ส่วนใหญ่ทุกท่านคุ้นกับคำว่ากุศลจิต และอกุศลจิต แต่ยังไม่คุ้นกับวิบากจิตและกิริยาจิต
กุศลจิต เป็นจิตที่ดี ซึ่งเป็นเหตุให้เกิดผล คือ กุศลวิบาก ในอนาคตข้างหน้าเมื่อกุศลจิตและกุศลเจตสิกซึ่งเกิดรวมกันเป็นเหตุดับไปแล้ว ธรรมที่เป็นกุศลก็สะสมสืบต่อในจิตดวงต่อๆ ไป เป็นปัจจัยให้จิตและเจตสิกซึ่งเป็นกุศลวิบากจิตและกุศลวิบากเจตสิกเกิดขึ้นร่วมกันโดยเป็นผลของกุศลนั้นๆ ในอรรถกถามีข้อความว่า...แม้วิบากเจตสิกเกิดร่วมกับจิต แต่เพราะจิตเป็นประธาน จึงใช้คำว่าวิบากจิตเท่านั้น ซึ่งก็หมายรวมถึงวิบากเจตสิกที่เกิดร่วมกันด้วยและแม้คำว่า จิตตชรูป คือ รูปซึ่งเกิดเพราะจิตเป็นปัจจัยก็เช่นเดียวกัน จิตตชรูปเกิดขึ้นเพราะจิตและเจตสิกซึ่งเกิดร่วมกันเป็นปัจจัย แต่ใช้คำว่า “จิตตชรูป” นั้นก็หมายรวมถึง เจตสิกเกิดรวมกับจิตนั้นๆ ก็เห็นปัจจัยให้รูปนั้นเกิดด้วย ฉะนั้น เมื่อกล่าวถึงวิบากจิตก็หมายรวมถึงวิบากเจตสิกที่เกิดร่วมด้วย
ดาวน์โหลดหนังสือ --> ปรมัตถธรรมสังเขป
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ