลสได้ในที่สุด

* สภาพที่พ้นจากมารทั้งปวง ก็คือพระนิพพาน

โดย อ.อรรณพ หอมจันทร์

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... คติธรรม

ขออนุโมทนาครับ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ