ผมทราบว่าถ้ามนุษย์ร้องรำเป็นโลภะ แต่ในพระไตรปิฎกมีเทวดานางฟ้าร้องรำ ไม่ทราบว่าเป็นโลภะไหมครับ มนุษย์กับเทวดาทำเหมือนกัน แต่ต่างไหมครับ เทวดาทำเป็นวิบากใช่ไหมครับ รบกวนตอบคำถามด้วยครับ

ขอบคุณอาจารย์มากครับ อนุโมทนาสาธุ สาธุ สาธุครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ในความเป็นจริง มีแต่เพียงสภาพธรรมที่เป็นไป ไม่มีสัตว์ บุคคล ตัวตน ที่สมมติเรียกว่าเทวดา มนุษย์ ก็เพราะการเกิดขึ้นเป็นไปของสภาพธรรม คือ จิต เจตสิก รูป มนุษย์ สมมติเรียก เพราะมีการเกิดขึ้นของจิต เจตสิก รูปที่ประชุมกัน และยังมีกิเลส คือ เจตสิกที่ไม่ดีเกิดขึ้นเป็นไป ย่อมเป็นปัจจัยให้เกิดอกุศลจิตได้เป็นธรรมดาในชีวิตประจำวัน แม้แต่การฟ้อนรำ ก็โดยมากทำด้วยอกุศลจิต มี โลภะ เป็นต้น แต่ไม่เกิดวิบาก เพราะไม่ครบองค์กรรมบถ มีการฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ เป็นต้น ครับ แต่มิได้หมายความว่าการฟ้อนรำจะเป็นอกุศลจิตเสมอไป แต่เกิดกุศลจิตได้ ที่มุ่งบูชาบุคคลผู้มีคุณ มีพระพุทธเจ้า เป็นต้น ที่มีคุณสูงสุด ครับ เกิดวิบากที่ดี เพราะมีเจตนาที่ดี สำเร็จแล้วด้วยการบูชาคุณ ดังข้อความในพระไตรปิฎก ดังนี้

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๘ ภาค ๒- หน้าที่ ๓๘๓

สุมังคลเถราปทานที่ ๒

[๑๑๔] พระชินวรพระนามว่าอัตถทัสสี เชษฐบุรุษของโลกประเสริฐกว่านระ เสด็จออกจากพระวิหารแล้ว เสด็จเข้าไปใกล้สระน้ำ พระผู้มีพระภาคสัมพุทธเจ้าทรงสรงสนานและ ดื่มแล้ว ทรงห่มจีวรผืนเดียวเฉวียงพระอังสะ ประทับยืนเหลียวดูทิศน้อยใหญ่อยู่ ณ ที่นั้น ในกาลนั้น เราเข้าไปในที่อยู่ ได้เห็นพระผู้มีพระภาคเจ้าผู้นายกของโลก เรามีจิตร่าเริงโสมนัส ได้ปรบมือ เราประกอบการฟ้อน การขับร้องและดนตรีเครื่อง ๕ ถวายพระองค์ผู้โชติช่วงดังดวงอาทิตย์ส่องแสงเรืองเหลืองดังทองคำ เราเข้าถึงกำเนิดใดๆ คือความเป็นเทวดา หรือมนุษย์ ในกำเนิดนั้นๆ ย่อมครอบงำสัตว์ทั้งปวง ยศของเรามีไพบูลย์ ขอนอบน้อมแด่พระองค์ ผู้บุรุษอาชาไนย ขอนอบน้อมแด่พระองค์ ผู้อุดมบุรุษ พระองค์ ผู้เป็นมุนี

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

ส่วนเทวดาก็เช่นกัน เป็นเพียงสมมติ แท้ที่จริงก็เป็นแต่เพียงการเกิดขึ้นเป็นไปของจิต เจตสิก รูป เทวดาก็มีกิเลสที่เป็นเจตสิก ย่อมเกิดอกุศลจิตได้เป็นธรรมดา และมีการร้องรำทำเพลง ฟ้อนรำ ด้วยอกุศลจิตโดยมาก แต่ไม่เกิดวิบาก เพราะไม่ครบองค์กรรมบถ แต่โดยนัยเดียวกัน ก็สามารถเกิด กุศลจิต บูชาผู้มีคุณ มีพระพุทธเจ้า เป็นต้นได้ ครับ

การกระทำทางกาย วาจา และใจที่เป็นไปในการบูชาผู้ที่มีคุณสูงสุด มีพระพุทธเจ้า ด้วยวิธีใดก็ตาม แต่ด้วยเจตนาที่ดี ด้วยกุศล ย่อมเป็นสิ่งที่สมควรโดยประการทั้งปวง แต่การบูชาพระคุณของพระพุทธเจ้าสูงสุด นั่นคือ บูชาด้วยความเข้าใจพระธรรมอันเกิดจากการฟัง การศึกษาพระธรรมเป็นสำคัญ ครับ ขออนุโมทนา

กราบขอบพระคุณและอนุโมทนาอาจารย์ผเดิมอย่างยิ่ง ครับ.

ขออนุโมทนาค่ะ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทผธเจ้าพระองค์นั้น

ไม่พ้นไปจากความเกิดขึ้นเป็นไปของสภาพธรรมที่มีจริง การกระทำอย่างเดียวกัน แต่สภาพจิตใจแตกต่างกันได้ ตามการสะสมของแต่ละบุคคล ความจริงเป็นอย่างไร ก็ต้องเป็นอย่างนั้น ตราบใดที่ยังเป็นผู้หนาแน่นด้วยกิเลส ก็เป็นธรรมดาที่กิเลสจะเกิดขึ้นเป็นไปด้วยโลภะบ้าง โทสะบ้าง เป็นต้น เป็นไปมากในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นมนุษย์หรือเป็นเทวดาก็ตาม แต่ถ้าเป็นผู้สะสมมาที่จะเป็นกุศล ได้เห็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้รับประโยชน์จากพระธรรม ก็ย่อมจะมีการน้อมบูชาพระรัตนตรัยตามความถนัด ความสามารถของตนเองด้วยสภาพจิตที่เป็นกุศลได้ ขณะที่เป็นกุศลนั้นก็สะสมสืบต่ออยู่ในจิต สามารถที่จะเป็นเหตุให้เกิดวิบากที่ดีในภายหน้าได้ ไม่ว่าจะเป็นมนุษย์หรือเทวดาก็ตาม ประโยชน์คือเข้าใจความจริงว่า กุศลเป็นกุศล อกุศลเป็นอกุศล เป็นธรรมที่มีจริง ไม่ใช่สัตว์บุคคลตัวตน ครับ

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
.

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

สุคติภูมิ มนุษย์ 1 สวรรค์ 6 มีจิต 4 ชาติ กุศล อกุศล วิบาก กิริยา เพราะฉะนั้น ไม่ว่าจะเป็นโลภะของมนุษย์หรือเทวดาก็เป็นอกุศลค่ะ

สาธุ.

อนุโมทนาคะ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ