ปกิณกธรรม ตอนที่ ๓๒๕ สนทนาธรรมโดยท่านอาจารย์สุจินต์ ที่โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า ปี ๒๕๔๖
ท่านผู้ถาม คำว่าช่างมันเถอะ หมายถึงไม่ใช่ภาษาพูดนะครับ แต่เป็นคำในใจมันจะอนุโลม อนุเคราะห์ในคำว่าเมตตาได้ไหมครับ คำว่า "ช่างมันเถอะ" ซึ่งชอบพูดกัน
ท่านอาจารย์ คำว่า "ช่างมันเถอะ" จิตเป็นกุศลหรืออกุศลค่ะ
ท่านผู้ถาม มันเป็นกุศลครับ อย่างเช่นเค้ามาแกล้งเราหรืออะไรต่ออะไร เราก็มีการบอกว่าช่างมันเถอะ อย่างนี้เป็นภาษาพื้นๆ ชาวบ้านใช้กัน แต่ว่าไม่ต้องพูดออกมานะครับ ในใจคิดอย่างนี้ มันอนุเคราะห์อยู่ในเมตตาธรรมได้ไหมครับ
ท่านอาจารย์ ค่ะ ช่างมันเถอะ เพราะเบื่อหรือเปล่าค่ะ
ท่านผู้ถาม เออ!
ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้น เรื่องของจิตเนี้ยเป็นเรื่องที่ลึกซึ้งนะค่ะ และไม่สามารถที่จะรู้ได้เพียงทางหูที่ได้ยิน หรือทางตาที่มองเห็น เพราะว่าเป็นเรื่องที่ละเอียดมาก
อย่างคนที่เห็นคนกำลังลำบากนะค่ะ แล้วก็รู้สึกสงสารมากเลย ก็มีนำ้ตาไหล อาจจะผลอยร้องไห้ไปด้วยเนี่ย ขณะนั้นนะค่ะที่กำลังสงสารนั้นเป็นกุศลหรือเปล่าค่ะ
ท่านผู้ถาม ไม่เป็นครับ
ท่านอาจารย์ ไม่เป็น เพราะฉะนั้น คนก็อาจจะคิดว่าสงสารจริงๆ สงสารเหลือเกิน เห็นอกเห็นใจอย่างซาบซึ้ง นำ้ตาไหลนะค่ะ แต่ก็เป็นเรื่องละเอียดที่จะต้องรู้ว่าเป็นเรื่องของสิ่งทีไม่ใช่่เพียงเห็นด้วยตา แล้วก็จะคิดว่าขณะนั้นเป็นกุศล เป็นเรื่องที่ละเอียดมากนะค่ะ
คำบรรยายของท่านอาจารย์เป็นเครื่องเตือนสติและแยกแยะ อกุศล และ กุศล ได้ดีทีเดียวครับ
นำ้ท่วม? ช่างมันเถอะ เป็นกุศลหรืออกุศล ครับ?
กราบเท้าท่านอาจารย์ และขออนุโมทนาทุกๆ ท่านด้วยครับ
ขอบพระคุณและขออนุโมทนา คุณผู้ร่วมเดินทางครับ
น้ำท่วม ช่างมันเถอะ ถ้าเกี่ยวข้องอยู่ด้วยความเป็นเราแห่งสภาวะจิตผมว่าเป็นอกุศล นะ ถ้าช่างมันเถอะนั้นเป็นเรื่องของพระธรรมที่แสดง เกิดขึ้น จุติ ดับไป ใจรู้ผมคิด ว่าเป็นกุศลครับ หรือว่าท่านผู้รู้เห็นว่าเป็นเช่นไรครับ
เรียนความเห็นที่ 2 ครับ
ความคิดอย่างเดียวกัน เป็นกุศลจิตก็ได้ หรือ เป็นอกุศลจิตก็ได้ครับ แม้แต่การคิด หรือ พูดว่า ช่างมันเถอะ ช่างมันเถอะด้วยอกุศลก็ได้ เช่น ไม่อยากจะยุ่งเพราะไม่อยาก เดือดร้อน ปล่อยไปเพราะไม่ใช่เรื่องของเรา เดี๋ยวเดือดร้อน เบื่อ เป็นต้น ก็ด้วยอกุศล จิต แต่ ช่างมันเถอะ ด้วย ความเข้าใจถูก ด้วยเข้าใจว่า สัตว์ทั้งหลายมีกรรมเป็นของๆ ตน เข้าใจถูกว่าเป็นแต่เพียงสภาพธรรมไม่ใช่เรา จึงช่างมันเถอะ ด้วยปัญญา ที่เป็น กุศลจิตประกอบด้วยปัญญา ซึ่งผู้ที่จะรู้ได้ ว่า ช่างมันเถอะด้วยจิตอะไร ก็ต้องขณะที่จิต นั้นเกิดขึ้น และมีสติปัฏฐานระลึกลักษณะของสภาพธรรมในขณะนั้น ไม่ใช่การคิดนึกถึง สภาพธรรมที่ดับไปแล้ว
ขออนุโมทนาที่ร่วมสนทนาครับ
กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์
ขอบพระคุณและขออนุโมทนาในกุศลจิตของท่านคุณผู้ร่วมเดินทาง ด้วยครับ
ขออนุโมทนา
ขอบพระคุณและขออนุโมทนาในกุศลจิตของท่านคุณผู้ร่วมเดินทาง ด้วยครับ
"ช่างมันเถอะ ด้วยปัญญา" เป็นสิ่งที่ทำได้ยากยิ่ง ส่วนใหญ่เป็นด้วยอกุศลจิตมากกว่า แต่ ปัญญาจะค่อยๆ ทำให้ "ช่างมันเถอะ" เอง ที่ประกอบด้วยกุศลจิต ...
ขอขอบพระคุณและขออนุโมทนาในข้อเตือนใจนี้ค่ะ
ขออนุโมทนาค่ะ
ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ