ได้อ่านเรื่องวิถีจิต ในกามวิถี อธิบายว่าในกามวิถีจิต มีอารมณ์ที่เป็นอดีต อนาคต

ปัจจุบัน และกาลวิมุตติอารมณ์ ขอเรียนถามว่า คำว่าอดีต หมายถึงขณะที่ล่วง

ภังคขณะแล้ว ปัจจุบัน คือ ขณะที่กำลังปรากฏอยู่ ส่วนอารมณ์ที่เป็นอนาคต

คือที่ยังมาไม่ถึงนั้นจะปรากฏเป็นอารมณ์ได้อย่างไรค่ะ

สาธุ

ขอเรียนถามว่า กาลวิมุตติอารมณ์ หมายถึงอารมณ์ที่ไม่ใช่ ทางตา หู จมูก ลิ้น

กาย และใจ คือหมายความว่าไม่เป็นวิถีจิต ตามเข้าใจ อารมณ์มีสอง คือ ปรมัตถ์

และบัญญัติ กาลวิมุตติอารมณ์ สามารถเป็นได้ทั้งสองอย่างหรือไม่ค่ะ ขอขอบคุณ

วิทยากรทุกท่านที่ให้ความรู้ ถึงแม้ว่าได้รับคำเตือนอยู่เสมอว่า คำถามในลักษณะ

อย่างนี้ ไม่เกิดประโยชน์อะไร

กาลวิมุตติอารมณ์ ควรจะหมายถึงปรมัตถ์และบัญญัติด้วย

แต่กาลวิมุตติ ขั้นกามาวจรต้องเป็นปรมัตถ์เท่านั้น ส่วนมหคตจิตมีได้ทั้ง ๒ ครับ

ในมหคตจิต คือ อัปปนาวิถี กล่าวว่ามีได้เฉพาะอดีตอารมณ์ และกาลวิมุตติ

อารมณ์เท่านั้น สงสัยตรงที่ว่าอดีตอารมณ์หมายถึงอย่างไร

ขออนุโมทนาค่ะ

เสริมความเห็นที่ 6

อรูปฌาน ขั้นที่ 1 มีบัญญัติเป็นอารมณ์ มีอากาศไม่มีที่สิ้นสุดเป็นอารมณ์

ขั้นที่ 2 รู้จิตขั้นที่ 1 เป็นอารมณ์ คือรู้จิตที่รู้อารมณ์

ขั้นที่ 3 รู้ความไม่มีอะไรเลย มีบัญญัติเป็นอารมณ์

ขั้นที่ 4 รู้จิตขั้นที่ 3 ที่ไม่มีอะไรเลยเป็นอารมณ์