หากพยายามตามระลึกรู้กาย เวทนา จิต ธรรม ในขณะดำเนินชีวิตตามปกติ จำเป็นต้องนั่งสมาธิก่อนนอนเพื่อให้ใจสงบไหมครับ เพราะทำจนเคยชินแล้วครับ

พระอริยบุคคลในสมัยครั้งพุทธกาลบางท่านเจริญวิปัสสนาล้วนๆ เป็นสุกขวิปัสสก

คือ ท่านไม่ได้เจริญฌานหรือสมถภาวนาเลย ในสมัยปัจจุบันผู้ที่มีปกติเจริญสติปัฏฐาน ย่อมเจริญสติปัฏฐานเป็นปกติ ไม่ได้เจริญสมถภาวนา เพราะการอบรมเจริญปัญญาด้วยการศึกษาสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ ไม่จำเป็นต้องไปนั่งสมาธิ อีกอย่างหนึ่ง ควรทราบว่าการนั่งสมาธิโดยไม่มีความเข้าใจพระธรรมคำสอน ไม่รู้ว่าขณะนั้นปัญญารู้อะไร สงบคืออย่างไร นั่งเพื่ออะไร ตรงกับพระธรรมคำสอนหรือไม่

การเจริญสมถภาวนาไม่ใช่การนั่งสมาธิ เมื่อตามพิจารณา ถึงพระคุณของพระพุทธเจ้า พระคุณของพระธรรม พระคุณของพระอริยสงฆ์ คุณของศีล เป็นต้น แม้ว่าจะอยู่ในอิริยบถใดก็ตาม ขณะที่จิตสงบจากอกุศลนั้น ชื่อว่า สมถภาวนา

ขออนุโมทนาครับ

ไม่จำเป็นต้องนั่งสมาธิ ขณะที่จิตเป็นไปในทาน ศีล ภาวนา ขณะนั้นจิตสงบจากโลภะ โทสะ โมหะ ชั่วขณะ และขณะที่สติปัฏฐานเกิด ก็มีสัมมาสมาธิเกิดร่วมด้วย

อยู่แล้ว เปลี่ยนจากก่อนนอนทำสมาธิ มาเป็นก่อนนอนฟังธรรมให้เข้าใจดีกว่าค่ะ

กัมมัฏฐานมีอยู่ ๒ ประเภท คือ

๑) สัพพัตถกกัมมัฏฐาน กัมมัฏฐานที่จำปรารถนาในที่ทั้งปวง คือ ไม่จำเป็นต้องเลือกสถานที่และเวลา สามารถปฏิบัติได้ในทุกโอกาส เช่น พุทธานุสติ เป็นต้น

๒) ปริหาริยกกัมมัฏฐาน กัมมัฏฐานที่ต้องบริหาร คือ ใช้เวลาและโอกาสที่เหมาะสมในอันที่จะเจริญภาวนา อันนี้ได้แก่ อานาปานสติ กสิณ อสุภกัมมัฏฐาน เป็นต้น

ยินดีในกุศลค่ะ