[เล่มที่ 31] พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค เล่ม ๕ ภาค ๒ - หน้า 31
๓. อัญญาตาวินทริยสูตร
อินทรีย์ ๓ อีกอย่างหนึ่ง
อ่านหัวข้ออื่นๆ ... [เล่มที่ 31]
พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค เล่ม ๕ ภาค ๒ - หน้า 31
๓. อัญญาตาวินทริยสูตร
อินทรีย์ ๓ อีกอย่างหนึ่ง
[๘๙๘] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อินทรีย์ ๓ ประการนี้ ๓ ประการเป็นไฉน คือ อนัญญาตัญญัสสามีตินทรีย์ ๑ อัญญินทรีย์ ๑ อัญญาตาวินทรีย์ ๑ อินทรีย์ ๓ ประการนี้แล.
จบอัญญาตาวินทริยสูตรที่ ๓
อรรถกถาอัญญาตาวินทริยสูตร
สูตรที่ ๓.
อินทรีย์ที่เกิดขึ้นในขณะแห่งโสดาปัตติมรรคของผู้ปฏิบัติ ที่คิดว่า เราจักรู้สิ่งที่ยังไม่เคยรู้ในสงสารที่มีที่สุดเบื้องต้นอันไม่มีใครรู้ได้ ชื่อว่า อนัญญาตัญญัสสามีตินทรีย์.
อินทรีย์ที่เกิดขึ้นในฐานะทั้ง ๖ มีโสดาปัตติผลเป็นต้น ด้วยอาการคือรู้สิ่งที่รู้ทั่วถึงแล้วเหล่านั้นแหละ ชื่อว่า อัญญินทรีย์.
ที่ชื่อว่า อัญญาตาวินทรีย์ ได้แก่ อินทรีย์ที่เกิดขึ้นในธรรมทั้งหลาย ในอรหัตตผล ที่รู้ทั่วถึงแล้วเป็นต้น.
คำว่า อินทรีย์ นี้เป็นชื่อของญาณที่เกิดขึ้นด้วยอาการนั้นๆ ในมรรคผลนั้นๆ.
แม้สูตรนี้ ก็มีเหตุเกิดขึ้นแห่งเนื้อความเหมือนกัน คือในท่ามกลางสงฆ์เกิดถ้อยคำขึ้นว่า อินทรีย์ที่เป็นโลกุตระ มีเท่าไรหนอแล.
ลำดับนั้น เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าจะทรงแสดงอินทรีย์เหล่านั้น จึงตรัสคำเป็นต้นว่า ภิกษุทั้งหลาย อินทรีย์ ๓ อย่างเหล่านี้ ดังนี้.
จบอรรถกถาอัญญาตาวินทริยสูตรที่ ๓