ตอบปัญหาธรรม ที่โรงแรมเวียงแก้ว จ. เชียงใหม่๓ ธ.ค. ๒๕๒๕

(ภาพประกอบด้านบนเป็นการสนทนาธรรมที่อินเดีย ไม่ใช่สถานที่ในเชียงใหม่)

: แต่ก็น่าพิจารณานะคะ เพราะเหตุใดพระผู้มีพระภาคทรงแสดงธรรม ๔๕ พรรษา และเมื่อรวบรวมสังคายนาแล้ว ก็ยังต้องจัดออกเป็นหมวดหมู่ว่า เป็นพระวินัยปิฎกส่วนหนึ่ง เป็นพระสุตตันตปิฎกส่วนหนึ่ง เป็นพระอภิธรรมปิฎกส่วนหนึ่ง โดยที่ทุกพระพุทธวจนะมีคุณค่าสุดที่จะเปรียบเพราะเหตุว่าถ้าสามารถจะเข้าใจทุกพยัญชนะได้จริงจะเกื้อกูลให้ทุกท่านนี้เจริญปัญญาได้โดยถูกต้อง ไม่ผิดพลาด

แต่ถ้าใครคิดว่า ไม่ต้องอาศัยพระธรรมเทศนา ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขันธ์ หรือว่าทั้ง ๓ ปิฎก แล้วสามารถจะอบรมเจริญปัญญาของตนเองได้ ก็เป็นเรื่องของผู้นั้นน่าจะพิจารณาว่า จะสำเร็จไหม โดยที่ไม่ต้องอาศัยการศึกษาพระธรรม เป็นไปไม่ได้ ใช่ไหมคะ เพราะฉะนั้น จึงต้องศึกษาถ้าศึกษาเพียงนิดเดียว สั้นๆ แล้วสำเร็จ ทำไมพระผู้มีพระภาคจึงทรงเทศนาไว้โดยละเอียด ถึง ๔๕ พรรษาก็ต้องมีเรื่องที่น่าคิดอีกค่ะ

: เวลาของเราที่จะเข้ามาฟังก็มีระยะเวลาน้อย ทุกคนก็สนใจและศึกษากันมาบ้างแล้ว ทีนี้อาจารย์มีข้อคิดอะไรเล็กๆ น้อยๆ ให้แต่ละคนเอาไปปรับปรุงตัวเองให้ดีขึ้น เราใช้เวลาเพียงเล็กน้อยสั้นๆ ถ้าเราจะพูดกันยาว ก็คงไม่จบ

: ทีนี้ความเป็นปุถุชนของเรา มีมาแสนโกฏิกัปป์มาแล้ว สภาพของความเป็นปุถุชนนี้ ซึ่งแม้สภาพธรรมกำลังปรากฏทางตาชัดๆ อย่างนี้ ทางหูอย่างนี้ ก็ไม่ได้รู้เลยว่า ไม่ใช่ตัวตน กี่ภพ กี่แสนโกฏิกัปป์ เพราะฉะนั้น การที่เราจะให้มีสิ่งนิดเดียวมาทำให้เรารู้ชัด แม้พระผู้มีพระภาคเองก็ไม่ทรงสามารถที่จะช่วยให้คนที่ไม่ใช่อุคฆฏิตัญญูบุคคล สามารถจะรู้แจ้งอริยสัจธรรมได้ทันทีที่จบเทศนา นี่เป็นเหตุที่ทรงแสดงธรรมโดยละเอียดถึง ๔๕ พรรษา ละเอียดยิบทีเดียวที่จะช่วยเกื้อกูลผู้ที่ไม่สามารถจะรู้แจ้งสภาพธรรมโดยเร็ว ให้พิจารณาแล้วพิจารณาอีก ให้ฟังแล้วฟังอีก ให้อ่านแล้วอ่านอีก ไม่มีวันจบตลอดชีวิต แม้ว่าดิฉันจะได้ศึกษามาหลายสิบปี ดิฉันขอเรียนให้ทราบว่า ไม่จบจนตาย เพราะฉะนั้น ถ้าใครต้องการสั้นๆ เดี๋ยวนี้ก็สั้นพอแล้วค่ะ เพราะฉะนั้น พอหรือยังคะ?

บรรยายโดย ท่าน อ. สุจินต์ บริหารวนเขตต์

ข้อความบางตอนจาก แนวทางเจริญวิปัสสนา ครั้งที่ ๑๑๙๗

ขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนาค่ะ

กราบขอบพระคุณและกราบอนุโมทนาท่านอาจารย์ค่ะ

ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกท่านค่ะ

สาธุ

นี่เป็นเหตุที่ทรงแสดงธรรมโดยละเอียดถึง ๔๕ พรรษา ละเอียดยิบทีเดียวที่จะช่วยเกื้อกูลผู้ที่ไม่สามารถจะรู้แจ้งสภาพธรรมโดยเร็ว ให้พิจารณาแล้วพิจารณาอีก ให้ฟังแล้วฟังอีก ให้อ่านแล้วอ่านอีก ไม่มีวันจบตลอดชีวิต แม้ว่าดิฉันจะได้ศึกษามาหลายสิบปี ดิฉันขอเรียนให้ทราบว่า ไม่จบจนตาย

กราบอนุโมทนาในกุศลจิตของท่านอาจารย์ค่ะ

แม้แต่พระโสดาบันก็ยังต้องเป็นผู้ศึกษา จนกว่าจะเป็นพระอรหันต์จึงจะจบค่ะ