ถ. การทำสมาธิให้จิตสงบนั้น ถ้าไม่เอาสติทำแล้ว เอาอะไรทำ

สุ. ผู้ที่เจริญสมาธิมีตัวตนกำลังเจริญสมาธิ ไม่ได้รู้เลยว่า สติเป็นสภาพที่ระลึกรู้ลักษณะของสิ่งที่กำลังปรากฏ ไม่มีใครบังคับสติได้ การเจริญสมถภาวนานั้นไม่ใช่เป็นการดับกิเลสที่ยึดถือนามและรูปว่าเป็นตัวตน เป็นแต่เพียงการให้จิตสงบระงับชั่วขณะเท่านั้นเอง

ความสงบก็จริง เกิดดับด้วย เป็นปรมัตถธรรม ใครรู้ ถ้าผู้นั้นไม่เจริญสติ เนืองๆ บ่อยๆ จะไม่รู้เลยว่า แม้จิตที่สงบนั้นก็เป็นแต่เพียงนามชนิดหนึ่ง แล้วก็ดับไป ไม่ใช่ไม่ดับ ไม่ใช่ตัวตน แต่ใครจะรู้ ต้องเป็นผู้ที่เจริญสติเนืองๆ บ่อยๆ แล้วปัญญาก็รู้ชัด จึงจะละความเห็นผิดได้ เพราะว่าการเจริญสติปัฏฐานเป็นการเจริญปัญญารู้สิ่งที่กำลังปรากฏตามความเป็นจริง ปัญญานั้นละความไม่รู้ ละความเห็นผิด แต่ผู้ที่เจริญสมาธิ ต้องการสงบ ซึ่งเป็นจุดประสงค์ของสมาธิ ไม่ใช่ต้องการรู้สิ่งที่กำลังปรากฏตามความเป็นจริง

ที่มา และ อ่านเพิ่มเติม ...

แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 41