ปกตูปนิสสยปัจจัย และ กรรม
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ข้อความบางตอนจากการถอดเทป การบรรยายธรรมโดย อาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ณ ตึกสภาการศึกษา มหามกุฏราชวิทยาลัย พ.ศ. ๒๕๒๕ โดย คุณย่าสงวน สุจริตกุล
ท่านอาจารย์ ถ้าท่านมีสัทธาในการฟังพระธรรม ในการศึกษาพระธรรมในการพิจารณาพระธรรมในการอบรมปัญญาในการอบรมเจริญสติปัฏฐานกุศลธรรมเหล่านี้จะเป็นปกตูปนิสสยปัจจัย ให้เกิดวิปัสสนาญาณ แต่ละขั้น ตามลำดับ
หรือสำหรับท่านผู้ใดก็ตามซึ่งขณะนี้ วิปัสสนาญาณ กำลังเกิดขึ้นก็ให้ทราบว่า เพราะกุศลกรรมก่อนๆ ที่ได้กระทำ สะสมมาแล้วเป็นปกตูปนิสสยปัจจัย คือ เป็นปัจจัยโดยสภาพที่มีกำลัง ตามปกติที่จะให้ วิปัสสนาญาณในขณะนี้ เกิดขึ้น.
เพราะถ้าไม่มีสภาพธรรมในอดีต ที่สะสมมา มีกำลังพร้อมที่จะให้สภาพธรรมในขณะนี้เกิดขึ้น เป็นไปอย่างนี้สภาพธรรมในขณะนี้ จะเกิดขึ้น เป็นไปอย่างนี้ ไม่ได้เลย
เพราะฉะนั้นไม่ว่าท่านผู้ฟัง จะมีสัทธา ในการกุศลขั้นใด เช่น ในทานต่างๆ หรือในศีลต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น ศีล ๕ หรือ ศีล ๘ หรือ ศีล ๒๒๗ ก็เป็นเพราะอดีตกุศลกรรม ที่เคยสะสมมาแล้ว ด้วยดี จนเป็นปกติที่จะทำให้กุศลกรรมประเภทนั้นๆ เกิดขึ้นได้อีก
ด้วยเหตุนี้ ข้อความในพระไตรปิฎกเมื่อเวลาที่ บุคคลหนึ่งบุคคลใด มีกิริยา หรือ มีการกระทำ อย่างหนึ่งอย่างใดเป็นเหตุให้พระภิกษุ กราบทูลพระผู้มีพระภาค ถึงเรื่องของบุคคลนั้นพระผู้มีพระภาค จะทรงแสดงว่า แม้การกระทำนั้นๆ ของบุคคลนั้น ในปัจจุบันชาตินี้ก็ได้เคยกระทำมาแล้วในอดีต เช่นเดียวกัน
เพราะฉะนั้น ในชาดกต่างๆ หรือ ในประวัติของพระสาวกต่างๆ ก็จะเห็นได้ว่า กุศลธรรมทั้งหลาย ที่เกิดขึ้นกับท่านในชาตินี้ ไม่ใช่เพียงเกิดขึ้นกับท่าน เฉพาะในชาตินี้ แต่ว่า เคยเกิดขึ้น เป็นไป ได้กระทำมาแล้วในอดีตชาติจนเป็นปกติ เป็นอุปนิสสัย เป็นสภาพธรรมที่มีกำลังทำให้กุศลธรรมนั้นๆ เกิดขึ้นได้อีก ในปัจจุบันชาตินี้
มีข้อสงสัยไหมคะในเรื่องนี้
คุณทรงเกียรติ ก็หมายความว่า การกระทำของทุกคนในชาตินี้ ในอดีตชาติ ก็ได้เคยกระทำมาแล้วทั้งนั้นหรือบางที พวกเราที่มานั่งประชุมในที่ศาลานี้ ก็แสดงว่า ในชาติก่อนๆ ก็คงได้ฟังคำบรรยายของอาจารย์มาแล้วทั้งนั้น
ท่านอาจารย์ ชาติก่อนๆ คงไม่ใช่ดิฉันเป็นผู้บรรยายเพราะว่าดิฉันบรรยายในชาตินี้แต่ชาติก่อน คงจะเป็นบุคคลอื่น แต่ข้อสำคัญ ก็คือว่าไม่ว่าท่านผู้ฟังจะเคยเป็นใครในอดีตชาติ ก็เป็นผู้ที่สนใจศึกษาพระธรรมแล้ว
ถ้าจะพิจารณาถึงบุคคลในครั้งที่พระผู้มีพระภาค ยังไม่ทรงปรินิพพาน ในครั้งที่พระองค์ ทรงแสดงธรรมที่พระวิหารเชตวันบ้าง เวฬุวันบ้าง นิโครธารามบ้าง หรือในสถานที่ต่างๆ ที่มีผู้ที่สนใจไปเฝ้า และฟังธรรม เป็นอันมากบางท่าน ก็ได้บรรลุคุณธรรมเป็นพระอรหันต์ ปรินิพพานในชาตินั้น.บางท่าน ก็เป็น พระอนาคามีบุคคล สกทาคามีบุคคล โสดาบันบุคคล.บางท่าน ก็เพียงถึง พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เป็นสรณะแต่ยังไมได้รู้แจ้งอริยสัจจธรรม
ท่านเหล่านั้น หลังจากที่พระผู้มีพระภาคทรงดับขันธปรินิพพานแล้ว ๒๕๐๐ กว่าปีนี้ จะอยู่แถวไหน หรือจะอยู่ที่ไหน?จะคงอยู่ในโลกนี้ แล้วก็มีปัจจัย ที่จะทำให้สนใจศึกษาพระธรรมฟังพระธรรม และ พิจารณาพระธรรมอบรมเจริญปัญญาต่อไป
ซึ่งคงจะมีจำนวนไม่มาก เท่ากับ ผู้ที่มีความเห็นผิดเพราะว่า แม้ในครั้งที่พระผู้มีพระภาค ยังไม่ทรงดับขันธปรินิพพานผู้ที่มีความเห็นผิด ก็ยังมีเป็นจำนวนมากกว่า ผู้ที่มีความเห็นถูกและแม้ว่า พระผู้มีพระภาค จะทรงดับขันธปรินิพพานไปแล้วก็ตาม
แต่เพราะพระธรรมยังอยู่ ผู้ที่เคยสนใจเคยศึกษาพระธรรม เคยฟังพระธรรม ในครั้งโน้นและภพชาติ ยังไม่หมดสิ้นไป ก็ยังมีอยู่ เพราะฉะนั้น ก็เป็นปัจจัย ทำให้ได้มีโอกาสฟังพระธรรมพิจารณาพระธรรมและ ศึกษาพระธรรม ต่อไปอีก
ขออนุโมทนา
ขออุทิศกุศลแด่คุณพ่อ คุณแม่ และสรรพสัตว์
แต่เพราะพระธรรมยังอยู่ ผู้ที่เคยสนใจเคยศึกษาพระธรรม เคยฟังพระธรรม ในครั้งโน้นและภพชาติ ยังไม่หมดสิ้นไป ก็ยังมีอยู่ เพราะฉะนั้น ก็เป็นปัจจัย ทำให้ได้มีโอกาสฟังพระธรรมพิจารณาพระธรรมและ ศึกษาพระธรรม ต่อไปอีก
ขออนุโมทนา
กุศลที่ประกอบด้วยปัญญา...เมื่อได้กระทำแล้วย่อมจะเป็นเหตุปัจจัยที่จะทำให้ได้รับกุศลวิบากที่ดีมีการเกิดในสุคติภูมิ เกิดในประเทศที่มีพระศาสนาได้คบสัตบุรุษ ได้ฟังธรรมของสัตบุรุษ เป็นต้นสิ่งนี้จะเป็นปัจจัยให้เป็นผู้ที่มีศรัทธางอกงามในพระสัทธรรมเกิดการเจริญปัญญาและกุศลทุกประการสามารถปฏิบัติธรรมได้สมควรแก่ธรรมจนถึงความดับกิเลสเป็นสมุจเฉทในชาติสุดท้ายได้
ขออนุโมทนาครับ
และแม้ว่า พระผู้มีพระภาค จะทรงดับขันธปรินิพพานไปแล้วก็ตาม แต่เพราะพระธรรมยังอยู่ ผู้ที่เคยสนใจเคยศึกษาพระธรรม เคยฟังพระธรรม ในครั้งโน้นและภพชาติ ยังไม่หมดสิ้นไป ก็ยังมีอยู่ เพราะฉะนั้น ก็เป็นปัจจัย ทำให้ได้มีโอกาสฟังพระธรรมพิจารณาพระธรรมและ ศึกษาพระธรรม ต่อไปอีก
กราบขอบพระคุณท่านอาจารย์
อ่านแล้ว สู้ สู้
อดทน และ ฟังธรรมต่อไป อย่าขาดการฟัง
ขออนุโมทนาค่ะ
