มรรคมีองค์ 5 กับมรรคมีองค์ 8
โดย lokiya  2 ก.ย. 2564
หัวข้อหมายเลข 36481

ได้ยินคำบรรยายยที่กล่าวถึงส่วนนี้ต่างกันอย่างไรครับ? หนทางใดคือทางที่ถูก?



ความคิดเห็น 1    โดย khampan.a  วันที่ 3 ก.ย. 2564

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
สำคัญที่ความเข้าใจถูกเห็นถูกตั้งแต่ต้น เมื่อกล่าวถึงอริยมรรคมีองค์ ๘ แล้ว จะเกิดพร้อมกันขณะที่โลกุตตรจิต เกิดขึ้น ทำกิจดับกิเลส ส่วนมรรคมีองค์ ๕ เกิดในขณะโลกียจิต กล่าวคือ ในขณะที่สติปัฏฐานเกิดขึ้นระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏตามความเป็นจริง ขณะนั้น มรรคมีองค์ ๕ ประกอบด้วย สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวายามะ สัมมาสติ สัมมาสมาธิ เว้นวิรตีเจตสิก ๓ จะไม่เกิดพร้อมกันในโลกียจิต เพราะมีอารมณ์ต่างกัน ครับ
คำบรรยายของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ มีดังนี้

เพราะเหตุใดจึงกล่าวถึงมรรคมีองค์ ๘ และ มรรคมีองค์ ๕

ถ้าเป็นโลกียมรรค คือ วิรตีเจตสิก ๓ บางขณะไม่เกิด เพราะฉะนั้น จึงมีแต่สัมมาทิฏฐิ ๑ สัมมาสังกัปปะ ๑ สัมมาวายามะ ๑ สัมมาสติ ๑ สัมมาสมาธิ ๑

สำหรับวิรตีเจตสิก ๓ คือ สัมมาวาจา ๑ สัมมากัมมันตะ ๑ สัมมาอาชีวะ ๑ เกิดไม่ครบทั้ง ๓ พร้อมกันในขณะจิตเดียว ต้องเกิดเพียงวิรตีหนึ่งวิรตีใดในวิรตี ๓ คือ ขณะใดที่สัมมาวาจาเกิด ขณะนั้นสัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะไม่เกิด ขณะใดที่สัมมากัมมันตะเกิด ขณะนั้นสัมมาวาจา สัมมาอาชีวะไม่เกิด ขณะใดที่สัมมาอาชีวะเกิด ขณะนั้นสัมมาวาจา สัมมากัมมันตะก็ไม่เกิด

ด้วยเหตุนี้ผู้ที่มีปกติเจริญสติปัฏฐานจึงรู้ว่า ตามปกติที่เป็นโลกียมรรค โดยทั่วไปเวลาที่วิรตีเจตสิกไม่เกิด จะประกอบด้วยมรรคมีองค์ ๕ เท่านั้น

สำหรับมรรคมีองค์ ๘ ย่อมมีได้ในโลกุตตรมรรค ที่ประกอบด้วยปฐมฌาน แต่ถ้าเป็นการรู้แจ้งอริยสัจธรรม พร้อมด้วยองค์ฌานขั้นต่างๆ ได้แก่ ส่วนในมรรค ที่ประกอบด้วยทุติยฌานเป็นต้นไป ย่อมมีองค์ ๗ เท่านั้น เว้นสัมมาสังกัปปะ คือ เว้นวิตกเจตสิก

เป็นเรื่องที่ยังไม่ถึง แต่ควรที่จะทราบว่า เหตุผลที่แสดงมรรคมีองค์ ๕ เพราะโดยปกติแล้วถ้าวิรตีเจตสิกไม่เกิด มรรคมีองค์ ๘ จะเกิดเพียง ๕ องค์เท่านั้น


...ยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...


ความคิดเห็น 2    โดย lokiya  วันที่ 4 ก.ย. 2564

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ


ความคิดเห็น 3    โดย bigcat001  วันที่ 27 ก.พ. 2565

สาธุ


ความคิดเห็น 4    โดย Kalaya  วันที่ 19 พ.ค. 2565

อนุโมทนาค่ะ


ความคิดเห็น 5    โดย bigcat001  วันที่ 17 ก.ย. 2565

อนุโมทนาคับ


ความคิดเห็น 6    โดย chatchai.k  วันที่ 17 ก.ย. 2565

ขออนุโมทนาครับ


ความคิดเห็น 7    โดย Wisaka  วันที่ 2 ก.ค. 2567

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ


ความคิดเห็น 8    โดย สิริพรรณ  วันที่ 1 พ.ย. 2567

กราบขอบพระคุณค่ะ