ความหมายของปริญญา ๓ แปลว่า ปัญญาที่กำหนดรู้ ได้แก่

ญาตปริญญา หมายถึง ปัญญารู้ยิ่ง ชื่อว่า ญาณโดยความหมายว่าปรากฏอยู่แล้ว คือ รู้ยิ่งซึ่งนามและรูปพร้อมทั้งปัจจัย (ของนามและรูปนั้น มีจักขุปสาทรูป เป็นต้น) เริ่มตั้งแต่นามรูปปริจเฉทญาณ เป็นภูมิพื้นเฉพาะของญาตปริญญานั้น

ตีรณปริญญา หมายถึง ปัญญากำหนดรู้ ชื่อว่า ญาณโดยความหมายว่าไตร่ตรอง ว่า“ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา”เริ่มตั้งแต่กลาปสัมมสนญาณจนถึงอนุโลมญาณ เป็นภูมิพื้นเฉพาะตีรณปริญญานั้น

ปหานปริญญา หมายถึง ปัญญาในการปหานะ (การละ) ชื่อว่า ญาณโดยความหมายว่าละทิ้งไป โดยนัย เป็นต้นว่า “ละนิจจสัญญา (ความหมายรู้ว่าเที่ยง) ด้วยอนิจจานุปัสสนา .... ดังนี้ เริ่มตั้งแต่ภังคานุปัสสนาญาณจนถึงมรรคญาณ เป็นภูมิพื้นเฉพาะปหานปริญญานั้น

ปริญญา ๓ ทั้งหมดเป็นเรื่องของปัญญา ซึ่งเป็นวิปัสสนาญาณเท่านั้น เวลานี้ความรู้ในขั้นฟังปริยัติ แต่ยังไม่รู้จักธรรม แม้คำว่า มีเห็นเกิดขึ้น ต้องมีสิ่งปรากฏให้เห็นก็ยังไม่รู้จัก ทั้ง ๒ อย่าง เพราะถ้ารู้ต้องเป็นสติสัมปชัญญะ ซึ่งหมายถึง อสัมโมหสัมปชัญญะ ไม่หลงผิด เข้าใจผิดในธรรมที่ปรากฏ แม้เห็นและสิ่งที่ปรากฏให้เห็น ไม่ใช่เรากำหนด แต่เป็น สติสัมปชัญญะ มีปัจจัยเกิดรู้ลักษณะสภาพธรรมแต่นั่นก็ยังไม่ถึงญาตปริญญา เป็นแต่เพียง การอบรมเจริญสติสัมปชัญญะซึ่งเป็นเหตุเท่านั้น เพราะวิปัสสนาญาณนั้นเป็นผลของการ อบรมเจริญปัญญาที่สมบูรณ์แล้ว

อ่านข้อความเตือนสติ ทั้งหมดจากอรหันต สูตร ...

ข้อความเตือนสติเรื่องอรหันตสูตร

ขอบพระคุณและขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนาครับ