พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค เล่ม ๕ ภาค ๒ หน้าที่ 452

๓. ทัณฑสูตร ผู้ท่องเที่ยวไปในโลกเพราะไม่เห็นอริยสัจจ์

[๑๗๑๖] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนท่อนไม้ที่บุคคลขว้างขึ้นไปบนอากาศแล้ว บางคราวเอาโคนตกลงมาก็มี บางคราวเอาตอนกลางตกลงมาก็มี บางคราวเอาปลายตกลงมาก็มี ฉันใด สัตว์ทั้งหลาย ผู้มีนิวรณ์คืออวิชชา มีตัณหาเป็นเครื่อง

ประกอบ ได้แล่นไปอยู่ ท่องเที่ยวไปอยู่บางคราวจากโลกนี้ไปสู่ปรโลกก็มี บาง

คราวจากปรโลกมาสู่โลกนี้ก็มี ฉันนั้นเหมือนกัน ข้อนั้น เพราะเหตุไร เพราะไม่เห็น

อริยสัจจ์ ๔ อริยสัจจ์ ๔ เป็นไฉน คือ ทุกขอริยสัจจ์ ฯลฯ ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา-

อริยสัจจ์

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เพราะฉะนั้นแหละเธอทั้งหลายพึงการทำความเพียรเพื่อรู้ตาม

ความเป็นจริงว่านี้ทุกข์ ฯลฯ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา. จบทัณฑสูตรที่ ๓

อรรถกถาทัณฑสูตร

พึงทราบอธิบายในทัณฑสูตรที่ ๓. คำว่า จากโลกนี้ไป สู่ปรโลก ความว่า จากโลกนี้ไปโลกอื่น คือนรกบ้าง กำเนิดสัตว์เดรัจฉานบ้าง เปรตวิสัยบ้าง มนุษยโลกบ้าง เทวโลกบ้าง. อธิบายว่า

เกิดในวัฏฏะนั่นแหล่ะบ่อยๆ .

จบอรรถกถาทัณฑสูตรที่ ๓

สาธุ