[เล่มที่ 36] พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต เล่ม ๓ - หน้า 335
จตุตถปัณณาสก์
สัทธัมมวรรคที่ ๑
๑๐. ทุพพิโนทยสูตร
ว่าด้วยธรรมที่บรรเทาได้ยาก
อ่านหัวข้ออื่นๆ ... [เล่มที่ 36]
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต เล่ม ๓ - หน้า 335
๑๐. ทุพพิโนทยสูตร
ว่าด้วยธรรมที่บรรเทาได้ยาก
[๑๖๐] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๕ ประการนี้ เกิดขึ้นแล้วบรรเทาได้ยาก ธรรม ๕ ประการเป็นไฉน? คือ ราคะ ๑ โทสะ ๑ โมหะ ๑ ปฏิภาณ ๑ จิตคิดจะไป ๑ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๕ ประการนี้ เกิดขึ้นแล้วบรรเทาได้ยาก.
จบทุพพิโนทยสูตรที่ ๑๐
จบสัทธัมมวรรคที่ ๑
อรรถกถาทุพพิโนทยสูตร
พึงทราบวินิจฉัย ในทุพพิโนทยสูตรที่ ๑๐ ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า ทุปฺปฏิวิโนทยา ความว่า ฐานะทั้งหลายใด ย่อมมีเพื่อยังกิจ มีการรื่นเริงเป็นต้น ให้เกิดขึ้น เมื่อฐานะนั้นๆ ยังไม่สิ้นสุดเป็นอันนำออก
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต เล่ม ๓ - หน้า 336
ยาก ข่มได้ยาก. ความเป็นผู้ประสงค์จะกล่าว ท่านเรียกว่า ปฏิญาณ. ธรรม ๕ อย่างนี้ ระงับยาก ไม่ใช่ระงับได้ง่าย แต่สามารถระงับได้ด้วยปัจจเวกขณะ (การพิจารณา) และอนุสาสนะ (การสั่งสอน) อันสมควรโดยอุบาย โดยเหตุ ด้วยประการฉะนี้.
จบอรรถกถา ทุพพิโนทยสูตรที่ ๑๐
จบสัทธัมมวรรควรรณนาที่ ๑
รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ
๑. สัทธัมมนิยามสูตร ๓ สูตร ๔. สัทธัมมสัมโมสสูตร ๓ สูตร ๗. ทุกถาสูตร ๘. สารัชชสูตร ๙. อุทายิสูตร ๑๐. ทุพพิโนทยสูตร และอรรถกถา.