โลกเรานี้ตั้งแต่อดีตมา มีพระพุทธเจ้ามาแล้ว3พระองค์ แต่ระหว่างความยาวนาน ของแต่ละองค์ นานมากๆ ๆ แต่ทำไมถาดอธิษฐานยังอยู่ โดยมีพญานาคเป็นผู้ดูแล แล้วพญานาคทำไมอายุนานจัง ได้เห็นพระพุทธเจ้าถึง 3 พระองค์ แล้วถ้าโลกนี้สิ้นพระพุทธศาสนา พระศรีอาริยะก็จะมาลงอธิษฐานด้วยถาดใส่อาหาร ว่าจะได้เป็นพระพุทธเจ้าใน 7 วันอีกด้วย เลยสงสัยถาดที่อยู่ในแม่น้ำ แม่น้ำแห้งหมด ถาดก็ยังอยู่ไม่พังไปไหนเลย แปลก
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
เป็นธรรมดาที่สภาพธรรมที่มีเหตุปัจจัยปรุงแต่ง คือ จิต เจตสิกและรูป เมื่อเกิดขึ้นและก็ต้องดับไปเป็นธรรมดา แม้แต่ จิต เจตสิก รูป ที่เกิดขึ้น ก็ต้องเกิดขึ้น และ ดับไปซึ่ง รูป มีอายุเท่ากับจิตเกิดดับ 17 ขณะ ซึ่งจะเห็นความเกิด และ เสื่อมไปของนามธรรม ด้วยปัญญา ไม่ใช่เพียงตาเปล่า โดยนัยเดียวกัน รูปธรรมที่สมมติว่า เป็นต้นไม้ เป็นภูเขา เป็นถาด ก็มีการเกิดขึ้นและดับไปของรูปธรรม เกิดและดับอยู่ตลอดเวลา แต่เพราะการเกิดขึ้นและดับไปอย่างรวดเร็ว จึงไม่สามารถเห็นความเสื่อมไป บุบสลายไปได้ เพียงระยะเวลาอันสั้น แต่ก็ต้องอาศัยระยะเวลาที่ยาวนาน และ การจะเห็นความเสื่อมไปของรูป เช่น แตกหัก บุบสลาย ก็จะต้องอาศัยเหตุปัจจัยอื่นๆ ด้วย เช่น อุตุ สภาพอากาศ ก็เป็นปัจจัยให้สภาพธรรมที่เป็นรูปธรรม แม้จะเกิดขึ้นและดับไป แต่ สิ่งเหล่านั้น จะปรากฎความเสื่อม แตกหัก ก็ไม่เท่ากัน หากว่าเคยได้เข้าใจในส่วนของทางโลก สิ่งของวัตถุเดียวกัน แต่อยู่ในสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกัน การเสื่อมสลายก็จะปรากฎในระยะเวลาที่ไม่เท่ากันด้วย อย่างเช่น สถานที่หนึ่ง ที่เป็น เจดีย์ ภูเขา เป็นต้น หากถูกไฟเผา คือ อุตุ ในสภาพที่ร้อนจัด ก็ทำให้เกิดความแตกสลาย พังทำลายชัดเจน เช่น ที่กรุงศรีอยุธยา เจดีย์ต่างๆ ก็แสดงลักษณะของความเสื่อม ทำลายได้ และ สถานที่บางแห่ง เป็นลักษณะชื้นมากๆ เพราะอาศัยการกัดเซาะของน้ำ ก็ทำให้แตกทำลาย ปรากฎความเสื่อมของรูปได้ง่าย ที่เห็นด้วยตาเปล่า ส่วน ที่พุกาม มีเจดีย์มากมาย แม้จะผ่านเวลาไปเป็นพันปี แต่เพราะ สภาพอากาศ คือ อุตุที่แห้งแล้ง ไม่มีความชื้น เพราะฉะนั้น การเสื่อม ทำลาย จึงน้อยกว่าในสภาพอากาศบางอย่าง และ ในอวกาศ ที่เป็นสูญญากาศ ก็เป็นโอกาสของการเสื่อมสลายของรูปที่ปรากฎชัดด้วยตาเปล่า ก็น้อยกว่าสภาพบรรยากาศที่อื่นๆ แต่ ในความเป็นจริง รูปก็เกิดขึ้นและดับไปอยู่แล้ว เป็นธรรมดา
ดังนั้น อุตุ สภาพอากาศ สิ่งแวดล้อม จึงมีผลต่อความเสื่อมสลายของรูปด้วย ที่สภาพแวดล้อมแตกต่างกัน อากาศแตกต่างกัน ก็ทำให้การเสื่อมสลายที่ปรากฎทางตาให้เห็น ไม่เท่ากัน
ซึ่งสำหรับถาดของพระโพธิสัตว์ ในสมัยพระพุทธเจ้าในกัปนี้ เป็นองค์ที่ 4 ทั้งหมด มี 5 พระองค์ในกัปนี้ พระโพธิสัตว์ทุกพระองค์ก็ได้อธิษฐาน และ ลอยถาดทวนกระแสน้ำ และ ถาดนั้นก็อยู่ในพิภพของนาคราช เพราะฉะนั้น ถาดที่อยู่ในภพของนาคราชที่เป็นทิพย์ ไม่ใช่อยู่ในแม่น้ำ แต่เป็นอีกมิติหนึ่งที่เป็นที่อยู่ของนาคราชผู้มีฤทธิ์ ย่อมยังไม่เสื่อมสลายไป เพราะอาศัยอุตุเป็นปัจจัย ที่เป็นสภาพอากาศที่ดีในภพของนาคราช แต่หากว่า ถาดอยู่ในแม่น้ำจริงๆ ย่อมจะถูกกัดเซาะจนไม่เหลือมาในสมัยปัจจุบัน เพราะระยะเวลาของพระพุทธเจ้าแต่ละพระองค์ก็ห่างกันนานมาก ซึ่ง นาคราชเคยเกิดเป็นเณร ทำกุศล และ อธิษฐานที่จะได้หลับเป็นเวลายาวนาน จึงทำให้มีอายุยาวนาน และ โดยมากก็หลับ ครับ ซึ่งถาดอยู่ในภพนาคราช แม้น้ำแห้งหมด ก็มีถาดอยู่ในภพนาคราชอีกมิติหนึ่ง เพราะฉะนั้น ตามที่กล่าวมา ถาดของพระโพธิสัตว์ก็อยู่ในภพของนาคราช ทีมีอุตุที่ดี สภาพอากาศที่ดี จึงยังอยู่ได้ แต่ก็มีการเกิดขึ้นของรูปอยู่แล้ว เพียงแต่ การปรากฎความเสื่อมของรูป ที่ปรากฎทางตา ย่อมช้าไปตามสภาพอุตุในภพนาคราช ครับ
ขออนุโมทนาที่ร่วมสนทนา
กราบขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ
อยากจะขอรบกวนท่านวิทยากร ใคร่อยากจะอ่านเรื่องอดีตชาติของนาคราชน่ะครับ ไม่ทราบว่าหาอ่านแบบครบถ้วนสมบูรณ์ได้ที่ไหนครับ
กราบขอบพระคุณครับ
ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
การศึกษาธรรม เป็นการศึกษาเพื่อให้เข้าใจถูกเห็นถูกในลักษณะของสภาพธรรมนั้นๆ ซึ่งต้องเข้าใจถูกว่า นามธรรมเป็นนามธรรม รูปธรรมเป็นรูปธรรม โดยไม่ปะปนกัน เป็นสภาพธรรมแต่ละอย่างๆ ที่เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัยแล้วก็ดับไป ไม่เที่ยง ไม่ยั่งยืน ไม่ว่าจะเป็นสภาพธรรมใดๆ ก็ตาม ที่เกิดแล้วดับไป จะเที่ยง จะยั่งยืน ไม่ได้ เกิดแล้วก็ดับไป ดังพระพุทธพจน์ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า "สังขาร แม้อย่างหนึ่ง ที่เที่ยง ย่อมไม่มี" นี้คือ ความเป็นจริงของสภาพธรรมที่เกิดเพราะปัจจัยปรุงแต่ง ซึ่งจะขาดการฟัง การศึกษาการพิจารณาไตร่ตรองในเหตุในผลของธรรมไม่ได้เลย แม้แต่ที่กล่าวว่า เป็นถาดที่พระโพธิสัตว์อธิษฐานก่อนที่จะได้ตรัสรู้นั้น ก็คือความเกิดขึ้นเป็นไปของรูปธรรมนั้นเอง รูปธรรมก็มีจริง เกิดเพราะเหตุปัจจัยแล้วก็ดับไป ไม่เที่ยงไม่ยั่งยืน ครับ
ขอเชิญคลิกอ่านข้อความเพิ่มเติมได้ที่นี่ครับ
กาฬนาคราช [ขุททกนิกาย อปทาน]
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
ขอบคุณครับ หายสงสัย แล้วจะได้จิตไม่วอกแวก
พระโพธิสัตว์ลอยถาดด้วยอำนาจอธิษฐาน เพราะบำเพ็ญบารมีมาครบบริบูรณ์ ค่ะ
ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ
ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ