อกุศล เป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิด อัพยากตธรรม
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ข้อความบางตอนจากการบรรยายธรรม โดยอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ณ ตึกสภาการศึกษามหามกุฏราชวิทยาลัย พ.ศ. ๒๕๒๕. ถอดเทป โดยคุณย่าสงวน สุจริตกุล
"อกุศล" เป็น "ปกตูปนิสสยปัจจัย"ให้เกิด "อัพยากตธรรม" ก็โดยนัยเดียวกันกับ "กุศล" เป็น "ปกตูปนิสสยปัจจัย" ให้เกิด "อัพยากตธรรม"
เพราะฉะนั้น เวลาที่ อกุศล เกิดขึ้นมีความปรารถนา มีความอยากได้ไม่ว่าจะเป็นทรัพย์สมบัติ สิ่งหนึ่งสิ่งใดก็ตามนั่งเฉยๆ จะได้ไหม - ไม่ได้ เพราะฉะนั้น เวลาที่มีความโลภ มีความต้องการมีความปรารถนา ในวัตถุ สิ่งหนึ่งสิ่งใด ก็จะต้องมีความขวนขวาย ซึ่งจะเป็น "เหตุ" ให้วิบากจิต เกิดขึ้นทางตา หู จมูก ลิ้น กาย แล้ว แต่ว่าจะเป็น "อัพยากตธรรม" คือ "วิบากจิต" ประเภทใด อาจจะเป็น "กุศลวิบาก" หรือ "อกุศลวิบาก" ก็ได้
นี่เป็นชีวิตประจำวัน ตามความเป็นจริงซึ่งเกิดขึ้น เพราะ "เหตุปัจจัย"
ท่านผู้ฟัง ที่ว่า อกุศล เป็น "ปกตูปนิสสยปัจจัย" ให้เกิด กุศล สมัยนี้ หมอดูต่างๆ มีเยอะ ผู้ที่ไปหาหมอดู ส่วนใหญ่ มีความทุกข์อาจจะมีการเจ็บไข้ได้ป่วยหรือ เคราะห์ร้ายต่างๆ หมอดูส่วนใหญ่ จะแนะนำให้ทำสังฆทานทำบุญ ทำกุศลต่างๆ รักษาศีล ก็มี การกระทำอย่างนี้ ผมคิดว่า ไม่มีกำลังอะไร เพราะเชื่อหมอดูอย่างนี้ จะเป็น "ปกตูปนิสสยปัจจัย" หรือเปล่า
ท่านอาจารย์ เป็น "ปกตูปนิสสยปัจจัย" เพราะเหตุใดกุศลนั้น จึงเกิด
ท่านผู้ฟัง ไม่มีกำลังนี่ครับ..
ท่านอาจารย์ จะมีกำลังหรือไม่มี ก็ตามแต่ เมื่อเกิดแล้ว แสดงว่ามีกำลังพอ จึงเกิดได้ส่วนกำลังจะมาก หรือ น้อยนั้น อีกเรื่องหนึ่ง ที่เกิดแล้ว แสดงว่า มีกำลังพอ จึงเกิด แม้แต่ วิบากกรรม ต่างๆ คือ ผลของกรรม ในชาตินี้ก็จะเห็นได้ว่าขณะใด ที่ได้รับผลของกรรมทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ถึงแม้จะไม่รู้ ว่าเพราะกรรมอะไร แต่ กรรมนั้น ต้องเป็น "อุปนิสสยปัจจัย" และ เป็น"ปกตูปนิสสยปัจจัย" แล้ว จึงสามารถ "เป็นปัจจัย" ทำให้ วิบากประเภทนั้นๆ เกิดได้เพราะว่า "กรรม" มีมากมายเหลือเกิน แต่ "กรรม" ใดซึ่งสามารถทำให้วิบากเกิดได้ "กรรม" นั้น ต้องเป็น "ปกตูปนิสสยปัจจัย" จึงทำให้วิบากจิตนั้นเกิด.
ขออนุโมทนา
ขออุทิศกุศลแด่ คุณพ่อ คุณแม่และสรรพสัตว์
อกุศลเป็นปัจจัยให้เกิดอัพยากตธรรม อัพยากตธรรมคือธรรมะที่ไม่ใช่กุศล กับไม่ใช่อกุศล จึงได้แก่ธรรมะที่เป็นรูป เป็นกิริยา เป็นวิบาก เช่น อกุศลจิตเป็นปัจจัยให้เกิดอกุศลวิบาก คือทำกรรมไม่ดี เป็นปัจจัยให้เกิดวิบากไม่ดี ในพระไตรปิฏกก็มีแสดงไว้ พระโกกาลิกะ ว่าร้ายพระสารีบุตรและพระโมคคัลลานะ พระพุทธเจ้าก็ตรัสห้ามถึง 3 ครั้ง พระโกกาลิกะก็ไม่เชื่อ หลังจากลับตาพระพุทธเจ้าไปแล้ว ฝีขึ้นจากเม็ดเล็กๆ จนกลายเป็นเม็ดใหญ่ ฝีก็แตก ต่อมาก็ตายไปเกิดในนรก ค่ะ
