จักขุวิญญาณเป็นอารมณ์หรือไม่ ?
โดย ชีวิตคือขณะจิต  9 พ.ค. 2553
หัวข้อหมายเลข 16105

จักขุวิญญาณ การเห็น ชื่อว่าเป็นนาม เป็นอารมณ์หรือไม่?


ความคิดเห็น 1    โดย prachern.s  วันที่ 9 พ.ค. 2553
ตามหลักพระธรรมแสดงว่า สิ่งใดที่เป็นอารมณ์ของจิต สิ่งนั้นชื่อว่าอารมณ์เมื่อจำแนกโดยประเภทใหญ่ๆ มี ๓ คือ ๑. รูป ๒. นาม ๓. บัญญัติโดยกาลมี ๓ คือ อดีต อนาคต ปัจจุบัน +กาลวิมุติโดยทวารอารมณ์มี ๖ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธัมมารมณ์ + ทวารวิมุติและยังมีโดยนัยอื่นๆ อีก สำหรับจักขุวิญญาณ ตามคำถาม ควรแยกเป็นขณะว่า ขณะที่จิตเห็นเกิดขึ้นขณะนั้นมีสีเป็นอารมณ์ จิตเห็นเป็นสภาพรู้ ไม่ใช่อารมณ์ แต่วิถีจิตทางมโนทวารรู้จิตเห็นเป็นอารมณ์ได้ ขณะนั้น จิตเห็น เป็นอารมณ์ครับ

ความคิดเห็น 2    โดย ชีวิตคือขณะจิต  วันที่ 9 พ.ค. 2553

สาธุๆ ๆ กราบขอบพระคุณท่านprachern.s เป็นอย่างสูง

ท่านคือกัลยาณมิตร ท่านคือบัณทิต

เป็นจักรสี่ของผมและผู้ศึกษา

คำตอบของท่านขจัดความสงสัยเสียได้ครับ

ขออนุโมทนาครับ


ความคิดเห็น 3    โดย ชีวิตคือขณะจิต  วันที่ 9 พ.ค. 2553

ผมดำริว่า ผมควรสนทนาสอบทานความเข้าใจของผมสักเล็กน้อย

ผมเข้าใจว่าสภาพของนามนั้นมีปรากฏให้รู้มากมาย ไม่เพียงแค่ปัญจทวารเท่านั้น

สภาพที่เป็นกุศล อกุศล ติดข้อง ยินดี พอใจ ไม่พอใจ ก็เป็นลักษณะของอารมณที่เป็น

นามที่ปรากฏให้รู้ โดยทวาร (ผมคิดว่าไม่ใช่ทางปัญจทวาร)


ความคิดเห็น 4    โดย ชีวิตคือขณะจิต  วันที่ 9 พ.ค. 2553

ความคิดเห็นที่ 3 ขอแก้คำผิดจากปัญจทวารเป็นปัญจวิญญาณ ดังนี้

ผมดำริว่า ผมควรสนทนาสอบทานความเข้าใจของผมสักเล็กน้อย

ผมเข้าใจว่าสภาพของนามนั้นมีปรากฏให้รู้มากมาย ไม่เพียงแค่ปัญจวิญญาณเท่านั้น

สภาพที่เป็นกุศล อกุศล ติดข้อง ยินดี พอใจ ไม่พอใจ ก็เป็นลักษณะของอารมณที่เป็น

นามที่ปรากฏให้รู้ โดยทวาร (ผมคิดว่าไม่ใช่ทางปัญจทวาร)


ความคิดเห็น 5    โดย เมตตา  วันที่ 9 พ.ค. 2553

ขณะที่จิตเห็นเกิดขึ้นขณะนั้นมีสีเป็นอารมณ์ จิตเห็นเป็นสภาพรู้ ไม่ใช่อารมณ์ แต่วิถีจิตทางมโนทวารรู้จิตเห็นเป็นอารมณ์ได้ ขณะนั้น จิตเห็น เป็นอารมณ์ครับ

....กราบอนุโมทนาค่ะ....


ความคิดเห็น 6    โดย ไตรสรณคมน์  วันที่ 10 พ.ค. 2553

ขอเรียนถามอาจารย์ประเชิญค่ะ,

เข้าใจว่า "กาลวิมุติ" หมายถึง นิพพานและบัญญัติ ถูกต้องมั้ยค่ะ?

หรือว่ามีความหมายโดยนัยอื่นอีก

ขอบคุณค่ะ


ความคิดเห็น 7    โดย prachern.s  วันที่ 11 พ.ค. 2553

เรียนความเห็นที่ ๖

ถูกต้องครับ "กาลวิมุติ" หมายถึง นิพพานและบัญญัติ


ความคิดเห็น 8    โดย ชีวิตคือขณะจิต  วันที่ 2 ก.ค. 2553
กลับมาทบทวน สับสน

ถามครับ
ปัญจวิญญาณรู้รูปเท่านั้น ฉะนั้นที่ผมกล่าวในความคิดเห็นที่ 4 จึงผิดตรงที่ว่า"ผมเข้าใจว่าสภาพของนามนั้นมีปรากฏให้รู้มากมาย ไม่เพียงแค่ปัญจวิญญาณเท่านั้น"ความคิดเห็นที่ 3 ใช่ไหมครับท่านวิทยากรที่เคารพผมต้องกราบขออภัยจากทุกๆ ท่านด้วยครับ