โดย อาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์

อ้างอิงจากแนวทางเจริญวิปัสสนา ครั้งที่ ๑๙๒๑

www.dhammahome.com/cd/topic/133/38

เรื่องของบารมี (คุณความดีที่ทำให้ถึงฝั่งที่ไม่มีกิเลส) เป็นเรื่องที่จบเมื่อสมบูรณ์ แต่ก่อนที่จะถึงความสมบูรณ์ ก่อนที่จะจบลงได้ ก็จะต้องอบรมไปและอดทนไปแต่ละชาติ ซึ่งเป็นจิรกาลภาวนา เพราะเหตุว่า ต้องอาศัยกาลเวลาในการอบรมเจริญปัญญาเพื่อที่จะขัดเกลากิเลส เมื่อเห็นกิเลสมากเท่าไหร่ ก็รู้ว่าจะต้องอาศัยกาลเวลานานมากทีเดียวกว่าที่จะขัดเกลากิเลสนั้นๆ ได้ โดยไม่ขาดการฟังพระธรรม และไม่ขาดการที่จะพิจารณาตนเอง เพราะเหตุว่าพระธรรมที่ได้ฟังทั้งหมดเป็นเรื่องของการอบรมเจริญปัญญา และการขัดเกลากิเลสทั้งสิ้น