กามราคะและพยาปาทอย่างหยาบที่ทำให้เกิดในอบายภูมิได้เข้าใจว่าเป็นอกุศลกรรมบถ
อยากรู้ว่า ถ้าเป็นกามราคะหรือพยาปาทอย่างหยาบที่ไม่นำไปอบายภูมิและอย่างละเอียด ที่พระอริยบุคคลละได้โดยลำดับนั้น หมายถึงอะไรครับ
ขอเรียนถามอาจารย์ครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
กิเลส เป็นเครื่องเศร้าหมองของจิต พระอริยบุคคลสามารถดับได้ตามลำดับขั้น ด้วยอริยมรรค สำหรับกิเลสอย่างหยาบที่เป็นเหตุให้ไปเกิดในอบายภูมินั้น พระโสดาบันดับได้ สำหรับความติดข้องยินดีพอใจในกาม คือ รูป เสียง กลิ่น รส และสิ่งที่กระทบสัมผัสกาย และ ความโกรธ ความไม่พอใจ นั้น พระสกทาคามี ได้กระทำให้เบาบาง และจะดับได้อย่างเด็ดขาด เมื่อถึงความเป็นพระอนาคามีบุคคล
จะเห็นได้ว่า ความติดข้อง และ ความโกรธ ที่ละเอียด นั้น ก็คือ ไม่ถึงกับล่วงเป็นอกุศลกรรมบถ นั่นเอง อย่างเช่น พระโสดาบัน ยังมีความติดข้อง ชอบสิ่งสวยๆ งามๆ บางท่านก็มีครอบครัว แต่นั่นไม่ถึงกับล่วงอกุศลกรรมบถใดๆ เลย ที่ละเอียดอย่างยิ่ง คือ นอนเนื่องอยู่ในจิต ยังไม่สามารถดับได้ ก็เป็นอนุสัยกิเลส คือ กามราคานุสัย
ความโกรธ ความขุ่นเคืองใจ ที่กลุ้มรุมจิต พระโสดาบัน ก็ยังมี แต่ไม่ถึงกับการไปสร้างความเดือดร้อนให้กับผู้อื่น และ ที่ละเอียดอย่างยิ่ง คือ นอนเนื่องอยู่ในจิต ยังไม่สามารถดับได้ ก็เป็นอนุสัยกิเลส คือ ปฏิฆานุสัย นั่นเอง
และกิเลสที่ยังเหลือ ที่พระอริยบุคคล ๓ ข้างต้นยังไม่สามารถดับได้ ก็ดับได้เมื่อถึงความเป็นพระอรหันต์ มี ความติดข้องยินดีพอใจในภพ เป็นต้น พระอรหันต์ จึงเป็นผู้ห่างไกลแสนไกลจากกิเลสโดยประการทั้วปวง ครับ
...ยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...
ขออนุโมทนาครับ
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ
ขออนุโมทนาครับ
ขออนุโมทนาค่ะ