สังขาร เป็น ตัวทุกข์
สติ เป็น สังขาร
เพราะฉะนั้น สติ เป็น ตัวทุกข์ ใช่หรือไม่ครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
สติเป็นสภาพธรรมที่ดีงาม เป็นโสภณเจตสิกที่เกิดร่วมกับจิตที่ดีงามทุกประเภท สติ เป็นสภาพธรรมที่ระลึกได้ เป็นไปในกุศลทั้งในขั้นของทาน ศีล และ ภาวนา ซึ่งเป็นอบรมเจริญความสงบของจิต และการอบรมเจริญปัญญารู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง เป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัย ไม่มีใครสามารถบังคับหรือทำให้สติเกิดได้ สติเป็นสภาพธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัยปรุงแต่ง (สังขาร โดยนัยที่เป็นสังขารธรรม) และสติ ก็เป็นสังขารขันธ์ คือ เป็นเจตสิกที่ปรุงแต่งจิต
เมื่อกล่าวถึงทุกข์ แล้ว ไม่ได้มุ่งหมายถึงเพียงเฉพาะทุกข์ทางกายและทุกข์ทางใจ เท่านั้น แต่หมายรวมถึงสภาพธรรมที่มีจริง ที่เกิดตามเหตุตามปัจจัยแล้วดับไปทั้งหมด ซึ่งได้แก่ ขันธ์ ๕ (รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ และวิญญาณขันธ์) หรือ ที่จำแนกเป็นปรมัตถธรรม ๓ ได้แก่ จิต (วิญญาณขันธ์) เจตสิก (เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ และสังขารขันธ์) รูป (รูปทั้งหมด ๒๘ รูป) เท่านั้น ที่เป็นทุกข์ เป็นสภาพธรรมที่ทนอยู่ไม่ได้ ตั้งอยู่ไม่ได้ ถูกบีบคั้นด้วยความเกิดดับ เพราะเมื่อเกิดขึ้นแล้วก็ดับไป ไม่เที่ยง ไม่ยั่งยืน ดังนั้น สติ จึงเป็นทุกข์ด้วย เพราะเป็นธรรมที่เกิดแล้วดับ
พระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง จึงเป็นไปเพื่อประโยชน์เกื้อกูลสำหรับผู้ที่ได้ฟัง ได้ศึกษาเป็นไปเพื่อความเข้าใจถูกเห็นถูก อย่างแท้จริง จากที่ไม่รู้มาก่อน ก็จะค่อยๆ เข้าใจขึ้น เพราะสิ่งที่จะเข้าใจนั้น มีจริงในขณะนี้ มีจริงทุกๆ ขณะของชีวิต และสามารถเข้าใจจนถึงที่สุด คือ เข้าใจว่าเป็นแต่เพียงสภาพธรรมแต่ละหนึ่งๆ ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน ทั้งหมดทั้งปวงนั้นจะขาดการฟังพระธรรมศึกษาพระธรรมไม่ได้เลยทีเดียว ครับ
... ยินดีในกุศลของคุณ kangphut และทุกๆ ท่านครับ ...
ขอบคุณครับ