การอบรมเจริญสติปัฏฐานเป็นการอบรมเจริญปัญญาที่นำไปสู่การรู้แจ้งอริยสัจธรรม ในวิถีทางของการอบรมเจริญวิปัสสนานั้น ความรู้ยิ่ง (ปริญญา) 3 ประเภท [1] สามารถที่จะจำแนกได้เป็น ความรู้ยิ่งโดยการรู้ (ญาตปริญญา) , ความรู้ยิ่งโดยการพิจารณาจำแนกตรวจสอบความจริง (ตีรณปริญญา) และความรู้ยิ่งโดยการสละออก (ปหานปริญญา)
ข้อความนี้แปลจาก...The Three Kinds of Full Understanding
อ่านตอนอื่นๆ ...กดลิ้งค์
1. ญาตปริญญา (ความรู้ยิ่งโดยการรู้) .....กดลิ้งค์
2. ตีรณปริญญา (ความรู้ยิ่งโดยการไตร่ตรอง) .....กดลิ้งค์
3. ปหานปริญญา (ความรู้ยิ่งโดยการละ) .....กดลิ้งค์
4. เหตุที่ถูกนำมาซึ่งผลที่ถูก.....กดลิ้งค์
5. สุกขะวิปัสสกะ และ เจโตวิมุตติ.....กดลิ้งค์
-------------------------------------------
[1] คัมภีร์วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๓ ตอน ๒ หน้าที่ 257-258 คำแปลของ ญาตปริญญา แปลว่า กำหนดรู้ด้วยการรู้, คำว่าตีรณปริญญา แปลว่า กำหนดรู้ด้วยการวิจารณ์, ปหานปริญญา แปลว่า กำหนดรู้ด้วยการละได้ ส่วนภาษาอังกฤษ ในวิสุทธิมรรค จะใช้คำว่า "full understanding as the known (ความเข้าใจครบถ้วนโดยการรู้) ", "full-understanding as investigation (ความเข้าใจครบถ้วนโดยการพิจารณา หมายถึง พิจารณากำหนดรู้ หรือตัดสินว่าเป็นสิ่งที่ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่ใช่ตัวตน) ", "full-understanding as abandoning (ความเข้าใจโดยการสละออก) "