พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 161

๒. มัจฉริสูตร

ว่าด้วยเหตุที่ให้ทานไม่ได้
[๘๗] เทวดาองค์หนึ่ง ครั้นยืนอยู่ ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่งแล้ว ได้กล่าวคาถานี้ในสำนักพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า เพราะความตระหนี่ และความประมาทอย่างนี้ บุคคลจึงให้ทานไม่ได้ บุคคลผู้หวังบุญ รู้แจ้งอยู่ พึงให้ทานได้

[๘๘] ในลำดับนั้นแล เทวดาอื่นอีก ได้กล่าวคาถาทั้งหลายนี้ในสำนักพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า คนตระหนี่กลัวภัยใดย่อมให้ทานไม่ได้ ภัยนั้นนั่นแลย่อมมีแก่คนตระหนี่ผู้ไม่ให้ทาน คนตระหนี่ย่อมกลัวความหิวและความกระหายใด ความหิวและความกระหายนั้นย่อมถูกต้องคนตระหนี่นั้นนั่นแลผู้เป็นพาลทั้งในโลกนี้ และในโลกหน้า ฉะนั้น บุคคลควรกำจัดความตระหนี่อันเป็นสนิมในใจ ให้ทานเถิด เพราะบุญทั้งหลาย ย่อมเป็นที่พึ่งของสัตว์ ทั้งหลายในโลกหน้า

[๘๙] ในลำดับนั้นแล เทวดาอื่นอีก ได้กล่าวคาถาทั้งหลายนี้ในสำนักพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ชนทั้งหลายเหล่าใด เมื่อของมีน้อยก็แบ่งให้เหมือนพวกเดินทางไกลก็แบ่งของให้แก่พวกที่เดินทางร่วมกัน ชนทั้งหลายเหล่านั้น เมื่อบุคคลทั้งหลายเหล่าอื่นตายแล้ว ก็ชื่อว่าย่อมไม่ตาย ธรรมนี้เป็นของบัณฑิตแต่ปางก่อน ชนพวกหนึ่งเมื่อของมีน้อยก็แบ่งให้ ชนพวกหนึ่งมีของมาก ก็ไม่ให้ ทักษิณาที่ให้แต่ของน้อย นับเสมอด้วยพัน

ฯลฯ

[๙๑] พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า คำของพวกท่านทั้งหมดเป็นสุภาษิต โดยปริยาย ก็แต่พวกท่านจงพึงคำของเราบ้าง บุคคลแม้ใด พึงประพฤติธรรม ประพฤติสะอาด เป็นผู้เลี้ยงภริยา และ เมื่อของมีน้อยก็ไห้ได้ เมื่อบุรุษแสนหนึ่ง บูชาภิกษุพันหนึ่ง หรือบริจาคทรัพย์พันกหาปณะ การบูชาของบุคคลเหล่านั้น ย่อมไม่ถึงส่วนร้อย ของบุคคลอย่างนั้น

ฯลฯ

การบูชาของบุคคลเหล่านั้น ย่อมไม่ถึงส่วนร้อย ของบุคคลอย่างนั้น หมายความว่าอย่างไรครับ

การทำทานหรือกุศลอื่นๆ ในวันพระได้บุญกว่าวันธรรมดาหรือไม่

ตอบความเห็นที่ 2

ที่ว่า ย่อมไม่ถึงส่วนร้อย ของบุคคลอย่างนั้น บุคคลนั้นในที่นี้หมายถึงผู้ประพฤติธรรม

ตอบความเห็นที่ 3

การทำบุญได้บุญมากอยู่ที่สภาพจิตเป็นสำคัญ ไม่ขึ้นอยู่กับวันเวลา คือ สภาพจิตก่อนให้ ดีใจ ขณะให้และหลังให้ก็เช่นกัน คือ มีเจตนาทั้ง ๓ กาล และผู้ให้เป็นผู้ประพฤติธรรม

การทำบุญวันไหนก็ได้ ไม่จำกัดวันและเวลา อยู่ที่ผู้รับเป็นผู้มีศีลดีหรือไม่ ผู้ให้เป็นผู้มีคุณธรรมไหม และของที่จะให้ได้มาสุจริตหรือเปล่า และเจตนาที่ให้ คือ ก่อนให้ กำลังให้ และหลังจากให้แล้ว ทั้ง ๓ กาล จิตผ่องใสไหม

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น