นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส

พุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิ
ธมฺมํ สรณํ คจฺฉามิ
สงฺฆํ สรณํ คจฺฉามิ
•••..... ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย .....•••

... สนทนาธรรมที่ ...

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา (มศพ.)

พระสูตร ที่จะนำมาสนทนาที่มูลนิธิฯ

วันเสาร์ที่ ๑๕ มิถุนายน ๒๕๖๒

คือ

เรื่องบรรพชิตรูปใดรูปหนึ่ง

...จาก...

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๔ - หน้าที่ ๔๓๕

เรื่องบรรพชิตรูปใดรูปหนึ่ง

ข้อความเบื้องต้น

พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภบรรพชิต รูปใดรูปหนึ่ง ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า " พาหิตปาโป " เป็นต้น

พราหมณ์บวชนอกพระพุทธศาสนา

ได้ยินว่า พราหมณ์คนหนึ่งบวชแล้ว ด้วยการบวชในภายนอก (พระศาสนา) คิดว่า "พระสมณโคดม เรียกสาวกของพระองค์ ว่า บรรพชิต ส่วนเราก็เป็นบรรพชิต การพระองค์เรียกเราอย่างนั้นบ้าง ก็ควร " แล้วเข้าไปเฝ้าพระศาสดาทูลถามเนื้อความนั่น

พระศาสดาตรัสว่า "เราหาเรียกว่า ' บรรพชิต ' ด้วยเหตุเพียงเท่านี้ ไม่, ส่วนบุคคลผู้ชื่อว่าเป็นบรรพชิต ก็เพราะความที่มลทินคือกิเลสทั้งหลาย อันตนเว้นได้ขาด" ดังนี้แล้ว ตรัสพระคาถานี้ว่า :- บุคคลผู้มีบาปอันลอยแล้วแล เราเรียกว่า พราหมณ์ บุคคลที่เราเรียกว่า สมณะ เพราะความประพฤติเรียบร้อย บุคคลขับไล่มลทินของตนอยู่ เพราะเหตุนั้น เราเรียกว่า บรรพชิต

แก้อรรถ

บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า สมจริยาย คือ เพราะความประพฤติระงับซึ่งอกุศลธรรมทั้งปวง

บทว่า ตสฺมา ความว่า บุคคลที่พระศาสดาตรัสเรียกว่า พราหมณ์ เพราะความเป็นผู้มีบาปอันลอยแล้ว บุคคลที่พระศาสดาตรัสเรียกว่า สมณะ เพราะความประพฤติสงบซึ่งอกุศลธรรมทั้งหลาย; เหตุนั้น ผู้ใด ประพฤติขับไล่ คือขจัดมลทินมีราคะเป็นต้นของตนอยู่ แม้ผู้นั้น พระศาสดาก็ตรัสเรียกว่า บรรพชิต เพราะการขับไล่มลทินนั้น

ในกาลจบเทศนา บรรพชิตนั้นดำรงอยู่ในโสดาปัตติผลแล้ว เทศนาได้มีประโยชน์แม้แก่ชนผู้ประชุมกันแล้วดังนี้แล

เรื่องบรรพชิตรูปใดรูปหนึ่ง จบ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ข้อความโดยสรุป

เรื่อง บรรพชิตรูปใดรูปหนึ่ง

พราหมณ์คนหนึ่ง บวชเป็นบรรพชิตในภายนอกพระพุทธศาสนามีความประสงค์เพื่อที่จะให้พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตรัสเรียกเขาว่าเป็นบรรพชิตบ้าง เพราะเหตุว่าพระองค์ตรัสเรียกสาวกของพระองค์ว่าเป็นบรรพชิต เขาเองก็เป็นบรรพชิต การที่พระองค์ตรัสเรียกเขาว่าเป็นบรรพชิต ก็ย่อมควร จึงได้เข้าไปเฝ้าพระองค์ กราบทูลความประสงค์ของตนเองอย่างนั้น ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า บุคคลไม่ชื่อว่าเป็นบรรพชิตเพราะเหตุเพียงเท่านี้ แต่เป็นบรรพชิต เพราะละเว้นมลทินคือกิเลสได้ และพระองค์ได้ตรัสเป็นพระคาถาว่า ผู้ลอยบาปได้ เป็นพราหมณ์ ผู้ประพฤติเรียบร้อย เป็นสมณะ ผู้ขับไล่มลทินคือกิเลสของตน เป็นบรรพชิต
ในที่สุดแห่งพระธรรมเทศนา บรรพชิตท่านนี้ก็ได้รู้แจ้งอริยสัจจธรรมถึงความเป็นพระโสดาบัน และพระธรรมเทศนา ก็มีประโยชน์แก่ชนผู้มาประชุมกันแล้ว

ขอเชิญศึกษาเพิ่มเติมได้ที่หัวข้อด้านล่างนี้ครับ
พระภิกษุ ต้องงดงามตามพระธรรมวินัย

ภิกษุและบรรพชิต แตกต่างกันอย่างไร

พระภิกษุก็ตกนรกได้

ชาวบ้านไม่รู้จักพระ พระก็ไม่รู้จักพระ ถ้าไม่ได้ศึกษาพระธรรมให้เข้าใจ

...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขอบพระคุณและขออนุโมทนาครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น