ตทาลัมพนะจิต ๑๑ ดวงนั้น เกิดกับแต่ละบุคคลได้กี่ดวง และตทาลัมพนะจิตเกี่ยวข้องกับภวังค์จิตหรือไม่ เพราะเหมือนกับภวังค์จิต ๑๐ ดวง (เว้นโสมนัสสันตีรณะ)

ในอรรถกถามีคำอธิบายเรื่อง ตทาลัมพนะจิต น้อยมากครับ ซึ่งจิตประเภทนี้ ย่อมเกิดขึ้นตามสมควรแก่วิถี บุคคล และอารมณ์ ตทาลัมพนะเป็นกิจของจิต ประเภทวิบาก ซึ่งกามาวจรจิตที่กระทำกิจปฏิสนธิ ภวังค์ จุติ กระทำกิจ ตทาลัมพนะด้วย ตามสมควรแก่วิถี บุคคลและอารมณ์

ขอเชิญคลิกอ่านได้ที่ ... ตทาลัมพนะวิถี ๒ ขณะ

ตทาลัมพนะที่เกิดนี้ จะเป็นกุศลวิบากหรืออกุศล และจะเป็นโสมนัส หรืออุเบกขาทั้งนี้ ต้องแล้วแต่อารมณ์ ที่มาประสบนั้นเป็นสำคัญ คือ

1. ถ้าเป็นอารมณ์ที่ดีมาก ตทาลัมพนะที่เกิด ย่อมเป็น กุศลวิบาก และเป็น โสมนัสด้วย

2. ถ้าเป็นอารมณ์ที่ดีปานกลาง อย่างทั่วๆ ไป ตทาลัมพนะ ที่เกิดเป็น กุศลวิบาก แต่เป็นอุเบกขา

3. ถ้าเป็นอารมณ์ที่ไม่ดี ตทาลัมพนะ ที่เกิดเป็น อกุศลวิบาก และเป็น อุเบกขาเวทนาอย่างเดียว ฯลฯ