ในการสอนนักเรียนให้รู้ถึงทางแห่งความสำเร็จในการเรียนและการงานอื่นๆ ในชีวิตประจำวัน จะใช้หลักธรรมในพระพุทธศาสนาข้อใดจึงจะถูกต้องในเมื่ออิทธิบาท ๔ ไม่ถูกต้องตามหลักธรรม จะใช้ "อธิบดี" ได้หรือไม่ และควรใช้ อธิบดี ๓ หรืออธิบดี ๔ กรุณาอธิบายโดยละเอียด

อธิบดีหรืออธิปติ หมายถึง ธรรมที่เป็นใหญ่ยิ่งกว่าธรรมที่เกิดร่วมกับตนนั้นอธิบดีมี ๔ คือ ฉันทะ ๑ วิริยะ ๑ จิตตะ ๑ วิมังสา ๑

ฉันทะ คือ ความพอใจ ความเต็มใจ ปลงใจกระทำ เป็นใหญ่ให้เกิดความสำเร็จ

วิริยะ คือ ความเพียรพยายาม เป็นใหญ่ให้เกิดความสำเร็จ

จิตตะ คือ จิต (ความเอาใจใส่จดจ่อ) เป็นใหญ่ให้เกิดความสำเร็จ (ชวนจิต๕๒)

วิมังสา คือ ปัญญา เป็นใหญ่ให้เกิดความสำเร็จ

สรุปคือ ธรรมที่เป็นอธิบดีทั้ง ๔ ประการนี้ เป็นธรรมที่เป็นใหญ่ เป็นประธาน เป็นผู้นำความสำเร็จในกิจการงานนั้นๆ ควรอธิบายให้เด็กเข้าใจตามหลักธรรมที่จะทำให้สำเร็จซึ่งหมายถึงธรรมทั้ง ๔ ประการนี้ และหลักธรรมส่วนอื่นๆ ที่จะทำให้เกิดความรู้ความเข้าใจความจริง และเป็นผู้เจริญกุศลทุกประการ

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

สอนให้เข้าใจเบื้องต้นก่อน ยังไม่ต้องไปไกลถึงอธิบดี เพราะเด็กหรือผู้ใหญ่ก็ตามที่ยังไม่ได้ศึกษาทางถูก ยังไม่เข้าใจแม้คำว่า ธรรม ธรรมคืออะไร อธิบายให้เข้าใจตรงนี้ย่อมเป็นรากฐานให้เข้าใจในพระพุทธศาสนาที่ถูกต้อง ไม่ว่าจะศึกษาในส่วนใดและจะไม่เข้าใจผิดในพระธรรม เริ่มที่เสาเข็มก่อนนะ อย่าเพิ่งไปที่ชั้น ๒ ยังทำไม่ได้ ถ้าไม่มีพื้นฐานที่ถูกต้อง ขออนุโมทนา

ขออุทิศกุศลให้สรรพสัตว์

ถ้าเป็นอกุศล มีอธิบดีแค่ ๓ คือ ฉันทะ วิริยะ จิตตะ ยกเว้น ปัญญา ถ้าเป็นกุศลสามารถมีอธิบดีทั้ง ๔ ได้ คือ ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา อธิบดี หมายถึงความเป็นใหญ่ในหน้าที่ขณะนั้น เกิดได้ทีละอย่างค่ะ เช่น ขณะที่เป็นกุศล จิตเป็นใหญ่ในขณะนั้น คือสนใจ ใส่ใจ จดจ่อในการฟังธรรม ฯลฯ พระพุทธเจ้าตรัสว่า บุคคลเป็นอยู่ด้วยปัญญา ประเสริฐที่สุดค่ะ

ขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาค่ะ