อนุสัยกิเลส

อนุ (น้อย ภาพหลัง ตาม) +สย (นอน) +กิเลส (เครื่องเศร้าหมอง)

เครื่องเศร้าหมองที่นอนตาม หมายถึง กิเลสอย่างละเอียดที่ตามนอนเนื่องอยู่ในจิตไม่ปรากฏตัวออกมา หรือเป็นกิเลสที่มีกำลังที่ยังละไม่ได้ จะละได้ด้วยกุศลขั้นปัญญา คือวิปัสสนาภาวนา เท่านั้น

วีติกมกิเลส และ ปริยุฏฐานกิเลส เกิดขึ้นปรากฏได้ เพราะมีอนุสัยกิเลสเมื่อโลกุตรมรรคประหาณอนุสัยกิเลสเป็นสมุจเฉทตามลำดับแล้ว กิเลสขั้นหยาบและกิเลสขั้นกลางจะไม่สามารถเกิดขึ้นได้อีกเลย