เมื่อโสตาปัตติมัคคจิตเกิดขึ้น ทำกิจดับกิเลส โดยมีนิพพานเป็นอารมณ์ ดับไปแล้ว โสตาปัตติผลจิตก็เกิดสืบต่อและมีนิพพานเป็นอารมณ์โดยดับกิเลสแล้ว โสตาปัตติมัคคจิตเป็นโลกุตตรกุศลจิต เป็นปัจจัยให้โลกุตตรวิบากจิตคือโสตาปัตติผลจิตเกิดสืบต่อจากโสตาปัตติมัคคจิตทันที โดยไม่มีจิตอื่นเกิดคั่นได้เลย การให้ผลของโลกุตตรกุศลนั้นให้ผลทันที เป็นอกาลิโกไม่ต้องรอถึงชาติหน้า

อกุศลและกุศลอื่นๆ นั้นให้ผลทันทีที่ดับไปอย่างโลกุตตรกุศลไม่ได้เลย ผู้ที่อบรมเจริญสมถภาวนาจนฌานกุศลจิตเกิดแล้วยังไม่มีฌานวิบากจิตเกิดในขณะที่เป็นมนุษย์ เพราะฌานวิบากจิตทำปฏิสนธิกิจ ภวังคกิจและจุติกิจในพรหมโลก ผู้ที่ฌานจิตไม่เสื่อมนั้น ฌานกุศลจิตจะเกิดก่อนจุติจิตเมื่อจุติจิตดับ ฌานกุศลจิตที่เกิดก่อนจุติจิตนั้นเป็นปัจจัยให้ฌานวิบากจิตทำกิจปฏิสนธิในพรหมโลกภูมิใดภูมิหนึ่ง เช่น ปฐมฌานกุศลจิตเป็นปัจจัยให้ปฐมฌานวิบากจิตทำกิจปฏิสนธิในปฐมฌานพรหมภูมิ สูงขึ้นตามลำดับไปจนถึงอรูปฌานกุศล คือ อากาสานัญจายตนกุศลจิต เป็นปัจจัยให้อากาสานัญจายตนวิบากจิตปฏิสนธิในอากาสานัญจายตนภูมิ สูงขึ้นตามลำดับไป จนถึงเนวสัญญานาสัญญายตนกุศลจิตเป็นปัจจัยให้เนวสัญญานาสัญญายตนวิบากจิต ทำปฏิสนธิกิจในเนวสัญญานาสัญญายตนภูมิ

กรรมอื่นๆ นั้นต้องมีจิตอื่นเกิดคั่นมากมายกว่าจะถึงกาลเวลาที่จะให้ผล แต่กรรมประเภทเดียวที่ให้ผลโดยจิตอื่นเกิดคั่นไม่ได้เลย คือ โลกุตตรกุศลกรรม ทันทีที่โลกุตตรกุศลจิตดับ โลกุตตรวิบากจิตก็เกิดต่อทันที เพราะโลกุตตรวิบากจิตไม่ทำปฏิสนธิกิจ ภวังคกิจ จุติกิจ และกิจอื่นๆ เช่นวิบากจิตอื่นๆ เลย

ดาวน์โหลดหนังสือ --> ปรมัตถธรรมสังเขป

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ