คนเราต้องสร้างบารมีด้วยหรือ?

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

บารมี โดยความหมาย คือ ธรรมที่ทำให้ถึงฝั่ง แสดงว่า มีสองฝั่ง ฝั่งนี้ที่เราอยู่ คือ ฝั่งของกิเลสหรือฝั่งของสภาพธรรมที่เป็นตา หู จมูก ลิ้น กายและใจ ฝั่งของสังสารวัฏฏ์ที่มีการเวียนว่ายตายเกิด แต่มีอีกฝั่งหนึ่ง คือ ฝั่งที่ไม่มีกิเลส ฝั่งที่ไม่มีการเกิดขึ้นของสภาพธรรมที่ทำให้ทุกข์ ฝั่งที่ไม่มีการเวียนว่ายตายเกิด และไม่มีการเกิดขึ้นของสภาพธรรมเลย อันเป็นฝั่งที่เกษม คือ พระนิพพาน เป็นอีกฝั่งหนึ่ง ดังนั้น บารมี คือ ธรรมที่เป็นคุณธรรมที่ทำให้ถึงฝั่งคือ พระนิพพาน บารมีจึงเปรียบเหมือนเรือที่พาไปถึงฝั่งได้ แต่ฝั่งตรงข้ามนั้นมหาสมุทร ทะเลกว้างใหญ่และภัยในมหาสมุทรก็มีมากมาย ทั้งน้ำวน สัตว์ร้าย ลมทะเล พายุ นั่นก็คือ หมู่กิเลสต่างๆ ที่เป็นภัยของการข้ามฝั่ง นั่นเองครับ

บารมี มีความหมายดังนี้ครับ

1. บารมี หมายถึง คุณธรรมที่ทำให้ถึงฝั่ง คือ พระนิพพาน บารมีย่อมผูกย่อมประกอบสัตว์ทั้งหลายไว้ในพระนิพพานนั้น. หรือบารมีย่อมไป ย่อมถึงย่อมบรรลุถึงพระนิพพาน

2. คุณธรรม 10 ประการ ที่พระโพธิสัตว์บำเพ็ญ ชื่อว่า บารมี นั่นคือ ทาน ศีล เนกขัมมะ ปัญญา วิริยะ ขันติ สัจจะ อธิษฐาน เมตตา อุเบกขา 10 ประการนี้ ที่พระองค์ทรงกระทำชื่อว่า บารมี

3. บารมี คือ ธรรมที่ขัดเกลาสัตว์อื่นให้หมดจดจากมลทินคือกิเลส

จะเห็นได้ว่า บารมี เป็นคุณธรรมที่ทำให้ถึงการดับกิเลสและพระนิพพาน จึงเป็นเรื่องยากยิ่งในการเจริญบารมี เพราะเป็นเรื่องของการทวนกระแสของกิเลส ที่สะสมมามากและ เป็นเรื่องการเจริญอบรมคุณธรรมอย่างยาวนาน นั่นเองครับ

การจะเป็นบารมีได้นั้น จะต้องเป็นเรื่องของปัญญาที่มีความเห็นถูก ที่เห็นโทษของกิเลส เห็นโทษของสังสารวัฏฏ์ จึงมีปัญญาความเห็นถูก ที่จะเจริญกุศลประการต่างๆ อันเป็นไปเพื่อละกิเลส และถึงการไม่เกิดอีก กุศลที่เจริญนั้น จึงจะเป็นบารมี ถ้าไม่มีปัญญา ความเห็นถูก กุศลที่เจริญ จะเป็นบารมีไม่ได้เลย เพราะไม่เป็นไปเพื่อถึงฝั่งคือการดับกิเลสครับ ดังนั้น ปัญญา จึงเป็นสิ่งสำคัญ ที่แสดงถึงความเป็นบารมี ครับ

ดังนั้น ถ้าไม่มีบารมี คือ คุณธรรมประการต่างๆ ก็ไม่สามารถที่จะดับกิเลส ละกิเลสได้ เพราะ ธรรมที่เป็นกิเลส จะละได้ ก็ด้วย ความดี อันมีปัญญาเป็นสำคัญ จึงจำเป็นที่จะต้องมีบารมี คุณธรรมประการต่างๆ ซึ่ง บารมีแต่ละอย่างจะเจริญได้ ก็ด้วย การฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม เพราะ เหตุว่า การฟังธรรม ศึกษาพระธรรม เป็นเหตุนำมาซึ่งปัญญา เมื่อมีปัญญาแล้ว ปัญญาเป็นหัวหน้าของกุศลธรรมทั้งหลาย ความหมายคือ เมื่อมีปัญญา กุศลประการต่างๆ ก็เจริญตามมากขึ้นด้วย เพราะ อาศัยปัญญา ความเห็นถูก ย่อมคิดถูก ก็เป็นปัจจัยให้เจริญกุศล ในขั้นทาน ที่เป็นทานบารมี เจริญกุศลขั้นศีล ที่เป็นศีลบารมี เจริญกุศล ประการต่างๆ เนกขัมมะ วิริยะ ขันติ สัจจะ อธิษฐาน เมตตา อุเบกขา ครับ ที่เป็นคุณธรรมที่จะทำให้ถึงการดับกิเลสได้ ครับ

ผู้ที่ป่วย เป็นโรคร้าย หากไม่ทานยา รักษาโรค ก็ไม่มีทางที่จะรักษาหายได้ ผู้ที่ป่วยเป็นทุกข์ เพราะโรคกิเลส หากไม่อบรม บารมี คุณธรรมประการต่างๆ อันมีปัญญาเป็นหัวหน้า ก็ไม่สามารถจะละกิเลส และ ไม่มีทางพ้นทุกข์ได้เลย หากแต่ว่าได้มีการฟัง ศึกษาพระธรรม อบรมปัญญา และเจริญกุศลประการต่างๆ ที่เป็นบารมีย่อมถึงการละกิเลส หมดทุกข์ได้ในอนาคต ดั่งเช่น พระพุทธเจ้า และพระอริยสาวกทั้งหลาย ที่พ้นทุกข์ได้ด้วยปัญญา และการเจริญกุศลประการต่างๆ ที่เป็นบารมี ครับ

ขออนุโมทนา

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

สิ่งที่มีจริงๆ เป็นธรรม แม้แต่บารมีประการต่างๆ ก็ไม่พ้นไปจากธรรม สามารถอบรมเจริญได้ในชีวิตประจำวัน การฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม ต้องเป็นผู้มีความละเอียดรอบคอบ ไตร่ตรองพิจารณาในเหตุในผลของธรรมที่ได้ยินได้ฟัง เมื่อได้ยินคำอะไร ก็ควรที่จะได้เข้าใจให้ถูกต้อง บารมี คือคุณความดีทุกอย่างทุกประการ เป็นไปเพื่อการขัดเกลากิเลส เป็นธรรมที่จะทำให้ถึงซึ่งฝั่งคือการดับกิเลส เมื่อกล่าวโดยสภาพธรรมแล้ว ได้แก่ สภาพจิตที่ดีงามที่ประกอบด้วยโสภณเจตสิกประการต่างๆ นั้นเอง ไม่ว่าจะเป็น

ทาน (การสละวัตถุสิ่งของเพื่อประโยชน์สุขแก่ผู้อื่น)

ศีล (การสำรวมกาย วาจาให้เป็นปกติ ไม่กระทำทุจริตกรรม)

เนกขัมมะ (การออกจากกาม ออกจากอกุศล)

ปัญญา (ความเข้าใจถูกเห็นถูก)

วิริยะ (ความเพียรในทางที่เป็นกุศล)

ขันติ (ความอดทนต่อสภาพธรรมที่น่าปรารถนาและไม่น่าปรารถนา)

สัจจะ (ความจริงใจในการเจริญกุศล)

อธิษฐานะ (ความตั้งใจมั่น ความมั่นคงในการเจริญกุศล)

เมตตา (ความเป็นมิตร เป็นเพื่อน หวังดีต่อผู้อื่น)

อุเบกขา (ความเป็นกลาง ไม่หวั่นไหวไปด้วยอำนาจของอกุศล) ล้วนเป็นความดี

ที่ควรอบรมเจริญเป็นอย่างยิ่ง ประการที่สำคัญบารมีทุกบารมีจะขาดปัญญาไม่ได้เลยบารมี สามารถอบรมเจริญได้ในชีวิตประจำวัน โดยที่ไม่มีตัวตนที่ไปทำหรือไปสร้าง แต่เป็นความน้อมไปในทางที่เป็นกุศลยิ่งขึ้น แม้แต่ในขณะที่ฟังพระธรรมด้วยความอดทนด้วยความตั้งใจ เพื่อความเข้าใจถูกเห็นถูกจริงๆ ก็เป็นบารมี ที่เป็นไปเพื่อขัดเกลาอวิชชา (ความไม่รู้) มิจฉาทิฏฐิ (ความเห็นผิด) รวมถึงกิเลสประการอื่นๆ ด้วย เพราะกิเลส เป็นธรรมที่ทำให้จิตใจเศร้าหมอง เป็นเหตุทำให้สัตว์โลกวนเวียนอยู่อยู่ในสังสารวัฏฏ์อย่างไม่มีวันจบสิ้น วันหนึ่งๆ อกุศลจิตเกิดมาก ไม่ว่าจะอยู่ ณ ที่ใดก็ตาม และในขณะที่อกุศลจิตเกิดนั้น มีกิเลสเกิดขึ้นร่วมด้วยเสมอ ซึ่งไม่ใช่เฉพาะในวันนี้วันเดียว ในวันก่อนๆ ในชาติก่อน ก็เป็นอย่างนี้ คือ มีอกุศลจิตเกิดมาก สะสมอกุศลมามาก

ดังนั้น สิ่งที่จะต้องขัดเกลาซึ่งเป็นอกุศล นี้ จึงมีมากอย่างยิ่ง ถ้าไม่ได้ขัดเกลาไปทีละเล็กทีละน้อยแล้วจะถึงซึ่งฝั่งของการดับกิเลสได้อย่างไร และการที่จะดับได้นั้นก็ต่อเมื่อปัญญาเจริญขึ้นรู้ความจริง เพราะเมื่อปัญญาเจริญขึ้นก็จะอุปการะเกื้อกูลให้กุศลธรรมประการอื่นๆ เจริญขึ้นตามระดับของปัญญา และปัญญาก็เป็นบารมีประการหนึ่งที่ควรอบรมเจริญในชีวิตประจำวัน ครับ

ขอเชิญคลิกอ่านข้อความเพิ่มเติมได้ที่นี่ครับ

กุศลธรรมที่เป็นบารมี

..ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

สร้างบารมีคือการทำความดีทุกอย่าง เพื่อสละกิเลส เพื่อปัญญา เพื่อให้ถึงฝั่งคือ พระนิพพาน ค่ะ

กราบนอบน้อมพระรัตนตรัยด้วยเศียรเกล้า

กราบบูชาพระคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์เป็นอย่างสูงยิ่ง

บารมีทั้ง 10 ประการ เป็นหัวข้อที่ควรศึกษาอย่างละเอียด

อบรมเจริญบารมีไม่ใช่เพื่อหวังผล ที่จะได้รับตอบแทนประการใดๆ ในการอยู่ต่อไปในสังสาวรวัฎฎ์ไม่รู้จบ

แต่เพราะเห็นโทษของกิเลส จึงขัดเกลากิเลส ด้วยการอบรมเจริญบารมีทั้ง 10 ประการตามกำลังปัญญา ซึ่งจะเกิดได้เพราะความที่เข้าใจจากการฟังพระธรรม

กราบขอบพระคุณ และขออนุโมทนาทั้ง 3 ท่านด้วยค่ะ

ขออนุโมทนาครับ