[เล่มที่ 90] พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖

พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๗

ปัฏฐาน ภาคที่ ๖

และ อรรถกถา

อนุโลมติกทุกปัฏฐาน

สังกิลิฏฐติกเหตุทุกะ

(๕. สังกิลิฏฐติกะ ๑. เหตุทุกะ)

เหตุบทปฏิจจวาระ 99/733

เหตุบทปัญหาวาระ 102/734

นเหตุบทปฏิจจวาระ 111/738

นเหตุบทปัญหาวาระ 116/740

อ่านหัวข้ออื่นๆ ... [เล่มที่ 90]

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 733

สังกิลิฏฐติกเหตุทุกะ

(๕. สังกิลิฏฐติกะ ๑. เหตุทุกะ)

เหตุบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๙๙] ๑. เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม อาศัย เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม อาศัย เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม อาศัย เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๑๐๐] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๑๐๑] ในนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ.

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดาร.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 734

เหตุบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๑๐๒] ๑. เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ เหตุปัจจัย

๒. เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ เหตุปัจจัย

๓. เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ เหตุปัจจัย

๒. อารัมมณปัจจัย

[๑๐๓] ๑. เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ.

๓. เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 735

๕. เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อารัมมณปัจจัย

๓. อธิปติปัจจัย

[๑๐๔] ๑. เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อธิปติปัจจัย

๒. เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อธิปตปัจจัย

๓. เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อธิปติปัจจัย

๔. เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อธิปติปัจจัย มี ๒ วาระ.

๔. อนันตรปัจจัย

[๑๐๕] ๑. เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ.

ฯลฯ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 736

๙. อุปนิสสยปัจจัย

[๑๐๖] ๑. เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรม ที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อุปนิสสยปัจจัย

๒. เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อุปนิสสยปัจจัย

๓. เหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อุปนิสสยปัจจัย

๔. เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๔ - ๕ - ๖)

๗. เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่เหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อุปนิสสยปัจจัย มี ๒ วาระ (วาระที่ ๗ - ๘)

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๑๐๗] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ ใน อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๖ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๖ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 737

ในนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๘ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๒ วาระ ในอินทริยปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๑๐๘] ในนเหตุปัจจัย มี ๘ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๘ วาระ ฯลฯ

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๑๐๙] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๑๑๐] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ ... ฯลฯ

แม้ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 738

นเหตุบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๑๑๑] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม อาศัย นเหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม อาศัย นเหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. นเหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม และ นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม อาศัยนเหตุธรรมที่เป็น สังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๔. นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม อาศัย นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๕. นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม อาศัยนเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๕ - ๖ - ๗)

๘. นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม อาศัย นเหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม และนเหตุธรรมที่เป็น อสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 739

๙. นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม อาศัย นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม และนเหตุธรรมที่เป็น อสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. อารัมมณปัจจัย

[๑๑๒] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม อาศัย นเหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย

๒. นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม อาศัย นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย

๓. นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม อาศัยนเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะ อารัมมณปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๑๑๓] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ใน อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ ใน นิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ ในปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๕ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 740

ปัจจนียนัย

๑. นเหตุปัจจัย

[๑๑๔] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม อาศัย นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุ- ปัจจัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๑๑๕] ในนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ ในนอธิปติปัจจัย มี ๖ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ ในนกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในโนอวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ.

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดาร.

นเหตุบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. อารัมมณปัจจัย

[๑๑๖] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ (วาระที่ ๑ - ๒)

๓. นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อารัมมปัจจัย มี ๒ วาระ (วาระที่ ๓ - ๔)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 741

๕. นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจ ของอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ (วาระที่ ๕ - ๖)

๒. อธิปติปัจจัย

[๑๑๗] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑ - ๒ - ๓)

๔. นเหตุธรรม ที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจของ อธิปติปัจจัย มี ๒ วาระ (วาระที่ ๔ - ๕)

๖. นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏอสังกิเลสิกธรรม เป็น ปัจจัยแก่นเหตุธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม ด้วยอำนาจ ของอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๖ - ๗ - ๘)

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๑๑๘] ในอารัมมณปัจจัย มี ๖ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๘ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๗ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ ในนิสสยปัจจัย มี ๑๓ วาระ ใน อุปนิสสยปัจจัย มี ๘ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๗ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๔ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ใน อวิคตปัจจัย มี ๑๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 742

ปัจจนัยนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๑๑๙] ในนเหตุปัจจัย มี ๑๔ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๑๔ วาระ ฯลฯ

อนุโลมปัจจนัยนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๑๒๐] เพราะอารัมมณปัจจัย ในนเหตุปัจจัย มี ๖ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๑๒๑] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๖ วาระ ... ฯลฯ แม้ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

สังกิลิฏฐติกเหตุทุกะ จบ