การทำบุญ
มีน้องที่ทำงาน มีความศรัทธาในการทำบุญมาก เมื่อลาออกจากงาน ได้เงินมาก้อนหนึ่งก็นำเงินไปบริจาควัดแห่งหนึ่งที่เขาศรัทธาทั้งหมด โดยไม่ได้เก็บไว้ใช้เลย ความที่เขามีความศรัทธาอย่างมาก ก็พยายามชวนให้คนใกล้ชิดไปทำบุญมากๆ เหมือนที่เขาทำเพื่อจะได้บุญมาก จนบางคนเบื่อ ไม่อยากพูดคุยด้วย ดิฉันเคยเตือนเขาว่าควรบอกบุญแต่พอประมาณและไม่ต้องชักจูงใครๆ มากนัก ถ้าเขามีศรัทธาเขาคงทำเอง การที่ดิฉันเตือนน้องนั้น ดิฉันทำผิดหรือไม่ เพราะเตือนเขาด้วยความหวังดี ไม่อยากให้คนอื่นมีอคติกับเขา
การดำเนินชีวิตของคฤหัสถ์ผู้ครองเรือน พระพุทธองค์ทรงแนะนำสาวกทั้งหลายให้รู้จักใช้ทรัพย์ที่หามาได้ตามสมควร คือ บางส่วนใช้สำหรับประกอบอาชีพ บางส่วนทำบุญบางส่วนเก็บสะสมไว้เพื่อไว้ใช้เมื่อมีอันตราย บางส่วนใช้บริโภคเอง เลี้ยงมารดาบิดา บุตร ภรรยา เพื่อน คนใช้คนงานให้มีความสุข ดังนั้นตามนัยของพระธรรมส่วนนี้คฤหัสถ์ที่มีหน้าที่อันต้องรับผิดชอบ เมื่อได้ทรัพย์มาแล้วนำไปบริจาคทำบุญทั้งหมดจึงไม่ถูกต้อง ถ้าหากเรามีเพื่อนที่ทำไม่ถูกต้อง ควรแนะนำในสิ่งที่ถูกต้องจึงจะควรครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ชีวิตของคฤหัสถ์ มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีโภคทรัพย์ ซึ่งเป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับเป็นเครื่องใช้สอยในชีวิตประจำวัน (ซึ่งแตกต่างไปจากเพศบรรพชิต เพราะเพศบรรพชิต ไม่มีเงินทอง เนื่องจากท่านเว้นจากการรับเงินรับทอง) โภคทรัพย์นั้นนอกจากจะเป็นประโยชน์สำหรับตนเองแล้ว ยังสามารถใช้ให้เป็นประโยชน์แก่บุคคลอื่นๆ ด้วย ในคำสอนทางพระพุทธศาสนา พระผู้มีพระภาคได้ทรงแสดงหลักของการใช้จ่ายทรัพย์ไว้หลายนัย อย่างเช่น ในทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค สิงคาลกสูตร โดยสรุปได้ว่าคฤหัสถ์ พึงแบ่งโภคสมบัติออกเป็น ๔ ส่วน คือ พึงใช้สอยโภคทรัพย์ด้วยส่วนหนึ่ง พึงประกอบการงานด้วยสองส่วน และ พึงเก็บส่วนที่สี่ไว้ใช้ในยามที่มีอันตราย ความดีทั้งหลายเป็นสิ่งที่ควรทำในชีวิตประจำวัน แต่ถ้าทำตามสมควร พอเหมาะ พอดีย่อมเป็นสิ่งที่ดี ที่ควรกระทำ แต่ถ้านำทรัพย์ที่มีอยู่ทั้งหมดไปทำบุญ โดยไม่เหลือไว้เลยนั้น กล่าวได้ว่าเป็นการกระทำบุญที่เกินตัว จนอาจจะทำให้เกิดความทุกข์ยาก ลำบาก เดือดร้อนในภายหลัง พร้อมทั้งเป็นภาระให้กับบุคคลอื่น ซึ่งเป็นการกระทำที่ขาดความรอบคอบ ขาดเหตุผลย่อมเป็นสิ่งที่ไม่ควร ดังนั้น จึงเป็นหน้าที่ของผู้ที่เป็นมิตรจะคอยแนะนำให้เขาเข้าใจในสิ่งที่ควรคือ แนะนำในความพอดี ซึ่งจะทำให้ได้รับประโยชน์อย่างเต็มที่ และไม่ก่อให้เกิดความเดือดร้อนในภายหลังอีกด้วย และในความเป็นจริงแล้วมีความดีหลายประการด้วยกันที่ไม่ต้องใช้ทรัพย์ เช่น ความอ่อนน้อมถ่อมตน การขวนขวายในสิ่งที่เป็นประโยชน์แก่ผู้อื่น การฟังธรรม การแสดงธรรม ให้บุคคลอื่นเข้าใจถูกเห็นถูก เป็นต้น
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
ในปัตตกัมมสูตร พระพุทธเจ้าได้แสดงการใช้ทรัพย์อย่างเหมาะสม 4 ประการ คือ
1. เลี้ยงตน เลี้ยงมารดาบิดา บุตร ภริยาบ่าว ไพร่ คนอาศัย เพื่อนฝูง ให้เป็นสุขเอิบอิ่ม สำราญดีด้วยโภคทรัพย์ที่ได้มาด้วยความหมั่นขยัน ได้มาโดยธรรม (ถูกต้อง) นี้เป็นการใช้ทรัพย์ที่สมควรข้อที่ 1
2. บำบัดอันตรายทั้งหลายที่เกิดแต่ไฟก็ดี เกิดแต่น้ำก็ดี เกิดแต่พระราชาก็ดี เกิดแต่โจรก็ดี เกิดแต่ทายาทผู้เกลียดชังกันก็ดี ย่อมทำตนให้สวัสดี (จากอันตรายเหล่านั้น) ด้วยโภคทรัพย์ที่หามาได้โดยธรรม (ถูกต้อง)
3. สงเคราะห์ญาติ ต้อนรับแขก ทำบุญอุทิศให้ผู้ตาย ราชพลี (ช่วยราชการ) เทวตาพลี (ทำบุญอุทิศให้เทวดา) ด้วยโภคทรัพย์ที่หามาได้โดยชอบธรรม
4. (บริจาค) ทักษิณาทานอย่างสูงที่จะอำนวยผลดีเลิศ มีสุขเป็นวิบาก เป็นทางสวรรค์ ในสมณพราหมณ์ทั้งหลายผู้เว้นไกลจากความมัวเมาประมาทด้วยโภคทรัพย์ที่หามาได้โดยชอบธรรม
เห็นได้ว่าการใช้โภคทรัพย์ที่ถูกต้อง ไม่ใช่ต้องให้อย่างเดียวเท่านั้น ต้องรู้จักเก็บบาง ส่วนไว้คราวมีอันตราย คราวจำเป็น บางส่วนสำหรับให้ราชการ เป็นต้น และที่สำคัญก็ต้องใช้ทรัพย์ในการบำรุงให้ตนเองเป็นสุขด้วย ไม่ใช่เก็บหรือใช้จนตัวเองลำบาก ดังนั้น การเตือนด้วยอธิบายเหตุผล โดยเฉพาะจากคำสอนของพระพุทธเจ้า ให้น้องเขาฟังเป็นสิ่งที่ดี ว่าควรให้อย่างไร อธิบายว่า บางคนเขาก็ไม่ได้มีศรัทธาไปทุกคน ดังนั้น การชวนทำบุญจึงต้องรู้จักบุคคลนั้นพอสมควรด้วยครับ การอธิบายให้ตรง ตามพระธรรมจึงเป็นกาแนะนำที่ดีแล้วครับ
ขออนุโมทนา
กุศลที่เป็นญาณสัมปยุตได้ชื่อว่า กุศล ถึง ๓ อย่าง คือด้วยอรรถว่าไม่มีโรค ด้วยอรรถว่าไม่มีโทษ ด้วยอรรถว่าเกิด แต่ความฉลาดกุศลที่เป็นญาณวิปปยุต ได้ชื่อว่า กุศล เพียง ๒ อย่างเท่านั้น
ขออนุโมทนาครับ
แนะนำเขาตามกาล โอกาสที่จะเอื้ออำนวย ด้วยจิตเมตตาปราถนาดี แต่ถ้าเขาไม่รับฟัง ก็คงต้องนิ่ง คอยช่วยเหลือตามสถานการณ์เท่าที่จะทำได้ครับ
วันที่ 16 ต.ค 51 เป็นวันตักบาตรเทโวตามประเพณี เพื่อนดิฉันชวนดิฉันไปใส่บาตรเนื่องจากเขาหยุดงาน ดิฉันปฏิเสธไป เพราะต้องทำงาน ไม่สะดวก เพื่อนดิฉันก็ผิดหวัง ดิฉันแนะนำว่า ใส่บาตรที่ไหนก็ได้ที่เราสะดวกไม่ต้องไปไกล ดิฉันทำผิดหรือเปล่าที่ไม่ไปเป็นเพื่อนเขา เพราะดิฉันคิดว่าการทำบุญ ทำที่ไหนก็ได้ขอให้เราสะดวกไม่ต้องไปแออัด เบียดเสียดกัน