[เล่มที่ 44] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อุทาน เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้า ๔๘๐ ราชสูตร (ว่าด้วยไม่มีผู้เป็นที่รักกว่าตน)

พระเจ้าปเสนทิโกศล ตรัสถามพระนางมัลลิกา ว่า “รักใครที่สุด”
พระนางมัลลิกา ได้กราบทูลว่า “ไม่รักใครยิ่งกว่าตนเอง” แล้วพระนางมัลลิกา ได้ทูลถามพระเจ้าปเสนทิโกศลเหมือนกัน ว่า “พระองค์ ทรงรักใครที่สุด”
พระเจ้าปเสนทิโกศล ก็ได้ตรัสตอบว่า "ไม่รักใครยิ่งกว่าตนเองเลย” และเมื่อพระเจ้าปเสนทิโกศลได้เข้าเฝ้ากราบทูลให้พระผู้มีพระภาคได้ทรงทราบ
พระผู้มีพระภาคได้ทรงเปล่งพระอุทาน ในเวลานั้น ว่า "ใครๆ ตรวจตราด้วยจิตทั่วทุกทิศแล้ว หาได้พบ ผู้เป็นที่รักยิ่งกว่าตนในที่ไหนๆ ไม่เลย สัตว์เหล่าอื่น ก็รักตนมากเหมือนกัน เพราะฉะนั้น ผู้รักตนจึงไม่ควรเบียดเบียนผู้อื่น"

ข้อความบางตอนจากอรรถกถาราชสูตร "ก็พระนางมัลลิกาเทวี เป็นบัณฑิต เป็นอุปัฏฐายิกา (ผู้อุปัฏฐาก) ของพระพุทธเจ้า เป็นอุปัฏฐายิกาของสงฆ์ ทรงดำริว่า ปัญหานี้ไม่ควรเห็นแก่หน้า กราบทูลแก่พระราชา เมื่อจะทูลตามความเป็นจริงนั้นแหละ จึงทูลว่าหม่อมฉันไม่มีใครอื่นที่จะ เป็นที่รักยิ่งไปกว่าตน หม่อมฉันปรารถนาสุขในสวรรค์ และสุขในมรรคเพื่อตน แม้พระรัตนตรัย หม่อมฉันก็รัก เพราะฉะนั้น ตนนั่นแลจึงเป็นที่รักยิ่งของหม่อมฉัน
ก็สัตวโลกทั้งหมดนี้ รักคนอื่นก็เพื่อประโยชน์ตนเองเท่านั้น แม้เมื่อปรารถนาบุตร ก็ปรารถนาว่า บุตรนี้จักเลี้ยงดูเราในยามแก่, เมื่อปรารถนาธิดา ก็ปรารถนาว่า ตระกูลของเราจักเจริญขึ้น, เมื่อปรารถนาภริยา ก็ปรารถนาว่า จักบำเรอเรา, เมื่อปรารถนาแม้คนอื่น จะเป็นญาติมิตรหรือพวกพ้อง ก็ปรารถนาเนื่องด้วยกิจนั้นๆ ดังนั้น ชาวโลก เป็นผู้เห็นแต่ประโยชน์ตนเท่านั้น จึงรักคนอื่น

เพราะเหตุที่สัตว์ทั้งหมดรักตัวเอง คือรักสุข เกลียดทุกข์อย่างนี้ ฉะนั้น ผู้รักตน เมื่อปรารถนาประโยชน์สุขเพื่อตน จึงไม่เบียดเบียน ไม่ฆ่าสัตว์อื่น โดยที่สุดแม้มดดำมดแดง ทั้งไม่เบียดเบียนด้วยเครื่องเบียดเบียน มีฝ่ามือ ก้อนดินและท่อนไม้เป็นต้น จริงอยู่ เมื่อตนทำทุกข์ให้แก่ผู้อื่น ทุกข์นั้นเป็นเหมือนก้าวออกมาจากกรรมที่ตนทำไว้แล้วนั้น จักปรากฏในตนเวลาใกล้ตาย ก็ข้อนี้ เป็นธรรมดาของกรรม นั่นแล"

รักตนก็ต้องไม่ทำตนเองและบุคคลอื่นให้เดือดร้อน ทำวันนี้ให้ดี คือคิดดี พูดดี ทำดี ที่สำคัญไม่ขาดการฟังธรรม และค่อยๆ สั่งสมปัญญาต่อไปค่ะ

สาธุ

สาธุ

ขออนุโมทนาค่ะ

ขอบพระคุณและอนุโมทนาค่ะ