เมื่อฟัง...แล้วเข้าใจมากขึ้น
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
สนทนาธรรมณ วัดดงเทวี อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่ โดย อาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์
เพราะฉะนั้นยังไม่ต้องไปคำนึงถึง เรื่องสติปัฏฐาน แต่ให้คำนึงถึงว่า การฟังธรรม นี้นะคะ เรา "มีความเข้าใจ" เรื่อง ตัวธรรมะที่กำลังปรากฏ มากน้อย แค่ไหน เพิ่มขึ้นไหม และ เมื่อเพิ่มขึ้นแล้ว ก็จะเป็น "ปัจจัย" ให้ สัมมาสติ เกิด
สัมมาสติ เกิดระลึกได้เพราะว่า ฟังแล้ว รู้แล้ว ว่า มีจริงๆ
มีจริงๆ แล้วก็ "ไม่ใช่ตัวตน" แต่มี "ลักษณะเฉพาะ" อย่างๆ ที่เป็น "วิเสสลักษณะ" เช่น "เสียง" ไม่ใช่สิ่งที่ปรากฏทางตา ไม่ใช่อ่อน หรือแข็ง เป็นต้น เพราะฉะนั้น สภาพธรรม แต่ละอย่าง แต่ละอย่างก็มี "ลักษณะเฉพาะ" ของสภาพธรรม นั้นๆ
สติ ระลึก คือ "ความเข้าใจลักษณะของสภาพธรรม" ว่า เป็น ธรรม
ปัญญา รู้ ว่า แท้จริง แล้ว ลักษณะนั้น ก็เป็น สภาพธรรมเท่านั้น
ฟัง เพื่อให้ "เข้าใจ" ความจริง ฟังให้เข้าใจ จนกว่า สติ จะมีกำลัง และเมื่อ สติ เกิดขึ้น ระลึก รู้ เห็น และ "เข้าใจถูก" ในความเป็นสภาพธรรม สภาพของสิ่งที่มีจริงๆ ตามปกติ ที่เป็นจริง ซึ่ง ตามปกติของเรา เป็นความเข้าใจผิด
การหลงลืมสติ คือ แม้แต่ฟัง ก็ฟังเรื่องราวแต่เวลาที่มีความเข้าใจ มากขึ้น คือเข้าใจ "ลักษณะของสภาพธรรม" ต้องอาศัยการเกิดขึ้น และระลึกโดยสติปัฏฐาน เท่านั้น ซึ่ง ไม่มีใคร หรือสิ่งใด ไปเร่งรัด ให้สติปัฏฐาน เกิดได้
การอยาก ให้สติปัฏฐานเกิด มากๆ คือ "ผิด" คือ "ตัวอยาก" จะเข้ามาแทน ทำให้ไขว้เขวไป เพราะว่า มีเรา ที่อยากมีเรา ที่มี ความรักตน อยากให้ ตัวเรา ที่ยังไม่ดี ..ดีขึ้น อยากให้ ตัวเรา ที่ดี แล้วมีปัญญา อยากให้ ตัวเรา ที่มีปัญญามากแล้วให้มีปัญญา มากขึ้นอีก
คือ มี "ตัวอยาก" เป็นตัวนำ
เพราะฉะนั้น การที่ อริยสัจจ์ ๔ เห็นยาก ก็เพราะเหตุ ที่ว่าจะต้องเห็นทั้ง ๔ อริยสัจจ์โดย "สัจจญาณ" หมายความว่า ฟัง พิจารณา เข้าใจว่า เป็น ความจริง สภาพธรรม ทุกอย่างที่เกิดในขณะนี้ ต้องเป็นอย่างนี้ ไม่เป็นอย่างอื่น ตามเหตุปัจจัย...ที่ทำให้เกิด
การฟัง ที่ละเอียดขึ้นการเข้าใจ ที่ละเอียดขึ้น เป็น "เหตุปัจจัย" ให้มี การระลึก "ลักษณะของสภาพธรรม"ระลึก ตรง "ลักษณะ" ของสภาพธรรม ตามความเป็นจริงว่า เป็น ธรรม ไม่ใช่ ตัวตนนั้น คือ "สัมมาสติ"
เมื่อ "สัมมาสติ" เกิดจะเห็น ความแตกต่างของขณะที่มีสติ และ ขณะที่หลงลืมสติ
ขออนุโมทนา
ขออุทิศกุศล แด่ คุณพ่อ คุณแม่และสรรพสัตว์
